Thế giới sách trong ngõ nhỏ

Từ khoảnh sân trong ngõ số 5 Đinh Lễ luôn râm mát dưới bóng cây ngước lên cao chỉ thấy nắng la đà trên những mái nhà. Trên gác hai là tiệm sách nhỏ mộc mạc có tên là Nhà sách Mão đã mở cửa gần 40 năm nay.

Có một điều kỳ lạ là dù nhiều người liên tục ra vào ngõ, lên nhà sách nhưng họ đều im lặng đến và im lặng ra về với sách mới trên tay. Ông Kiều Tràng Mão đeo chiếc ba lô nhỏ đựng kha khá sách ngồi nghỉ ở chiếc ghế trước cửa hàng.

Đều đặn hàng tháng, ông đi xe buýt từ thị xã Sơn Tây vào phố, ghé vào tiệm sách Mão như một thói quen nhiều năm qua:

"Có nhiều sách hay tìm được ở đây nơi khác không có. Mục đích xa mình đọc sách làm gương cho con cháu. Mỗi năm đến hè tôi lại dẫn tụi trẻ con đến đây sau khi đi Quốc Tử Giám để cho con cháu đi chơi, đến đây vì thích sách. Các bạn sinh viên đến đây rất nhiều".

"Hiệu sách này nổi tiếng lâu đời ở Hà Nội. Em nghe lâu rồi nhưng giờ mới có thời gian tới. Ở đây các bạn kể là rất yên lặng lúc đến đúng là thấy yên tĩnh. Em cũng hay đọc sách nên tò mò chỗ này chỗ kia".

"Em quen vào đây rồi. Nó cũng như một thói quen. Cảm giác có những thứ mình cần nhiều hơn, thân thiện hơn. Không gian lạ. Sách cũng được giảm giá nữa. Hầu như sách em muốn tìm đều có".

Khu tập thể số 5 Đinh Lễ từ lâu đã là điểm đến thân thuộc của bao người yêu sách ở khắp nơi tìm về. Có những người còn coi đây như như điểm đến văn hóa phải trải nghiệm khi tới Hà Nội, giống như đi chơi Hồ Gươm, hay ăn kem Tràng Tiền.

Giữa đổi thay từng ngày của phố thị, thời gian như ngừng lại ở không gian này với những mái ngói xô nghiêng, với gác nhỏ đi qua cầu thang cũ. Có lẽ chỉ có sách là đổi mới từng ngày để tới tay bạn đọc.

Câu chuyện về phố sách ngày nay cũng bắt nguồn từ căn gác nhỏ ấy, khi chủ quán là người đầu tiên bán sách vỉa hè ở phố và giúp đỡ cư dân trong khu tập thể cùng mở cửa bán sách vào những năm 90. Phía sau sự tĩnh lặng của một khu dân cư là biết bao chuyện cũ về sách, in dấu thành nếp sinh hoạt của cộng đồng.

Sách hiện hữu ở khắp nơi: ngoài phố, trên tường, trên hành lang. Ngay cả những hộ không kinh doanh, sách cũng chất đầy nhà. Chỉ có buổi sáng, khu tập thể như nhộn nhịp hơn khi sách mới về kho. Những người cao tuổi thư thả đọc sách báo bên hiên nhà.

Không gian ở khu tập thể cũ trao cho mỗi một vị khách ngang qua nơi này khoảng tĩnh lặng để suy ngẫm, để thỏa sức tưởng tượng đến bất kỳ thế giới nào qua từng trang sách. Nơi này cũng thỏa mãn những người đi tìm cảm giác được chạm, được hít vào thở ra không khí hoàn toàn khác, thứ đã lắng đọng lại nhiều năm gắn với việc đọc và mua bán sách.

Trong thời đại ưa chuộng việc tiêu thụ những nội dung ngắn thì có nhiều người vẫn ra vào con ngỏ nhỏ để tìm đọc những cuốn sách dày, cần nhiều hơn thời gian và sự kiên nhẫn để nuôi dưỡng khả năng tư duy. Đủ thấy rằng, sách giấy vẫn có một nhóm độc giả của riêng mình.

Giống như những tín đồ im lặng đi vòng quanh một ngôi đền tâm linh, ở đây, “tín đồ” yêu sách cũng lặng lẽ đi vòng quanh “ngôi đền” tri thức. Còn điều gì lạ hơn việc người ta có thể thấy thế giới ở trong một con ngõ nhỏ!