Xe máy là phương tiện phổ biến ở nước ta, ở mỗi gia đình, nên lý do đầu tiên của nhiều bậc cha mẹ đang cho con sử dụng xe máy vượt quá quy định tham gia giao thông là vì tiện, tiện sẵn trong nhà có xe nên đưa cho con đi học. Trong khi những lựa chọn về phương tiện khác để đưa học sinh đến trường chưa đáp ứng được nhu cầu.
Để cha mẹ không con “tặc lưỡi” giao phương tiện không phù hợp cho con em mình sử dụng thì đầu tiên, vẫn cần tăng cường truyền thông để các bậc phụ huynh hiểu rõ quy định pháp luật và hậu quả nghiêm trọng khi để con cái điều khiển xe máy, ô tô mà chưa đủ tuổi. Đây là hành vi trước hết làm hại con mình, gây bất ổn cho xã hội và là hành vi vi phạm pháp luật nên phải kiên quyết không thực hiện.
Phía các nhà trường cần quản lý chặt chẽ, không thỏa hiệp với việc học sinh vi phạm pháp luật, chưa đủ tuổi mà điều khiển phương tiện đến trường. Đồng thời, nhà trường phối hợp chặt chẽ cùng gia đình để giám sát và ngăn chặn học sinh vi phạm.
Trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã yêu cầu bổ sung các nội dung quy định trách nhiệm của gia đình, nhà trường, cơ sở giáo dục trong việc quản lý học sinh sử dụng phương tiện xe máy tham gia giao thông theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, có những chế tài xử phạt thật nghiêm để kiểm soát trẻ vị thành niên đi xe máy ra đường, kể cả với các loại xe dưới 50cc. Cùng với đó, cần tiếp tục chú trọng việc kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, kiên quyết xử lý nghiêm, thậm chí xử lý hình sự các trường hợp giao xe cho người chưa đủ điều kiện điều khiển nhằm tạo sự răn đe.
Đối với chính quyền thành phố, cần quy hoạch đầy đủ mạng lưới trường học, lớp học đặc biệt ở những khu đông dân cư phát triển một cách cơ học làm sao phù hợp với hạ tầng giao thông để giảm áp lực di chuyển cho cha mẹ và học sinh. Bên cạnh đó, cha mẹ khuyến khích các con sử dụng phương tiện giao thông công cộng để rèn luyện thói quen, sự kiên nhẫn và tăng cường thể chất.
Để phụ huynh không còn lý do đưa xe gắn máy cho con, các đô thị cũng cần nâng cấp hệ thống phương tiện đưa đón học sinh đến trường, các trường có điều kiện nên mở rộng hoạt động xe đưa đón học sinh cho các gia đình có nhu cầu; có thêm nhiều lựa chọn về phương tiện cho học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông có thể tự đi học một cách tiện lợi và an toàn.
Hệ thống giao thông công cộng cần được tăng cường và có điều chỉnh phù hợp, lộ trình và tần suất sát với giờ học ở trường hơn để đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu đi lại của học sinh, đặc biệt trong các giờ đến trường và tan trường; xây dựng hệ thống nhà chờ gần gũi, thuận lợi cho học sinh để các em dễ tiếp cận xe buýt và không đối mặt với nguy hiểm như phải băng qua đường.
Khi phương tiện giao thông công cộng, xe đưa đón học sinh phát triển và đảm bảo an toàn, phụ huynh sẽ có thêm lựa chọn để không cho phép con sử dụng xe máy đến trường.
Những vụ việc dẫn tới thiệt hại tính mạng, sức khoẻ khi bố mẹ, người giám hộ giao phương tiện cho các trường hợp chưa đủ tuổi điều khiển đã cảnh tỉnh nhiều phụ huynh.
Nếu có các giải pháp phù hợp thay thế, các phụ huynh sẽ không còn lý do để giao xe cho con vì nó không chỉ giúp bảo vệ con cái khỏi các nguy cơ tai nạn giao thông mà còn bảo vệ chính cha mẹ khỏi những hậu quả pháp lý nghiêm trọng.
Như thế, những tai nạn đáng tiếc do học sinh điều khiển xe máy gây ra sẽ được giảm bớt; số vụ trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật vì chiếc xe máy cũng sẽ từng bước được đẩy lùi.