Tiếng phớ rao trưa

Món tào phớ thanh mát đặc biệt gây thèm nhớ cùng tiếng rao phớ cũng rất ấn tượng, nhất là vào giữa trưa oi nóng, khiến những bước chân bộ hành trên phố như được tiếp thêm sinh lực. 

Dù Hà Nội đã vào thu nhưng sức nóng tỏa ra trên mặt đường vẫn đủ làm tất cả khô khát. Món tào phớ với vị ngọt nhẹ của đường hoa mai, phảng dịu hương hoa nhài và trơn mát đầu lưỡi với từng lát tào phớ trôi mướt qua cổ họng cũng đủ làm vơi đi đáng kể cơn khát của nhiều người.

Có lẽ vì thế mà món quà vặt đặc biệt  này được bán nhiều nhất vào các buổi trưa hè. Đặc biệt hơn nữa, khi tất thảy mọi người đều đang trốn tránh cái nóng nắng hầm hập của phố phường, mọi âm thanh trở nên chùng xuống thì tiếng phớ cất lên rao vào giữa trưa hè mới thật rõ làm sao.

Nó rõ rệt, mời gọi và thôi thúc cả những người đang trong chỗ trốn nóng mát mẻ cũng phải ngó ra gọi người bán tào phớ quay lại để mua. Người trên phố thèm món tào phớ một, thì có lẽ còn nhớ tiếng rao phớ tới 10 lần, vì nó cực kỳ ngắn gọn, đơn giản nhưng lại là một tín hiệu âm thanh luôn được vang lên một cách cực kỳ rõ nét trên đường phố ban trưa:

"Ở bên cạnh nhà em có cái cậu cậu ấy bắt chước con nhà bà Thìn rao giống lắm: Tào phớ!...."

"Bán toàn khách quen, toàn những khách từ lâu rồi ấy, có khi bình thường thì không muốn ăn nhưng  nghe thấy người quen thì lại thích cái món lâu đời truyền thống mà".

Nhiều người nhớ, nhiều người thích, thấy ấn tượng và thân quen tới mức còn thích bắt chước lại cả tiếng rao tào phớ đặc trưng như thế bởi nó mang theo đó là tất cả những ký ức của vị ngon ngọt, của sự thèm nhớ, mong đợi một tiếng rao, một món ăn và sau đó  là được thỏa mãn một cách đầy hài lòng, hào hứng.

Khoảng chục năm về trước, những người bán tào phớ dạo trên phố, chủ yếu là phố cổ chỉ rao phớ bằng miệng nên mỗi người bán lại mang một sắc thái riêng từ chính tiếng rao đó. Nhưng rồi đô thị phát triển quá nhanh, âm thanh ken đặc tiếng xe cộ khiến tiếng rao của người bán tào phớ dạo trở nên nhỏ dần, nhỏ dần…

PV: Em thấy rất nhiều người Nam định bán món này

- Ở dưới quê anh toàn đi bán cái này, xưa những ông già đi ở phố cổ, ông ấy gánh xong về quê dẫn nhau, người làng cứ người nọ giúp người kia đi bán ấy mà. Ngày xưa chúng tôi còn toàn gánh với đi thùng gỗ ấy mà.

PV: Ngày xưa anh có rao miệng không ạ?

- Có chứ, rao ác ấy chứ, vừa gánh vừa phải rao, vất vả lắm, Giờ có loa nó nhàn, mới đỡ đi. Đỡ mệt hơn nhưng thực ra rao bằng mồm nó hay hơn, kiểu nó truyền thống hơn, nó không như rao bằng loa, nhưng mà ví dụ ngày xưa rao bằng mồm người ta dễ phát hiện hơn vì mật độ xe cộ nó ít, không đông như bây giờ, Bây giờ xe nhiều, với lại bây giờ các bạn ở trên tầng cao, mình mà rao bằng mồm các bạn chắc cũng chẳng nghe thấy.

Phố thị ồn ã hơn, con người cũng tự nhốt mình vào trong những chiếc hộp kín hơn, cao hơn và xa hơn với món quà vặt được rao trên phố hàng ngày như món tào phớ. Nên tiếng rao dần cũng được công nghệ hóa, thu một tiếng loa vang lên giống nhau, chỉ có âm lượng là dễ điều chỉnh to nhỏ khác nhau mà thôi.

Người mua trước đến nay vẫn chỉ gọi chung tên người bán là “Anh bán phớ ơi”, tào phớ ơi, chứ mấy ai biết tên riêng của người bán tào phớ. Họ chỉ nhận ra qua tiếng rao miệng đặc trưng của mỗi người. Nếu giờ chỉ là tiếng rao qua loa, người bán nào cũng sẽ như nhau. 

Không chỉ vậy, tiếng loa cũng thưa dần bởi ngay cả những người bán hàng rong tào phớ bán chủ yếu qua điện thoại là cũng đủ hết rồi:

"Ngày xưa rao mồm đấy nhưng bây giờ là loa rồi, bây giờ hiện đại hơn, nhưng mấy lần mình cứ ho ho đấy, đi khám bác sĩ bảo hạn chế nói ít thôi thế là phải đi mua loa. Nó cũng tiện, còn bây giờ hiện đại rồi bán trên điện thoại nhiều, Ai thích ăn đặt nhiều là phải điện trước để sắp xếp, loanh quanh đây cũng chả phục vụ hết, thời tiết nắng làm không hết, đi nửa đường đã hết rồi".

Người mua hay người bán tào phớ đều nhớ tiếng rao bằng miệng món quà vặt này, những thay đổi của tiếng rao là điều dễ được chấp nhận theo nhịp sống đô thị hiện đại. Nhưng nếu bộ hành, bạn dừng lại sẽ rất dễ nghe được tiếng cười vang lên khi có không ít người mua vẫn vui vui bắt chước lại tiếng rao phớ, mặc cái nóng đổ lửa trên mặt đường….