Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam: “Địa chỉ đỏ” về giáo dục truyền thống

Nhắc đến Hà Nội, người ta thường nhớ đến 36 phố phường, hồ Gươm thơ mộng hay những quán cà phê mang hương vị thời gian. Nhưng còn có một Hà Nội rất khác – lặng lẽ, sâu lắng – nơi lưu giữ ký ức của cả một dân tộc.

Một điểm đến không thể bỏ qua trên hành trình khám phá Thủ đô: Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam – nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau trong từng hiện vật, từng câu chuyện...

Trong trời thu tháng Chín lịch sử, có một nơi mà mỗi bước chân qua đều khiến ta như lắng đọng lại, để cảm nhận hơi thở của quá khứ. Đó là Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, nơi lưu giữ những kỷ vật thiêng liêng, nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau trong niềm tự hào dân tộc.

Bước qua cánh cổng bảo tàng, ta như đi ngược về những năm tháng hào hùng của đất nước. Trên diện tích gần 40ha, quần thể bảo tàng nổi bật với kiến trúc mang đậm bản sắc dân tộc. Tòa nhà chính cao 34m, dáng cánh cung, những cột xiên nghiêng gợi hình ảnh chiếc nỏ, biểu tượng cho sự kiên cường, linh hoạt của dân tộc Việt. 

Chiếc MiG-21 mang số hiệu 4324 có biệt danh "Én bạc" vô cùng nổi bật tại khu vực sảnh chính của Bảo tàng

Bước vào đại sảnh, bất kì ai cũng sẽ lập tức bị hút về chiếc MiG-21 số hiệu 4324 – Bảo vật quốc gia, từng bắn hạ 14 máy bay Mỹ trong những năm 1965 – 1967. Hiện vật được treo lơ lửng trên hệ thống dây kim loại, tạo cảm giác như đang bay qua bầu trời xanh thẳm của Hà Nội hôm nay. Khoảnh khắc ấy khiến người xem vừa bồi hồi xúc động, vừa tự hào khôn tả. 

Vừa theo dõi những thước phim và hiện vật tư liệu, ông Nguyễn Xuân Viện - Cựu chiến binh tham gia kháng chiến chống Mỹ không giấu nổi nỗi xúc động bồi hồi khi hồi tưởng về quá khứ:

“Kỉ niệm sâu sắc nhất của bác là trên đường mòn Hồ Chí Minh, đi cả 1 ngày nhưng mà không hề thấy một ngọn cỏ, một lá cây nào bởi vì chất độc của Mỹ nó thả rồi bom rơi đạn nổ hằng ngày. Nên chú đi một ngày qua đường mòn Hồ Chí Minh để vượt Trường Sơn sang Lào thì không hề có một ngọn cây, một lá xanh. Giữa cảnh bom rơi đạn nổ như vậy mà vẫn có những cô thanh niên xung phong lấp đất làm đường để cho xe qua”.

Không chỉ người dân Việt Nam mà rất nhiều du khách quốc tế như anh Wilson cũng tìm đến. Từ nước Anh xa xôi, anh đến đây và đứng lặng trước những bức ảnh, lắng nghe những câu chuyện về một dân tộc nhỏ bé mà anh hùng. Trong ánh mắt ấy là sự khâm phục, là tình cảm dành cho đất nước và con người nơi đây:

“Đây là lần đầu tiên tôi đến với bảo tàng này. Tôi cảm thấy nơi đây rất tuyệt vời. Tôi đã từng được biết đến lịch sử Việt Nam thông qua bài giảng trên trường. Vậy nên việc được đến bảo tàng này và thăm quan là cơ hội để tôi tìm hiểu sâu hơn không chỉ về chiến tranh mà còn sau về cách đất nước các bạn phát triển sau khi chiến tranh đã đi qua nữa”.

Ngoài trời, những vũ khí khối lớn được bày theo hai dãy đối diện: một bên là xe tăng, pháo, máy bay từng cùng quân dân ta làm nên chiến thắng

Không dừng ở đó, bảo tàng còn lưu giữ hơn 150.000 hiện vật quý, sắp đặt thành sáu chủ đề khác nhau, để mỗi bước chân của du khách là một hành trình đi qua những mốc son rực rỡ của lịch sử quân sự Việt Nam.

Ngoài trời, những vũ khí khối lớn được bày theo hai dãy đối diện: một bên là xe tăng, pháo, máy bay từng cùng quân dân ta làm nên chiến thắng; bên kia là chiến lợi phẩm thu được từ đối phương. Sự đối sánh ấy làm cho quá khứ hiện lên chân thực, sinh động mà hào hùng. 

Điều đặc biệt, nơi đây không chỉ dành cho những người nghiên cứu lịch sử hay các cựu chiến binh tìm về ký ức. Bảo tàng còn mở ra một không gian gần gũi cho lớp trẻ, những chuyến tham quan ngoại khóa, những buổi trò chuyện, triển lãm chuyên đề.

Từng câu chuyện, từng hiện vật trở thành bài học sinh động, gieo vào lòng người trẻ như bạn Nguyễn Việt Hiếu niềm tự hào, để hiểu rằng độc lập, tự do hôm nay không tự nhiên mà có:

“Đây là lần đầu tiên em đến thăm quan nhưng cảm xúc của em rất bồi hồi, nhất là khi được gặp các bác cựu chiến binh đã từng trải qua chiến tranh. Mình không trực tiếp sống trong thời kỳ chiến tranh nhưng ở thời kì hòa bình này, mình được các thầy cô giáo truyền đạt lại, em cảm giác hào hùng hơn và mình trân trọng hơn rất nhiều”.

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam lặng lẽ giữ vai trò người kể chuyện

Giữa nhịp sống hối hả hôm nay, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam vẫn lặng lẽ giữ vai trò người kể chuyện. Những câu chuyện về lòng yêu nước, về sự hy sinh, về khát vọng hòa bình được gửi gắm trong từng hiện vật, từng góc trưng bày. Và ở nơi “địa chỉ đỏ” ấy, ta thêm trân trọng quá khứ và vững tin vào tương lai.