Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Tiền Giang là một trong những địa phương chịu tác động nặng nề từ hạn mặn những năm trước. Thấu hiểu cảnh lao đao vì cạn kiệt nguồn nước ngọt sinh hoạt và tưới cho cây trồng, từng có những vườn sầu riêng héo khô, rụng lá… địa phương đã có nhiều nỗ lực để chủ động cho mùa hạn mặn những năm sau này.
Gần cuối tháng 2 vừa qua, Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang đã tổ chức lễ hợp long đập thép ngăn mặn trữ ngọt trên kênh Nguyễn Tấn Thành, thuộc địa bàn xã Long Hưng, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Đập thép ngăn mặn, trữ ngọt này được khởi công vào ngày 07/02/2022, với tổng kinh phí xây dựng hơn 10 tỷ đồng, đã cơ bản hoàn thành và được tổ chức hợp long sau 18 ngày thi công. Niềm phấn khởi đến với người dân địa phương khi có thêm giải pháp đảm bảo nguồn nước, vượt qua cao điểm mùa hạn mặn.
Theo bản tin của Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cập nhật đến ngày 28/02/2022, độ mặn lớn nhất tại vùng hạ lưu sông Cửu Long tăng nhanh trong những ngày qua, tại hầu hết các trạm đều ở mức cao hơn cùng kỳ năm 2021 và trung bình nhiều năm.
Riêng tại tỉnh Bến Tre, Đài khí tượng thủy văn Bến Tre nhận định, tình hình xâm nhập mặn trên các sông chính qua địa bàn tỉnh hiện ở mức cao, mức xấp xỉ so với cùng kỳ năm trước.
Độ mặn 4‰ đã xâm nhập cách các cửa sông Mekong hơn 45-61 km. Trước tình hình này, địa phương cũng đã chủ động từ sớm, thực hiện các giải pháp công trình và phi công trình để đảm bảo nguồn nước cho người dân vượt qua mùa hạn mặn. Trong đó, giải pháp xây dựng các công trình ngăn mặn, trữ ngọt đang dần phát huy hiệu quả khi đưa vào sử dụng.
Ông Trần Ngọc Tam, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết: 'Trong thời gian qua, chúng tôi cũng đã hoàn thành vài cống có thể đảm bảo như cống Trung Nhuận, Xẻo Rắn, cống Cây Da, cống Láng Sen, phủ hoàn toàn cánh Châu Bình, Bình Thành, nguyên cánh đồng Ba Tri để không bị xâm nhập mặn. Thứ 2, chúng tôi hoàn thành được cống Sa Kê có thể trữ nước phục vụ cho huyện Mỏ Cày Bắc, Mỏ Cày Nam, một phần của Chợ Lách và một phần cung cấp cho Thạnh Phú.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, cống Sa Kê có tác dụng trữ nước ngọt để phục vụ các nhà máy nước trong khu vực, không để tình trạng người dân xếp thùng lấy nước như mùa khô năm 2016. Hiện địa phương cũng đang thi công 1 cái cống đảm bảo cung cấp nước cho 2 nhà máy nước lớn của tỉnh là Sông Mã và sông Thành Triệu. 4 máy bơm cỡ lớn sẽ đảm bảo lúc nào nước ngọt cũng được bơm vào để trữ, cung cấp đủ nước ngọt cho người dân.
Theo ông Ngô Văn Mười - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre, rút kinh nghiệm từ những năm trước, bên cạnh những công trình lớn được địa phương đầu tư, nhiều gia đình cũng đã chủ động trữ nước bằng nhiều cách để không rơi vào tình thế bị động.
'Nói chung cũng biết nguy hiểm của mặn nên Nhà nước, chính quyền đã tập trung vận động, tuyên truyền cho bà con nông dân chủ động chuẩn bị nguồn nước tưới. Đối với người dân, tất cả đều có ý thức, chuẩn bị công tác trữ nước rất đa dạng. Một số người làm mương, làm hồ, trải bạt,… nói chung nhà nào cũng có làm hết', ông Ngô Văn Mười nói.
Trong khi đó, tại những địa phương khác, có thể tình hình xâm nhập mặn không quá khắc nghiệt như những tỉnh giáp biển, nhưng công tác chủ động ngăn mặn trữ ngọt vẫn được quan tâm, ưu tiên.
Ông Trần Thanh Toàn, Chi Cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Hậu Giang cho biết: 'Duy tu, sửa chữa các công trình thủy lợi, vận hành các công trình thủy lợi, đảm bảo làm sao mặn không xâm nhập vào nội đồng. Thông qua hệ thống dự báo mặn tự động để có báo cáo kịp thời cũng như thông báo trên hệ thống thông tin hằng ngày để cho các thành viên Ban chỉ huy tỉnh, địa phương biết, người dân biết trong công tác chủ động ứng phó. Khuyến cáo người dân tích nước, trữ nước và có kế hoạch lấy nước khi nồng độ mặn ngoài không đán kể theo dự báo của ngành chuyên môn'.
Từ những công trình cống, đập lớn được các địa phương đầu tư xây dựng cho tới những giải pháp được áp dụng tại mỗi hộ gia đình: trữ nước trong lu khạp, bồn chứa, tạo hệ thống mương thủy lợi,.v.v… là tín hiệu lạc quan cho câu chuyện đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất trong mùa hạn mặn năm nay.
Sáng chế máy lọc nước mặn thành ngọt
Từ cuối năm 2019 – đầu năm 2020, thấu hiểu những khó khăn của người dân địa phương khi thiếu nguồn nước ngọt phục vụ cuộc sống, chứng kiến cảnh những vườn cây chết khô trong cái nắng chói chang, anh Huỳnh Công Thành – người con của quê hương ền Tây đã sáng chế ra máy lọc nước mặn thành nước ngọt, mở ra giải pháp để chủ động thích nghi với tình hình xâm nhập mặn trong mùa khô.
PV: Xin chào anh Thành! Anh có còn nhớ những ngày đầu tiên mình nảy ra ý tưởng và bắt tay vào việc tạo ra máy lọc nước mặn thành nước ngọt không?
Anh Huỳnh Công Thành: Ngày trước em học bên chuyên ngành môi trường, xử lý nước. Cuối năm 2019, năm đó mặn khốc liệt quá, trong ao hết nước, thiếu nước trong thời gian quá dài, nguồn nước dự trữ của bà con cũng cạn kiệt…
Lúc đó phải bơm nước từ sà lan, có những vùng sâu vùng xa sà lan không tới được, mình cũng nằm ở vùng sâu vùng xa. Nên mình suy nghĩ có thể nào mình lọc nước này, mình chứa lại để mình sử dụng hay không.
PV: Máy lọc nước mặn thành nước ngọt này có quy trình vận hành như thế nào vậy anh?
Anh Huỳnh Công Thành: Thì cũng đơn giản thôi, thiết bị đầu vào có mô-tơ bơm nước đầu vào, hút nước trực tiếp từ dưới sông, nước mặn. Sau đó, qua 3 màng lọc, lọc thô, qua than, cát, sỏi…
Sau đó qua bơm nén, sau đó qua màng RO. Vì kích thước màng RO rất nhỏ nên phải lọc sơ bộ trước để màng lọc sử dụng được lâu hơn. Còn khi mình bơm trực tiếp qua thì sẽ gây nghẹt màng, hiệu quả sẽ giảm.
PV: Với nhu cầu không chỉ sinh hoạt mà còn cần cho sản xuất, tưới tiêu, công suất của chiếc máy do anh sản xuất sẽ ra sao?
Anh Huỳnh Công Thành: Từ 250 lít/giờ, 500 lít hoặc 1.000 lít/giờ tùy theo công suất.
PV: Một vấn đề không kém phần quan trọng là chi phí để có được chiếc máy này?
Anh Huỳnh Công Thành: Loại 250 lít/giờ giá tầm khoảng 25-30 triệu, máy công suất 500 lít/giờ giá tầm khoảng 40 triệu, máy công suất 1.000 lít/giờ có giá khoảng 70 triệu.
Giá đó là lắp ở địa phương, còn đi xa thì chênh lệch thêm vài triệu tiền vận chuyển.
PV: Ấp ủ ý tưởng và bắt đầu thực hiện từ cuối năm 2019, đến thời điểm này, anh có đang dự định sẽ cải tiến gì thêm ở sản phẩm của mình?
Anh Huỳnh Công Thành: Em đang dự định cải tiến sử dụng điện năng lượng mặt trời, hỗ trợ cho bà con vùng sâu vùng xa, nơi điện yếu không vận hành được hệ thống của mình.
Hệ thống mình chạy bằng điện mà một số vùng điện yếu, không chạy được, chỉ chạy được giờ thấp điểm thôi, giờ cao điểm thì bật lên là nhảy CB không hoạt động được hệ thống.
Khó khăn ở chỗ đó nên em muốn cải tiến sử dụng năng lượng mặt trời, vừa tiết kiệm hơn cho bà con mình.
PV: Xin cảm ơn anh.