Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 hàng năm là thời điểm người lao động cả nước được nghỉ ngơi dài ngày sau những tháng ngày làm việc và học tập căng thẳng. Tuy nhiên, cùng với niềm vui ấy, vấn đề ùn tắc giao thông lại trở thành nỗi lo thường trực tại các đô thị lớn, như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các điểm có khu vui chơi, giải trí, tham quan, du lịch.
Thực tế cho thấy, những ngày trước và sau kỳ nghỉ lễ thường xảy ra tình trạng quá tải tại các bến xe, nhà ga, sân bay và các tuyến đường cửa ngõ ra vào thành phố. Lượng người và phương tiện tăng đột biến là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Thêm vào đó, thói quen di chuyển cùng thời điểm, thiếu thông tin về lộ trình cũng góp phần khiến tình hình giao thông trở nên phức tạp hơn.
Trước tình trạng này, việc tổ chức giao thông một cách chủ động và đồng bộ là điều vô cùng cần thiết. Trước tiên, các cơ quan chức năng cần có kế hoạch phân luồng giao thông hợp lý, đặc biệt tại những khu vực thường xuyên ùn tắc. Việc tăng cường lực lượng cảnh sát giao thông điều tiết tại các điểm nóng, kịp thời xử lý các tình huống phát sinh sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu ùn tắc.
Bên cạnh đó, việc cung cấp thông tin giao thông theo thời gian thực cho người dân thông qua các ứng dụng di động, qua VOVGiao thông và các phương tiện truyền thông đại chúng sẽ giúp người dân có lựa chọn lộ trình phù hợp, tránh các tuyến đường đông đúc.
Lâu nay, lực lượng chức năng đã kịp thời khuyến cáo người dân về các khung giờ, địa điểm ùn ứ hoặc có nguy cơ ùn ứ, nhất là các khung giờ cao điểm. Tuy vậy, ngoài giờ cao điểm cũng có nguy cơ xảy ra ùn tắc. Vì vậy, sự phối hợp của các lực lượng chức năng, các trung tâm điều hành cao tốc, các địa phương trong việc cập nhật thông tin theo thời gian thực sẽ tạo điều kiện để người dân chủ động hơn trong việc di chuyển.
Bên cạnh đó, các địa phương có địa điểm du lịch cũng cần phối hợp với các lực lượng chức năng để đưa ra dự báo về nhu cầu giao thông trên cơ sở nhu cầu khách đặt phòng. Thậm chí, có thể khuyến cáo người dân cung cấp thêm thông tin về địa điểm di chuyển để nắm sát hơn nhu cầu tham gia giao thông của họ. Khi nhu cầu được nắm bắt chính xác, việc tổ chức giao thông và khuyến cáo càng dễ dàng.
Một giải pháp nữa là khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện giao thông công cộng như xe buýt, tàu điện hoặc dịch vụ xe chung. Việc hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân trong những ngày cao điểm không chỉ giúp giảm mật độ lưu thông mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tiết kiệm chi phí. Chính quyền các địa phương có thể hỗ trợ bằng cách tăng cường chuyến xe, nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an toàn và vệ sinh trên các phương tiện công cộng.
Về phía người dân, việc chủ động lập kế hoạch cho các chuyến đi, nắm bắt tình hình giao thông sẽ góp phần đáng kể trong việc “né” các khung giờ, các địa điểm có nguy cơ ùn tắc. Trong dịp lễ, việc đi lại là cần thiết nhưng không nhất thiết phải tập trung vào một thời điểm. Nếu mỗi người chủ động sắp xếp thời gian đi lại linh hoạt hơn, thì áp lực lên hạ tầng giao thông sẽ giảm đi đáng kể.
Đặc biệt, người dân cũng cần nâng cao ý thức trong việc tham gia giao thông, như không chen lấn, vượt đèn đỏ, đi đúng phần đường, làn đường. Khi người tham gia giao thông chấp hành tốt Luật TTATGT, thì dù có ùn ứ, nhưng sẽ sớm được giải tỏa một cách trật tự.
Việc hạn chế ùn tắc giao thông trong dịp lễ 30/4 và 1/5 không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, mà còn cần sự tham gia tích cực từ người dân và các doanh nghiệp vận tải. Mỗi hành động nhỏ như chọn khung giờ di chuyển ít đông, đi xe buýt thay vì xe máy, ô tô cá nhân, hay đơn giản là tuân thủ luật giao thông đều có thể góp phần làm nên sự khác biệt lớn.
Trong bối cảnh đô nhu cầu di chuyển tăng cao vào các dịp lễ, thì việc tổ chức giao thông một cách chủ động, khoa học và hiệu quả là điều kiện tiên quyết để đảm bảo một kỳ nghỉ lễ an toàn, trọn vẹn và văn nh. Đây không chỉ là vấn đề về kỹ thuật hay hạ tầng, mà còn là thước đo của ý thức cộng đồng và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lự lượng chức năng trong xã hội.