Vườn rừng trong phố

Đi đến cuối đường Hàm Tử Quan, quận Hoàn Kiếm, tiếng xe cộ dần lắng lại khi không gian mở rộng với xanh ngắt màu cây đến tận đường chân trời. Phía dưới bờ đê là công viên nền đất được phân chia thành các khu chơi thể thao, khu tập luyện, khu trò chơi cho trẻ, đường dạo bờ sông, một khu vườn rừng và cạnh đó là vườn giác quan.

Tiếng nói cười của người lớn, trẻ nhỏ cứ như đan vào nhau dưới bóng chiều đã đổ. Lâu lắm rồi mới cảm thấy cái mùi này. Mùi con người, mùi cộng đồng, mùi cuộc sống. Mùi sự sống.

"Trước đây nó um tùm, bẩn lắm. Mọi người đóng góp vào làm sân chơi. Toàn dân mình làm, quét dọn. Trẻ con ra đây vui chơi cũng thích, người lớn tập tành cũng thích, vui vẻ giao lưu. Ra đây thoáng mát".

"Tầm 4-5h ở đây đông. Mọi người bên kia có máy tập. Bọn em thì chơi xích đu, cầu trượt, bập bênh, mấy trò vận động ấy. Mấy đợt có mấy bác trồng cây em ra phụ, nhặt rác. Em thấy vui, bảo vệ môi trường".

Trên chiếc thang gấp trong vườn rừng đủ các tầng tán, bà Thúy đang tỉa cành cho một cây nhội lên mầm mới sau khi trồng được 2 năm.

Bà Thúy: "Cô là người sinh ra và lớn lên ở đây, thấy cảnh quan môi trường sạch sẽ phấn khởi lắm, cũng giữ gìn lắm. Bọn cô thường xuyên sáng tưới cây, làm cỏ. Mọi người ra đây tập vào vườn ngắm. Rồi giúp cho nhiều người vì trồng nhiều cây thuốc".

PV: Ngày xưa chỗ này là bãi rác ạ?

Bà Thúy: "Bãi rác khổng lồ, người ta chở đi mấy chục tấn. Giờ có nơi thu gom rác trong ngõ kia mọi người mang rác ra đổ. Có lúc họ cũng đổ trên này nhưng bị nhắc nhở, đưa ra tổ để phê bình nên họ cũng ý thức hơn".

Công viên rừng là khái niệm mới ở Việt Nam nhưng đã phổ biến trên thế giới với rất nhiều mô hình. Khu vực bờ vở sông Hồng, phường Chương Dương phù hợp với mô hình bán hoang dã, cải tạo giữ lại cây mọc hoang và trồng thêm giống cây bản địa, bảo tồn tuyến đường chim di cư với nhiều loài trong sách đỏ.

Nơi đây chưa có một tên gọi chính thức mà thường được biết đến là “vườn rừng trong phố” khi kết hợp giữa công viên và trồng vườn sinh thái.

Không ai tin rằng, chỉ trong vòng 2 năm khu đất này đã thay đổi đến vậy. Đó là chuỗi ngày người dân cùng nhau dọn rác tạo mặt bằng, trồng cây, mua sắm, lắp đặt và tự quản lý công viên. Khi không gian đủ hấp dẫn, tự khắc cộng đồng đã biến nó thành nơi chốn thuộc về mà không cần ai hô hào hay chỉ đạo. Cũng nhờ vậy, sợi dây kết nối giữa con người và vùng đất càng thêm buộc chặt.

Công viên rừng Bờ Vở Chương Dương là nơi người lớn được là trẻ con và trẻ con được là chính mình. Những đứa trẻ sống ngoài bờ đê vốn chịu thiệt thòi hơn về nhiều mặt, giờ đây đã được vui chơi đúng nghĩa, được sống gần vườn rừng và thực sự học nhiều điều từ thế giới tự nhiên mà trước đây chúng không có cơ hội.

Còn người lớn cứ tự nhiên đến công viên không cần hẹn trước mà vẫn gặp bạn và không thấy lạc lõng bao giờ.

Không gian này cũng như câu trả lời cho băn khoăn lớn của các kiến trúc sư đô thị là: “Đất đâu làm rừng trong phố?” khi thiết kế không gian đáng sống. Và càng thêm hứa hẹn hơn khi một dự án công viên mới đang thành hình sẽ kết nối 2 phường Phúc Tân và Chương Dương thành một không gian sinh thái.