Chuyển động thị trường: WeFit phá sản, bài học nào cho StartUp

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Thông tin trong nước và quốc tế

# Tổ chức xếp hạng tín nhiệm S&P Global Ratings (S&P) tiếp tục duy trì xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức BB, và triển vọng Ổn định.

# Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của VND so với USD áp dụng cho ngày hôm nay (22/5) ở mức 23.242 VND/USD, giảm 5 đồng so với hôm qua.

# Sau phiên tăng vọt lên 49,4 triệu đồng/lượng - mức cao nhất lịch sử - hồi đầu tuần, vàng trong nước duy trì vùng giá trên 49 triệu được 3 phiên trước khi giảm về 48,9 triệu đồng trong sáng nay.

# Giá heo hơi hôm nay tại các địa phương tiếp tục tăng mạnh lên 103.000 đồng một kg, xác lập mức đỉnh trong 20 năm qua. 

# Giá gạo trắng xuất khẩu của Việt Nam giữ ở gần mức cao nhất một năm, là  450 – 460 USD/tấn trong tuần này nhờ nhu cầu lớn trong khi nguồn cung thấp.

# Tập đoàn bán lẻ Wesfarmers công bố sẽ đóng cửa và chuyển đổi 167 siêu thị Target trên khắp Australia. Động thái được đưa ra sau nhiều năm chuỗi siêu thị này hoạt động kém hiệu quả và thua lỗ ngày càng tăng.

# Nền kinh tế Nga trong quý 2 năm nay dự báo giảm 9,5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi quý 3 và 4 cũng giảm lần lượt là 6,3% và 5,2%.  Điều này kéo theo GDP cả năm của nước này có thể giảm tới 5%.

# Trong tháng 4 vừa qua, Nhật Bản đã rơi vào tình trạng giảm phát lần đầu tiên trong hơn 3 năm, chủ yếu do các tác động tiêu cực của dịch COVID-19.

# Trung Quốc vừa thông báo sẽ ngừng thực hiện kiểm tra hải quan bắt buộc đối với quặng sắt nhập khẩu từ Australia.

Thị trường chứng khoán

# Diễn biến thận trọng của TTCK quốc tế ảnh hưởng tới tâm lý giao dịch của nhà đầu tư Việt Nam ngay từ lúc mở cửa. Thị trường trong nước chứng kiến áp lực chốt lời gia tăng tại nhóm vốn hóa lớn. Rổ VN30 ghi nhận 29 cổ phiếu đóng cửa trong sắc đỏ, khiến VN30 Index mất 1.52% giá trị, về 803.14 điểm. 

# Các diễn biến trên khiến VN Index giao dịch dưới tham chiếu trong toàn bộ thời gian giao dịch, kết phiên mất 1.16% về 852.76 điểm. Đây là phiên giảm điểm duy nhất của VN Index trong tuần vừa qua và chỉ số vẫn tăng thêm 3.1% nếu so sánh với thứ 6 tuần trước.

# Đáng chú ý, HPG cùng một số cổ phiếu Thép – Tôn mạ ghi nhận 1 phiên giao dịch ấn tượng, đi ngược lại xu hướng chung. Cụ thể, HPG kết phiên tăng 2.8% Cần lưu ý rằng, HPG và HSG đều đã vượt khỏi vùng giá thiết lập từ đầu năm, trước khi dịch Covid-19 bùng phát

# Một sổ cổ phiếu cũng tăng tốt trong ngày cuối tuần có thể kể đến như KSB (tăng trần), VSC (3.6%), DPM (2.8%), DCM (1.1%)… SHB sau chuỗi phiên giảm sâu, đã hồi phục trở lại khi kết phiên tại mức giá trần. 

# Thanh khoản trên sàn HOSE đạt 5.27 nghìn tỷ đồng (- 3.4% ), chủ yếu do kênh khớp lệnh giảm 6.6%.  

Việc WeFit tuyên bố phá sản là cái kết buồn cho một doanh nghiệp khởi nghiệp, nhưng qua đó, các startup cũng rút ra được nhiều bài học

Khi WeFit ra mắt vào tháng 9/2016, giới truyền thông từng gọi công ty là "Uber trong lĩnh vực phòng tập". WeFit hoạt động giống như nhiều mô hình kinh tế chia sẻ khác: Gọi vốn, đưa ra các chính sách ưu đãi về giá để lôi kéo khách hàng, mở rộng qui mô, tiếp tục gọi vốn để bù đắp chính sách ưu đãi, giá chờ đến lúc đạt độ phủ sóng thị trường theo đúng kịch bản họ đã tính và có lãi.

Bước cuối cùng là bước khó nhất và nhiều startup theo mô hình kinh tế chia sẻ vẫn đang loay hoay trên con đường sinh lời. Đến khi các nhà đầu tư ngừng rót vốn, khủng hoảng sẽ xảy ra. Mới đây, Uber đã phải sa thải hàng nghìn nhân viên, đồng thời ngừng kinh doanh tại một số quốc gia. Nhiều quan điểm cho rằng, Wefit phá sản theo đúng kiểu mà mô hình tương tự ở nước ngoài (cũng phá sản). Tuy nhiên theo ông Bùi Sỹ Nguyên – Chuyên gia Tư vấn Khởi nghiệp, Chủ đầu tư Starup House 3D,thì nhận định này đúng nhưng chưa đủ:

"Các doanh nghiệp bị phá sản ở những nơi chuyên về startup trên thế giới như thung lũng Silicon Valley (Mỹ) diễn ra thường xuyên không phải chỉ có trong thời điểm này mà đã có nhiều năm nay. Nó có cả thập kỷ nay trong giai đoạn công nghệ 4.0 đang phát triển. Một lý do nữa là những doanh nghiệp phá sản mà chúng ta biết thường là các doanh nghiệp rất nổi, còn doanh nghiệp chưa nổi đã phá sản thì thực tế là rất nhiều."

Còn theo Bà Đỗ Tú Anh –  Phó Giám đốc Thường trực Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp, việc một công ty start-up thất bại và đóng cửa là việc rất bình thường. Thành hay bại không liên quan đến giỏi hay kém mà là họ có hội tụ các yếu tố cần và đủ hay không, và may mắn cũng là một yếu tố tối quan trọng:

"Các bạn khởi nghiệp cần phải biết học cách thất bại một cách nhẹ nhàng. Thực ra làm khởi nghiệp bản chất là 50/50, chúng ta phải xác định điểm thất bại tối đa của chúng ta nó nằm ở đâu, mất bao nhiêu tiền, ệ lụy nó ra sao? Và chúng ta lên một kế hoạch phòng ngừa nó. Nếu như không phòng ngừa nổi mà vẫn xảy ra thì chúng ta phải có một kế hoạch khắc phục nó một cách phù hợp nhất. Đấy chính là thất bại một cách nhẹ nhàng."

Theo nghiên cứu, các doanh nghiệp cũng như cá nhân khởi nghiệp thất bại thường do quá tập trung vào việc bán sản phẩm, quảng cáo sản phẩm,… mà quên rằng sau khi đã có sản phẩm vẫn cần phải nghiên cứu để đổi mới, phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Để các startup Việt không rơi vào tình trạng này, ông Alain Goudsmet – Chủ tịch và Sáng lập Tập đoàn Mentally Fit - cho rằng:

"Doanh nghiệp hay sản phẩm khởi nghiệp của bạn chỉ có thể thành công khi bạn có sứ mệnh rõ ràng và sống với những giá trị cốt lõi của sản phẩm mà bạn sáng tạo nên. Để khởi nghiệp thành công thì 10% việc học hỏi đến từ phương pháp đào tạo truyền thống,20% việc học hỏi đến từ những người đạo tạo và 70 % còn lại phải do chính bạn tự học. Học từ những công việc trong thực tế, những trải nghiệm của bạn khi khởi nghiệp, học cả những người đã khởi nghiệp thành công cũng như thất bại."

Nhiều chuyên gia khởi nghiệp cũng đưa ra lời khuyên: bài học của WeFit sẽ giúp các startup thành công hơn trong tương lai. Bởi thành công có thể do may mắn, nhưng thất bại chắc chắn có sai lầm, điều quan trọng là các công ty khởi nghiệp học được gì từ sai lầm mà họ đã trải qua.