Thu phí không dừng trước giờ G

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Anh Lưu Tiến Nam, một tài xế nhiều năm kinh nghiệm tại Hà Nội cho rằng, việc thí điểm 100% thu phí không dừng trên cao tốc là cần thiết. Nhưng theo anh, với người sử dụng dịch vụ, điều quan trọng là trạm kiểm soát có phương án xử lý nhanh chóng, tiện lợi nếu gặp sự cố kỹ thuật hay không.

“Những ngày lễ thì lưu lượng xe đi lại rất đông, thu phí không dùng sẽ giúp giải phóng xe nhanh hơn. Nhưng nếu xảy ra sự cố gì thì khả năng cũng tắc không khác gì thu phí thường.

Nếu không xả trạm sẽ ảnh hưởng lịch trình của người khác, giờ giấc đặt sẵn, công việc đã có lịch rồi”, anh Nam cho biết.

Đồng quan điểm, anh Nguyễn Văn Thành, người khá thường xuyên đi cao tốc bày tỏ băn khoăn mà nhiều tài xế gặp phải. Đó là các sự cố nhân viên trạm thông báo máy không nhận thẻ, chủ phương tiện phải lùi xe sang làn thủ công, mặc dù thẻ đã được dán đúng kỹ thuật, trong thẻ có tiền và từng sử dụng thành công tại các trạm BOT trước đó.

Trong khi nếu lùi xe theo hướng dẫn, chủ xe hoàn toàn có thể bị lực lượng chức năng có mặt xử phạt hoặc nhận thông báo phạt nguội. Dù nguyên nhân sự cố là gì, điều này gây rất nhiều phiền toái cho khách hàng.

Anh Nguyễn Văn Thành đề nghị cơ quan chức năng cần xem xét, không để tái diễn tình trạng này, đặc biệt là tại cao tốc Hà Nội-Hải Phòng, nơi chỉ thu phí không dừng mà không có làn thu phí thủ công: “Của mình dán thẻ, nhưng đến đấy họ lại báo bị lỗi. Họ không cho đi rồi bắt quay lại. Bây giờ tôi dán thẻ rồi, tôi phải đi qua lối đấy. Vì mình nhìn thấy công an trên kia rồi. Trong khi đấy, mình đi qua chỉ khoảng 30m thì đã thấy báo trừ tiền trên phần mềm rồi.”

Vốn chịu khó cập nhật các tin tức về giao thông, anh Bùi Công Tín cho rằng, nếu đã có chế tài đối với tài xế không chấp hành quy định về thu phí không dừng, cũng cần chế tài với trạm thu phí không đảm bảo chất lượng dịch vụ khi xảy ra sự cố mà lỗi không thuộc về khách hàng.

“Khi mình vào, mình không đủ tiền mà đi vào chỗ mở cổng tự động thì bị phạt, còn mình vào bị họ cản trở lại thì ai phạt ai, cái đấy phải rõ ràng. Xuống mà lại mở được tức là có vấn đề. Tất nhiên là máy móc thì có lúc này lúc kia. Đáng nhẽ năm thì mười họa mới xảy ra, nhưng mình gặp nhiều lần như thế rồi.”

Bày tỏ quan điểm, chuyên gia vận tải Bùi Danh Liên ủng hộ việc ứng dụng công nghệ mới vào quản lý giao thông vận tải, quản lý doanh nghiệp, đóng góp vào việc thu phí vật tư hạ tầng. Tuy nhiên, chính phủ và các cơ quan chức năng cần quyết tâm đảm bảo việc thí điểm thu phí không dừng tại cao tốc Hà Nội – Hải Phòng lần này phải thành công, đồng thời giải quyết những vướng mắc tồn đọng thời gian qua trong việc thực hiện thu phí không dừng trên toàn quốc

“Khất lần hết lần này đến lần kia, mà lý do lại không hoàn toàn là lý do khách quan, mà trong đó có trách nhiệm các cơ quan quản lý trong phương án thu phí đồng nhất giữa các ngân hàng.

Phải có phương án xử phạt một cách đầy đủ, nghiêm túc thì mới thực hiện được chủ trương này và chấm dứt việc thí điểm kéo dài như thế này. Tổng cục Đường bộ phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước về vấn đề xử lý hành vi cụ thể xảy ra để không gây thiệt thòi quyền lợi của người dân, của chủ phương tiện”, Bùi Danh Liên nêu ý kiến

Ông Bùi Danh Liên cũng nhấn mạnh, việc tổ chức thí điểm đã được thông tin, phổ biến tới người dân suốt thời gian qua, kèm theo những thông báo về hình thức xử phạt, mức xử phạt. Vì vậy, những trường hợp vi phạm cần được xử lý triệt để nhằm hình thành văn hóa khi sử dụng dịch vụ thu phí không dừng: “Cần thực hiện quy định xử lý người không chấp hành, cố tình không chấp hành vì tuyên truyền nhiều rồi, người nào không làm thì nâng cao hình thức xử phạt, để người ta nhớ và làm. Không làm, không chấp hành pháp luật thì tốt nhất là không chạy xe nữa. Không để tình trạng ùn tắc giao thông trên các tuyến quốc lộ.”

Thạc sĩ Vũ Anh Tuấn, Đại học GTVT cho rằng “Xét về góc độ người sử dụng thì vấn đề liên thông là quan trọng nhất, tạo sự tiện lợi cho người sử dụng. Qua đó kích thích nhu cầu và tỉ lệ chuyển đổi từ thu phí thủ công sang dán thẻ thu phí tự động. Tỷ lệ đấy tăng lên chỉ là vấn đề thời gian bởi 2 yếu tố. Một là tiện dụng cho người sử dụng, hai là những quy định về pháp luật và những quy định bắt buộc dán đối với tài xế khi lưu thông qua trạm thu phí. Một điều nữa là hiện nay dán thẻ rất tiện lợi.”

Về vấn đề kỹ thuật, theo ông Vũ Anh Tuấn, đối với triển khai thu phí không dừng tại các trạm thu phí thì việc tích hợp và chia sẻ dữ liệu, quản lý dữ liệu là quan trọng nhất. Còn công nghệ hiện nay đã hoàn toàn có thể đáp ứng việc liên thông tất cả các thẻ ở các trạm, vì vậy về nguyên tắc trên xe chỉ cần dán 1 loại thẻ.

“Chia sẻ và quản lý dữ liệu thanh toán một cách chính xác, minh bạch, tránh tạo ra sai sót trong kiểm soát dữ liệu và thanh toán. Vấn đề đó về mặt công nghệ hoàn toàn là nhà thầu trong nước có thể đảm nhận, cung cấp giải pháp để giải quyết. Điều quan trọng nhất là tích hợp về mặt thể chế, cho phép chia sẻ dữ liệu trên cùng 1 nền tảng, với hệ thống hậu kiểm kiểm soát một cách minh bạch, chính xác. Khi đó sẽ triển khai được và triển khai trong thời gian rất ngắn".

Góc nhìn của Kênh VOV Giao thông qua bài bình luận:“Thành bại tại chất lượng dịch vụ”.

Theo thống kê của Bộ GTVT, đến thời điểm hiện tại, đã có 65% lượng ô tô trên toàn quốc được dán thẻ thu phí tự động không dừng (ETC). Hầu như đa số tài xế cũng đã nắm được thông tin từ 1/6/2022, cao tốc Hà Nội – Hải Phòng sẽ trở thành tuyến cao tốc đầu tiên sử dụng 100% làn thu phí không dừng.

Như vậy, về lý thuyết, điều kiện tệp khách hàng có vẻ như đã khá suôn sẻ. Vấn đề còn lại là chất lượng dịch vụ. Thành bại của chương trình thí điểm này nằm ở cách thức vận hành, khả năng thông suốt và sự tiện lợi của hệ thống thu phí không dừng.

Nhiều người e ngại việc chuyển đổi giữa các nhà cung cấp dịch vụ thẻ vô cùng gian truân, dù nếu dán lần đầu rất dễ, được chăm sóc tận tình. Nhưng đó chỉ là vấn đề hậu mãi, nó chỉ phát sinh khi người dùng không hài lòng về dịch vụ.

Quay trở lại câu chuyện vận hành. Có một thực tế, đây là cột mốc mới của ngành GTVT. Vì vậy, thực trạng “đẽo cày giữa đường”, làm tới đâu điều chỉnh tới đó là khó tránh khỏi.

Những sự cố như đứt cáp quang dẫn tới hệ thống đọc thẻ tê liệt, gây ách tắc hàng cây số, hoặc tỉ lệ đầu đọc thẻ lỗi xuất phát từ vấn đề liên thông dữ liệu cần được nhìn nhận như những bài học đắt giá. Việc trình bày lý do “vấn đề mới, lần đầu áp dụng” để viện dẫn cho những phiền nhiễu, mất thời gian mà khách hàng gặp phải với tần suất cao, về lâu dài sẽ vô hiệu.

Những sự cố xảy ra cần được nhìn nhận là chỉ dấu cho sự cẩu thả, thiếu tôn trọng khách hàng. Việc cần làm sau sự cố là các nhà cung cấp, các cơ quan, đơn vị chịu trách nhiệm về chương trình thí điểm phải có phương án kỹ thuật bền vững để sự cố đó không lặp lại, hoặc hạn chế tới mức ít gây thiệt hại nhất cho khách hàng, như điều kiện và chế tài để xả trạm, giảm ách tắc.

VOV Giao thông từng đề cập quan điểm: ngành giao thông nên tung ra các chương trình khuyến mãi như ưu đãi, giảm giá nếu khách hàng đi nhiều, thay vì liên tục đưa ra các tối hậu thư với những thời hạn bất khả thi.

Thị trường về bản chất là mua bán, trao đổi hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ. “Hữu xạ tự nhiên hương”, nếu thấy chất lượng tốt, có lợi khi sử dụng, không mất thời gian, không phải hạ kính, tiếp xúc với người khác, không phải kiểm đếm, trao đổi tiền mặt, đương nhiên khách hàng sẽ tự động tìm đến.

Tương tự, để chủ trương lớn về thu phí không dừng đạt mục tiêu đề ra không chỉ ở cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, mà ở các tuyến cao tốc khác trên cả nước, ngành giao thông cũng cần những chính sách phù hợp để khuyến khích các chủ đầu tư, nhà quản lý các tuyến đường, trạm kiểm soát để loại bỏ dần việc thu phí thủ công.

Để chuẩn bị cho sự thay đổi lớn này, một mình ngành giao thông không thể làm được. Nó liên quan tới việc liên thông dữ liệu, các chính sách về giá, về tài khoản thẻ, đòi hỏi sự hỗ trợ từ Bộ Thông tin truyền thông, Bộ Công an, Bộ tài chính. Nhưng thành bại của kế hoạch vẫn cần sự chủ động, chuẩn bị thấu đáo, khoa học và đặt khách hàng ở vị thế trung tâm từ Bộ GTVT.

Cần có đơn vị chịu trách nhiệm về chất lượng, giám sát và hậu kiểm chất lượng sau khi triển khai thu phí không dừng. Bộ GTVT cần sòng phẳng với khách hàng, sòng phẳng với chính những tuyên bố, tối hậu thư về chương trình thí điểm mà Bộ này đã đặt ra./.