Các ngân hàng có thu quá nhiều phí?

Trong khi chất lượng giao dịch ATM chưa được cải thiện, những sự cố giao dịch ATM vẫn thường xuyên xảy ra, như: ATM không nhả tiền nhưng tài khoản vẫn bị trừ; ATM ngừng hoạt động đúng dịp khách hàng cần rút tiền (ngày lễ, ngày Tết), rồi nuốt thẻ và thậm chí là “nhè” cả tiền rách... thì việc ngân hàng “lặng lẽ” thu phí mà không thông báo tới khách hàng là việc làm không chuyên nghiệp, thiếu minh bạch.

Dù các ngân hàng đều khẳng định việc thu phí nhằm phục vụ cho việc đầu tư, nâng cấp máy móc, thiết bị và với việc thu phí ở mức hiện nay, ngân hàng vẫn phải bù lỗ, song nhiều khách hàng vẫn cho rằng mức phí ngân hàng thu còn cao.

Theo các chuyên gia, việc ngân hàng thu phí giao dịch qua thẻ để bù đắp chi phí cho các dịch vụ cung ứng là tất yếu và khách hàng khi sử dụng dịch vụ đương nhiên phải trả tiền. Tuy nhiên, mặt bằng chung của các ngân hàng tại Việt Nam đang thu quá nhiều loại phí.

Trao đổi với Kênh VOVGT Quốc gia, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, nhiều nước thu phí rất thấp đối với thẻ ATM.“Các tài khoản ATM ở nước ngoài chủ yếu chịu vài loại phí như phí mở thẻ, phí chuyển khoản ngoại mạng. Còn các dịch vụ như chuyển khoản nội mạng, tra cứu tài khoản, truy cập thông tin, thậm chí in sao kê... đều không áp phí.

Chưa kể, có trường hợp ngân hàng còn sử dụng hình thức tận thu bằng cách: chủ động mời người tiêu dùng sử dụng dịch vụ trong một năm không mất phí, nhưng đến năm tiếp theo thì thu phí rất cao. Chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Minh Phong cho biết:

Đúng là gần đây nhiều NH đang có xu hướng tăng các loại phí, mức pí của nhiều dịch vụ. Trong bối cảnh người tiêu dùng nếu không đọc kỹ các điều khoản thì rất dễ bị lạm thu. Ví dụ họ chủ động mời người tiêu dùng sử dụng dịch vụ trong một năm không mất phí, nhưng đến năm tiếp theo thì thu phí rất cao, khiến nhiều người bức xúc. Thực tế khách hàng không có nhu cầu, ngân hàng chủ động “ấn” vào tay người dùng và không có chính sách nhắc nhở khách hàng.

Nhiều khách hàng bức xúc về phí của ngân hàng. Ảnh: TẤN THẠNH

Đối với phí thẻ ghi nợ nội địa (thẻ ATM), theo Thông tư 35/2012 của Ngân hàng Nhà nước quy định, thông thường mỗi thẻ ATM chỉ chịu một số loại phí dịch vụ cơ bản: phí phát hành thẻ; phí thường niên; phí giao dịch ATM (vấn tin tài khoản, in sao kê, rút tiền mặt, chuyển khoản, giao dịch khác tại ATM); phí dịch vụ thẻ khác theo biểu phí dịch vụ thẻ của tổ chức phát hành thẻ.

Nói về việc các ngân hàng tăng phí dịch vụ, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng, về phía NH, dù áp dụng mức phí thế nào, cung cấp những dịch vụ gì thì mục tiêu hàng đầu của tất cả NH vẫn là mang lại tiện ích cho khách hàng, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt... rồi mới đến tăng thu được từ dịch vụ. TS Nguyễn Minh Phong cho biết:

Tất cả điều này khiến cho hoạt động của các ngân hàng gần đây đang có xu hướng trở nên phản cảm, trở thành nỗi sợ hãi của người tiêu dùng. Nó cho thấy các NH thiếu trách nhiệm với việc chăm sóc khách hàng, đi sai hướng trong việc tạo nguồn thu. Dù áp dụng mức phí thế nào, cung cấp những dịch vụ gì thì mục tiêu hàng đầu của tất cả NH vẫn là mang lại tiện ích cho khách hàng, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt... rồi mới đến tăng thu được từ dịch vụ. Điều này không chỉ khiến người tiêu dùng mất tiền mà họ sẽ không đồng thuận và quay lưng lại với ngân hàng.

Vì vậy, để đôi bên (NH - khách hàng) có sự thoải mái và công bằng thì phải tạo được môi trường cạnh tranh an toàn, lành mạnh, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng, các NH cần niêm yết công khai biểu phí dịch vụ thẻ ghi nợ nội địa theo đúng quy định pháp luật về thu phí dịch vụ thanh toán; chủ động giải thích, công khai minh bạch các loại phí, mức phí khi ký kết hợp đồng mở thẻ với khách hàng hoặc khi có thay đổi các loại phí, mức phí trong quá trình cung cấp dịch vụ; kịp thời thông báo thông tin cập nhật về biểu phí, mức phí dịch vụ thẻ ghi nợ đến khách hàng. Về phía người sử dụng, cũng cần thường xuyên cập nhật điều khoản hợp đồng và những quyền lợi, nghĩa vụ khi sử dụng dịch vụ của ngân hàng. TS Nguyễn Minh Phong đưa ra lời khuyên:

Để không thiệt thòi thì người dùng cần đọc kỹ các điều khoản khi giao dịch với ngân hàng, nên tham khảo nhiều dịch vụ của ngân hàng khác nhau, nên quan tâm đến thời điểm khi có thay đổi, phát sinh dịch vụ mới để trách việc mất tiền oan. Về phía NH, cần có thông tin đầy đủ trách việc biến người tiêu dùng thành công cụ để tăng thu, không nhận được sự đồng thuận của người tiêu dùng.