Đã đến lúc cần thay đổi cách tiếp cận chiến lược vaccine?

Liệu đã đến lúc cần thay đổi chiến lược tiếp cận vắc xin, để đảm bảo phù hợp thực tế và yêu cầu của tình hình? Phóng viên VOVGT đối thoại với bác sĩ Trần Văn Phúc, Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội:

PV: Trước tình trạng người dân tiêm vaccine mũi 3, mũi 4 khá thấp, theo ông, đã đến lúc cần thay đổi cách tiếp cận chiến lược vaccine chưa?

Bác sĩ Trần Văn Phúc: Sau khi trải qua làn sóng dịch lần thứ 5, thì có tỷ lệ khá đông dân chúng đã bị nhiễm COVID-19, bản thân biến thể Omicron gây bệnh không đến mức quá nặng, thậm chí nhẹ hơn cúm mùa, cộng với cộng đồng không quá mẫn cảm; dẫn tới chúng ta cũng đã có phần nào kháng thể tự nhiên trong cơ thể.

Kèm với đó là những người đã nhiễm rồi, hoặc những người đã được tiêm chủng, cho đến giờ phút này vấn đề tiếp cận vắc xin chúng ta cũng nên thay đổi.

Nếu như trước đây, với độc lực của virus quá cao, mức độ lây nhiễm quá khủng khiếp, thì chúng ta bắt buộc phải lấy vaccine làm vũ khí chiến đấu với virút SARS-CoV-2.

Nhưng trong giai đoạn hiện tại, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi, nên coi nó là phòng bệnh cho các nhóm người yếu thế, có khả năng lây nhiễm cao và họ cũng mang tính chất là tự nguyện, để cho người dân tự quyết định có tiêm hay không và tiêm vào thời điểm nào.

Nhiệm vụ của cơ quan chức năng vận động người dân để tham gia tiêm vắc xin phòng bệnh sẽ tốt hơn chúng ta có một chiến lược bao phủ toàn dân, chạy theo những chỉ tiêu, thời điểm hiện tại không còn phù hợp nữa.

PV: Nếu thực hiện chiến dịch tiêm tự nguyện đối với phần lớn người dân không thuộc diện yếu thế thì nó sẽ đi đến đâu?

Bác sĩ Trần Văn Phúc: Nếu thực hiện chiến dịch tiêm tự nguyện đối với những người mà không thuộc nhóm yếu thế thì tiêm được cho người dân chắc là cũng thấp thôi, không kỳ vọng được con số cao.

Vì vậy, trong thời điểm hiện tại chúng ta tạm thời coi đây là thời kỳ đợt phép đã an toàn, mà chúng ta hãy triển khai trong phạm vi người dân chấp nhận được.

Còn khi xảy ra một biến thể nào đó, nó bùng phát với chất độc lực cao hơn, với sự lây nhiễm nhiều hơn thì chúng ta lại triển khai các chiến lược tiêm vắc xin quyết liệt hơn và tôi tin rằng là người dân cũng sẽ lại chấp nhận trở lại giống như lần tiêm mũi 2, mũi 3, thậm chí là giống như lần tiêm mũi 1.

PV: Theo ông, liệu có khả năng phải tiêu hủy vắc xin hay không?

Bác sĩ Trần Văn Phúc: Khả năng đó xảy ra khá cao. Bởi vì các quốc gia người ta vẫn phải tiêu hủy vắc xin. Chuyện đấy là chuyện chúng ta cũng phải làm quen dần.

Tuy nhiên, trong chiến lược, chúng ta cố gắng hạn chế tối đa sự lãng phí khi xây dựng chiến lược. Nếu nó không sát với thực tế thì cũng không nên, chúng ta cũng cần rút kinh nghiệm trong bài học của tương lai.

PV: Xin cảm ơn ông!

Trao đổi với VOV Giao thông, bác sĩ Nguyễn Trọng An, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Môi trường Sức khỏe cũng cho rằng, không có lý do gì để bắt buộc người dân phải tiêm bằng hết vắc xin COVID-19. Kể cả việc vaccine hết thời hạn sử dụng thì phải tiêu hủy là bình thường.

PGS Lê Vũ Anh, Chủ tịch Hội Y tế công cộng cũng đồng tình cho rằng, nên trao quyền lựa chọn cho người dân tiêm hay không tiêm vaccine COVID-19. Theo PGS Vũ Anh, trong bối cảnh hiện nay, cần nâng cao vai trò của y tế cơ sở, đặc biệt là y tế công cộng, và coi đây là dự phòng chủ lực cho các tình huống dịch bệnh, chứ không phải vaccine:

'Vấn đề chính là tuyến y tế cơ sở, thứ nhất là đồng đồng lương khá lên, để họ còn muốn làm cho hệ thống. Nhưng chiến lược nào thì nguyên tắc cơ bản là các hệ thống từ trên xuống dưới của ngành y tế phải hoạt động, sau đó là hoạt động một cách nhân đạo, trơn tru thì sẽ kéo được tất cả người dân đến.

Không có hệ thống ấy, làm sao bắt người dân đi tiêm được. Tôi cho rằng, cốt lõi, cần làm ngay từ bây giờ phải nghĩ đến chiến lược để phục hồi tốt nhất y tế cơ sở, đặc biệt nhấn vào y tế công cộng. Khi có hệ thống ấy tốt rồi thì tự khắc mọi việc nó giải quyết, kể cả dù đấy là những việc mang tính rất kỹ thuật'.