Đề xuất cấm trẻ em ngồi ghế trước: Vẫn còn nhiều băn khoăn

Tại dự thảo Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông (ATGT) đường bộ vừa được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Công an đề xuất quy định trẻ em dưới 12 tuổi (hoặc trẻ có chiều cao dưới 1,35m) không được ngồi ghế phía trước ô tô, trừ trường hợp đối với xe chỉ có một hàng ghế và trẻ em dưới 4 tuổi phải có ghế chuyên dụng. Người lái xe có trách nhiệm kiểm tra, hướng dẫn việc thắt dây an toàn cho trẻ em.

Việt Nam trước đây chưa có các quy định điều chỉnh về vấn đề này, nhưng nếu đề xuất này được thông qua thì rất nhiều gia đình sẽ phải thay đổi thói quen của mình. Thay vì cảnh chồng lái xe, vợ bế con thì những bé dưới 4 tuổi phải ngồi ghế riêng được thiết kế dành cho em.

Hiện đề xuất trên đang nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều từ các bậc phụ huynh, đa số những người đồng tình đều cho rằng, việc quy định rõ ràng trong Luật sẽ là cơ sở để bảo vệ sự an toàn của trẻ nhỏ khi tham gia giao thông.

“Cháu nhà tôi nghịch lắm, cứ lên xe là quậy thôi, nên vợ tôi toàn phải ngồi trước bế cháu. Chứ để cháu ngồi ghế trước một mình mà chẳng may phanh gấp hay va chạm thì nguy hiểm lắm. Chưa kể tôi đang lái xe nữa, cứ nghịch thế dễ gây mất tập trung lắm. Nếu quy định mới cụ thể, rõ ràng thì sẽ đảm bảo được sự an toàn của trẻ, cũng như nâng cao hơn ý thức an toàn khi sử dụng ô tô của người dân. Đấy cũng là điều tốt!”, anh Đức Tài (46 tuổi, trú tại Lê Trọng Tấn) nêu quan điểm.

Mặt khác, còn nhiều người vẫn bày tỏ băn khoăn về tính khả thi nếu quy định này được áp dụng, bởi lẽ quy định bắt buộc phải đáp ứng đủ 2 điều kiện là trên 12 tuổi và cao trên 1m35 thì mới được ngồi ở hàng ghế trên, nếu không đáp ứng đủ cả 2 điều kiện này thì phải ngồi ở ghế dưới.

“Trẻ em bây giờ lớn nhanh lắm, nhiều cháu 10 tuổi mà đã cao hơn 1m5 rồi, cơ mà so với quy định đưa ra thì vẫn buộc các cháu phải ngồi ở hàng ghế sau. Nếu được luật hóa quy định này thì rất dễ xảy ra tranh cãi trong quá trình xử lý vi phạm. Mà chẳng lẽ, phụ huynh lúc nào cũng phải để trên xe giấy khai sinh hay hộ khẩu để khi bị kiểm tra còn mang ra chứng minh với lực lượng chức năng rằng mình không vi phạm à”, chị Lê Lan (42 tuổi, trú tại Cầu Giấy) bày tỏ ý kiến.

Thêm nữa, việc quy định trẻ em dưới 4 tuổi phải được chở bằng ghế thiết kế dành cho trẻ, nhiều phụ huynh cũng cho rằng, nên áp dụng điều này khi chỉ có bố hoặc mẹ đi cùng trẻ nhỏ, còn nếu có người lớn đi kèm thì không nhất thiết phải ngồi ghế chuyên dụng. Thậm chí, nhiều người còn đặt ra câu hỏi, liệu với các cháu nhỏ từ vài tháng cho đến 3 tuổi, được người lớn bế khi tham gia giao thông liệu có bị xử phạt hay không?

Không chỉ riêng các bậc phụ huynh, ngay cả những người lái xe taxi cũng băn khoăn, nếu quy định này được áp dụng thì sẽ phải tốn thêm một khoản tiền để trang bị trên xe ghế chuyên dụng dành cho trẻ em để đáp ứng nhu cầu các gia đình. 

Nhiều nghiên cứu chỉ ra, trẻ em ngồi ghế phía trước có nguy cơ tiềm ẩn mất an toàn so với khu vực ghế sau. Nếu người có vóc dáng nhỏ ngồi ở ghế phía trước khi có tai nạn va đập mạnh sẽ chồm người về phía trước và đập đầu vào taplo hoặc nếu như không đập đầu thì lực va chạm mạnh sẽ làm túi khí bật ra, sức bật đó rất mạnh sẽ đập thẳng vào mặt, vào đầu gây ra chấn thương lớn.

Tại nhiều quốc gia phát triển, như Châu Âu hay Mỹ đều có quy định bắt buộc trẻ em dưới 12 tuổi phải ngồi ở hàng ghế sau của ô tô. Luật cũng quy định rất cụ thể về chỗ ngồi đối với từng đối tượng trẻ dưới 12 tuổi. 

Ví dụ, Luật ATGT Mỹ quy định, trẻ từ 2 – 4 tuổi bắt buộc phải ngồi ghế gấp dạng nôi chuyên dụng quay mặt về phía sau ở hàng ghế sau; trẻ từ 4 – 7 tuổi phải ngồi trong ghế gấp chuyên dụng quay mặt về phía trước ở hàng ghế sau; trẻ từ 7 – 10 tuổi phải ngồi ghế gấp an toàn bổ sung ở hàng ghế sau và trẻ từ 10  -12 tuổi phải được thắt dây an toàn khi ngồi ở hàng ghế sau.  

Nhiều chuyên gia cũng góp ý, để khả thi trong việc thực hiện quy định của đề xuất trên, hãy rút kinh nghiệm từ các nước trên thế giới, trước khi đưa ra những quy định mà tác động đến người dân thường sẽ có một khoảng thời gian để đưa ra khuyến cáo rồi mới ban hành luật. Việt Nam cũng nên áp dụng theo hình thức này, trước mắt nên tuyên truyền, khuyến cáo và áp dụng thí điểm tại một số tỉnh, thành phố để đánh giá, rút kinh nghiệm rồi mới đưa vào luật.