Camera AI có phải “đũa thần” cho giao thông?

5 tài xế ô tô trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai không thắt dây an toàn, vừa bị camera AI phát hiện. Tại nút giao Phạm Văn Bạch - Hoàng Quán Chi (Hà Nội), 11 người điều khiển xe máy không đội mũ bảo hiểm, 54 trường hợp vượt đèn đỏ được ghi nhận hình ảnh từ camera thông minh.

Trước đó, ngày 18/11 tại Thanh Hóa, camera AI phát hiện hàng trăm tài xế không thắt dây an toàn. Tại TPHCM, “mắt thần” phát hiện gần 6.000 trường hợp vượt đèn đỏ, đi ngược chiều…

Các vi phạm đã được chuyển đến cơ quan chức năng để xử lý. Danh sách được công khai. Nhiều người bắt đầu đi lại ngay ngắn hơn.

Camera AI có thể tạo nên những thay đổi nào cho TTATGT? Băn khoăn của người tham gia giao thông được giải đáp ra sao, và lực lượng chức năng chuẩn bị gì trước khi nhân rộng camera AI trên cả nước?

Tọa đàm phát thanh trực tiếp với chủ đề: Camera AI có phải “đũa thần” cho giao thông?, phát sóng lúc 12h30 thứ Sáu (21/11), với sự tham gia của các khách mời: Thượng tá Nguyễn Hồng Long - Phó Trưởng phòng Tuyên truyền, Cục CSGT và Chuyên gia công nghệ, TS. Đoàn Trung Sơn.

Ngã tư Việt Nam đông đúc nhưng trật tự nhờ camera AI giám sát nổi bật (Ảnh nh họa: Google Studio AI)

NGƯỜI DÂN ĐI LẠI NGAY NGẮN Ở CÁC NÚT CAMERA AI ĐƯỢC TRANG BỊ NHIỀU HƠN

16h chiều, tại nút giao Phạm Hùng – Khuất Duy Tiến, một trong những nút giao được lắp đặt hệ thống camera AI của Công an TP. Hà Nội, mật độ tham gia giao thông đã đông đúc, ùn ứ.

Dù vậy, bảng thông báo “Tuyến đường có giám sát xử phạt vi phạm bằng camera” treo ngay bên lề đường, cùng hàng chục chếc camera chĩa tứ phía tại ngã tư có sức nặng đáng kể, khiến khu vực ngã tư, dù đông đúc, nhưng trật tự.

Anh Nguyễn Văn Thái, một tài xế xe công nghệ gần đó chia sẻ: "Không thấy mói người vượt đèn đỏ nữa, và đi lên vỉa hè cũng hết rồi, vì không ai muốn bị phạt tiền nữa. Mọi người cũng hạn chế vi phạm về giao thông".

Tương tự, tại ngã tư Lý Thường Kiệt – Quán Sứ, từ khi hệ thống camera AI được lắp đặt, việc đi lại đã trật tự hơn đáng kể so với trước. Một số người tham gia giao thông bày tỏ, khi thông tin về hệ thống camera AI được trang bị, lắp đặt, người dân đi lại đã ngay ngăn hơn, tình trạng xe máy leo vỉa hè, vượt đèn đỏ giảm đáng kể:

"Khi lắp như thế, mọi người đều phải có ý thức hơn, đứng đúng vạch, với cả chấp hành theo hiệu lệnh của đèn giao thông".

"Từ khi có camera thì mọi người tham gia giao thông chấp hành quy định tốt hơn, với không vượt đèn đỏ, đi đúng quy định hơn".

"Từ ngày bắt đầu có chương trình có hệ thống caemra AI thì toàn thể anh em lái xe đều phải chấp hành luật lệ giao thông, kể cả khách có nhờ đi hộ, đi vội thì anh em đều phải chấp hành luật lệ giao thông".

Người dân chấp hành luật hơn dưới ánh mắt giám sát của camera AI (Ảnh nh họa: Google Studio AI)

Theo thông tin từ Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội, hiện tại, hàng loạt các tuyến đường, nút giao thông trọng điểm của Thủ đô đã và đang được lắp đặt hệ thống camera AI, bao gồm các trục đường huyết mạch như: Giảng Võ - Cát Linh, Giảng Võ - Láng Hạ; Điện Biên Phủ - Trần Phú; Phan Đình Phùng - Hùng Vương…

Đại úy Nguyễn Sỹ Đại, cán bộ Đội chỉ huy giao thông và đèn tín hiệu giao thông, Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội cho biết, hệ thống camera AI được trang bị nhiều tính năng hiện đại như quay quét 360 độ, nhận diện rõ sự vật, hiện tượng, đối tượng ở khoảng cách 500-700m, hoạt động ổn định trong mọi điều kiện thời tiết và môi trường khắc nghiệt:

"Hệ thống camera AI được phủ rộng gần 200 ngã tư trên địa bàn Thành phố, ngoài việc sử dụng trong công tác xử lý vi phạm thì hệ thống camera Ai còn có tính năng đo đếm lưu lượng để có thể điều khiển chu kỳ đèn theo lưu lượng, mật độ giao thông thực tế, góp phần giảm ùn tắc trên địa bàn Thành phố".

Theo Trung tá Đào Việt Long, Phó Trưởng phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội, việc đưa vào vận hành hệ thống gần 1.900 camera AI từ tháng 12/2025 là bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số của lực lượng CSGT Thủ đô.

Việc phủ sóng mạng lưới “mắt thần” AI không chỉ là giải pháp công nghệ nhằm giảm tải cho lực lượng chức năng mà còn được kỳ vọng sẽ tạo ra một sự thay đổi căn cơ trong ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.

Khi mọi hành vi đều có thể bị giám sát và xử lý một cách khách quan, nh bạch, việc xây dựng một môi trường giao thông an toàn, văn nh sẽ không còn là mục tiêu xa vời. 

Hệ thống camera với công nghệ hiện đại, nhưng người tham gia giao thông vẫn cố tình gian dối, tìm cách che chắn biển số xe để đối phó (Ảnh nh họa: Google Studio AI)

CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI, VẪN CHƯA HẾT... BĂN KHOĂN!

Vừa vui mừng vì hệ thống camera AI hiện đại được lắp đặt trên rất nhiều tuyến phố, ngã tư của Hà Nội, chị Bùi Thu Hà (ở Hà Đông, Hà Nội) cũng băn khoăn, bởi không ít lần chứng kiến đèn tín hiệu tại ngã tư cầu Đen trước nhà thi thoảng lại hỏng, hoặc chênh lệch, như một cái bẫy.

Theo chị Hà, nếu người tham gia giao thông không để ý, rất dễ bị vi phạm: "Nó đến 9 giây đã nhảy sang đèn xanh rồi, cho nên khi lắp camera AI thì cũng nên cũng cần rà soát lại những cột đèn xanh, đèn đỏ mà hiện giờ nó chưa đồng nhất hoặc có vấn đề".

Anh Nguyễn Thành Trung (ở Tây Hồ, Hà Nội) cùng chung lo ngại: "Như trên đường Võ Chí Công, bao nhiêu lần còn mười mấy giây đèn xanh đã chuyển sang đỏ, mấy xe phải phanh dúi dụi. Ông nào có cam hành trình thì cãi được thì cãi, tại vì nó lỗi cũng chỉ thời điểm đấy thôi".

Không chỉ đèn tín hiệu có thể bị lỗi, mà người tham gia giao thông còn lo ngại, dù hệ thống camera với công nghệ hiện đại, nhưng nếu người tham gia giao thông cố tình gian dối, tìm cách che, dán biển số, làm thay đổi biển số để đối phó với hệ thống camera, thậm chí khiến người khác bị phạt oan.

Với tài xế xe công nghệ Bùi Văn Thành, tình trạng biển báo bị cây xanh che khuất, bị lấp bởi biển quảng cáo, nhất là tại các nút giao cũng là nỗi lo của nhiều lái xe khi áp dụng hệ thống camera AI phạt nguội:

"Những cái đó mong bên cơ quan chức năng phải làm thế nào để cho ng]ời ta nhìn cho rõ thôi, chứ còn biển bị che khuất, không nhìn thấy mà phạt người ta thì cũng là vấn đề phải suy nghĩ".

Những rủi ro về nhận diện sai, xử lý nhầm hay lộ lọt dữ liệu vẫn có thể xảy ra (Ảnh nh họa: Google Studio AI)

Một số người tham gia giao thông cũng băn khoăn, dù hệ thống công nghệ hiện đại, nhưng cũng không thể tránh khỏi sai sót:

"Quan sát không kỹ thì hay bị vi phạm khi đèn xanh đèn đỏ, theo thói quen là đi, đến nhìn thấy biển thì hay bị phanh đột ngột".

"Nhiều khi biển quảng cáo sẽ gây mất tập trung của người tham gia giao thông vào biển quảng cáo mà quên mất đó là biển giao thông".

"Nhiều khi đi trên đường cũng cso biển bị che khuất là hay bị rẽ nhầm".

Mặc dù lực lượng CSGT từng khẳng định, những trường hợp vi phạm do đèn tín hiệu bị lỗi sẽ không bị xử phạt nguội, song nhiều người tham gia giao thông vẫn lo, nếu không có camera hành trình sẽ rất khó chứng nh. Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu khuyến cáo:

"Camera Ai bây giờ rất tân tiến rồi, tất nhiên khi sai sót thì cơ quan chức năng rồi các đơn vị giao thông sẽ kiểm tra lại, xác định lại, đặc biệt là những trường hợp bị đánh giá sai hoặc có sự phản ánh của người dân, của chủ phương tiện, thì hoàn toàn có thể kiểm tra lại hoặc xem lại thời điểm camera đó như thế nào để xác định lại".

Một số ý kiến cho rằng, việc ứng dụng camera AI vào quản lý giao thông chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi đi kèm một hệ thống kiểm soát chặt chẽ, nh bạch và khả năng hiệu chỉnh kịp thời. Những rủi ro về nhận diện sai, xử lý nhầm hay lộ lọt dữ liệu vẫn có thể xảy ra.

Vì vậy, cùng với đầu tư công nghệ, các cơ quan chức năng cần chủ động xây dựng quy trình dự phòng, cơ chế giám sát độc lập và kênh phản hồi rõ ràng, để niềm tin vào AI được củng cố bằng trách nhiệm và sự chuẩn mực.