Và nếu không được giám sát chặt chẽ, không được cai nghiện đúng cách rất dễ khiến người nghiện ngày càng nặng và một khi không kiểm soát, họ sẽ hành động như một người bị bệnh về tâm thần.
Sáng ngày 30/3, nhiều người dân ở TP.HCM có lẽ không khỏi bàng hoàng khi chứng kiến đối tượng có biểu hiện ngáo đá đã ra tay sát hại mẹ ruột dã man ở trên đường HT17 (phường Hiệp Thành, quận 12, TP.HCM) khiến nạn nhân không qua khỏi. Trước đó, vào chiều ngày 2/1, tại TP. Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước) 1 người dân chết oan ức khi bị đối tượng ngáo đá xông vào nhà, cầm dao đâm tử vong.
Cách đây không lâu, vào sáng ngày 2/4, tại thôn Tạ Trung xã Chính Nghĩa, Kim Động, Hưng Yên cũng đã xảy ra một vụ thảm án cháu trai sát hại ông bà ngoại. Hung thu là người nghiện ma túy. Đây là 1 vài trong số nhiều vụ việc các đối tượng nghiện ma túy đá gây ra trong thời gian vừa qua, khiến người dân bất an.
Từng có công việc thu nhập ổn định, gia đình yên ấm, thế nhưng, vì nghe theo sự rủ rê của bạn bè, anh Tuấn (ngụ TP.HCM) đã lao vào con đường nghiện ma túy đá khi nào không hay. Đến nay, mặc dù đã cai nghiện xong và làm lại “cuộc đời” nhưng mỗi khi nhắc đến loại ma túy tổng hợp đó, anh Tuấn không khỏi rùng mình:
“Khi sử dụng nhiều và trong thời gian liên tục thì nó sẽ tạo cho mình ảo giác, giống như kiểu có ai đang gọi mình hoặc lôi kéo mình tham gia một cái gì đó, mà ngoài thực tế thì không có. Và trong bộ não mình nó điều khiển mình, có thể mình ngồi một chỗ nhưng có người chửi rủa mình bên tai", anh Tuấn cho biết.
Theo Tiến sỹ Vũ Gia Hiền (chuyên gia tâm lý), người sử dụng ma túy đá đặc biệt dùng trong thời gian dài, với tần suất, liều lượng cao, dùng đa dạng nhiều loại ma túy khác nhau…có thể dẫn đến bị ngáo đá. Đó là chứng rối loạn loạn thần cấp dẫn đến suy giảm chức năng nhận thức dẫn đến các hành vi gây nguy hiểm cho bản thân người sử dụng và cả những người xung quanh. Lúc này bất kể người thân hay người lạ, nếu la mắng hoặc có sự kích động nào đó đều bị người ngáo đá xem là đối thủ luôn tìm cách hãm hại mình nên thường co lại tìm cách đề phòng và nếu tạo ra kích động lớn hơn thì đối tượng ngáo đá sẵn sàng tấn công đối phương cho đến chết.
“Thứ nhất, nâng cao nhận thức của cá nhân, nhất là giới trẻ về nguy hiểm của ngáo đá, nguy hiểm của ma túy, thì phải tuyên truyền, giáo dục, rồi thậm chí là phải có nhưng cưỡng bức như là phải đi cai nghiện. Thứ hai đối với xã hội, một mặt tuyên truyền rồi vận động, một mặt nữa là phải trừng trị bằng pháp luật, lấy cái răn đe để khống chế những kẻ nghiện. Thứ ba nữa là phải ngăn chặn cái nguồn, tức là bắt cái nguồn ma túy thì nó sẽ giảm đi", Tiến sỹ Vũ Gia Hiền cho biết.
Hiện nay, Luật Phòng chống ma túy quy định đối với người bị nghiện, khuyến khích họ cai nghiện tự nguyện; đồng thời pháp luật hình sự đã bãi bỏ tội phạm về sử dụng ma túy. Nghĩa là người sử dụng ma túy không còn bị xem là tội phạm và không bị bắt buộc cai nghiện tập trung (nếu có nơi cư trú rõ ràng). Sự thay đổi này có những mặt tích cực nhưng cũng có mặt trái là bản thân người nghiện và gia đình không phải lúc nào cũng tự giác khai báo với chính quyền địa phương về tình trạng nghiện của đối tượng. Nguy hiểm là những đối tượng ngáo đá sống tự do, không ai biết để đề phòng.
Tại TP.HCM hiện đang quản lý hơn 17.200 đối tượng nghiện ma túy các loại. Trong đó, có 8.120 người nghiện đang cai nghiện tại gia đình, cộng đồng và điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế methadone; 7.248 người đang trong cơ sở cai nghiện ma túy; 171 người đang bị tạm giam, tạm giữ và quản lý 1.677 người sau cai nghiện tại cơ sở cư trú.
Thượng tá Lê Mạnh Hà (Phó trưởng phòng Tham mưu, Công an TP.HCM) cho biết, trong số người nghiện, đối tượng có sử dụng ma túy tổng hợp (tức ma túy đá) là hơn 8.540 trường hợp, chiếm gần 50%:
“Từ năm 2021, Công an thành phố cũng đã xây dựng 1 kế hoạch chuyên đề về quản lý, xử lý tình huống đối tượng ngáo đá, thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội và duy trì thực hiện chỉ đạo các đơn vị thực hiện tổng hợp tình hình định kỳ. Ban Giám đốc Công an thành phố cũng đã chỉ đạo công an các đơn vị địa phương, phải tăng cường công tác tuyên truyền để phát huy vai trò của người dân, gia đình và xã hội trong việc phát hiện, quản lý giáo dục, giúp đỡ người nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng".
Trước tình hình "ngáo đá" phức tạp, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng cần có một cơ quan chuyên trách quản lý và giám sát người nghiện ma túy. Nhiệm vụ của cơ quan này là giám sát chặt chẽ người nghiện, nếu phát hiện họ sử dụng ma túy, đặc biệt là ma túy đá, cần phải đưa vào cơ sở cai nghiện tập trung để sàng lọc. Trường hợp bị nặng, bắt buộc cai nghiện từ 12 - 24 tháng, nhẹ thì từ 6 - 12 tháng.
Ngoài ra, cần thiết xem xét xử lý hình sự đối với một số hành vi của người nghiện kết hợp với các biện pháp hành chính, tâm lý, y tế. Đặc biệt gây tội ác trong tình trạng "ngáo đá" có thể xem là tình tiết tăng nặng trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử vụ án hình sự.
Không thể giao phó cho cộng đồng
Ma túy đá (ma túy tổng hợp) đã đang và sẽ là một trong những chất gây nghiện nguy hiểm bậc nhất cho sức khỏe con người cũng như xã hội. Không chỉ trực tiếp gây hủy hoại sức khỏe, tinh thần, trí tuệ của người nghiện mà còn khiến bao nhiêu gia đình khốn đốn, tiêu tan. Dù chưa có bất kỳ một con số thống kê thiệt hại cụ thể nào về kinh tế song thông tin về những vụ thảm án rúng động thời gian qua cũng đủ sức khiến dư luận bàng hoàng, xã hội hoang mang.
Cũng như ma túy truyền thống, sử dụng ma túy đá bước đầu như 1 cách thể hiện sự sành điệu, đẳng cấp của người dùng, nhất là các bạn trẻ. Tuy được bao biện về việc không gây nghiện, song trên thực tế ma túy đá kích thích rất mạnh lên hệ thần kinh trung ương khiến người nghiện dễ dàng thăng hoa, nhanh chóng tiến đến trạng thái ảo giác, hoang tưởng, không làm chủ được bản thân, hành động mất kiểm soát trong vô thức, từ đó gây ra nhiều vụ thảm án có tính chất dã man, tàn bạo, mất nhân tính.
Điều đáng lo là không có nhiều biểu hiện cụ thể để nhận biết được dấu hiệu tội phạm của người nghiện ma túy tổng hợp (còn gọi là ngáo đá). Những đối tượng này diễn biến tâm thần âm thầm, không có biểu hiện bất thường rõ rệt, song đến khi phát tiết gây án thì hậu quả lại vô cùng khủng khiếp.
Tội phạm ngáo đá phức tạp và nguy hiểm là vậy song công tác giám sát, quản lý đối với các đối tượng này chưa mang lại hiệu quả cụ thể. Sự phối hợp giữa lực lượng chức năng, chính quyền địa phương, cơ sở giáo dục điều trị và gia đình còn khá lỏng lẻo, điều này khiến người nghiện dễ dàng tái nghiện thậm chí nghiện nặng hơn.
Bên cạnh đó, việc chưa có hành lang pháp lý chặt chẽ; phải đảm bảo quyền hòa nhập cộng đồng của người nghiện hay thiếu nhân sự chuyên trách... cũng khiến công tác quản lý, giám sát người nghiện ma túy tổng hợp dường như bị “thả nổi”
Từ thực tế nêu trên cho thấy cần sớm có một cơ quan chuyên trách để quản lý và giám sát đối với nhóm đối tượng nghiện ma túy tổng hợp. Bên cạnh việc lập danh sách, quản lý, giám sát thông thường, đơn vị này cần được phân quyền để xử lý nhanh khi xảy ra tình huống khẩn cấp như trấn áp, cách ly đối tượng khi có biểu hiện hoang tưởng, ảo giác để tránh gây ra hậu quả đau lòng cũng như có thẩm quyền đưa các đối tượng này vào các trung tâm điều trị, trại cai nghiện.
Vẫn biết sẽ không dễ dàng tìm ra lời giải cho bài toán quản lý, giám sát người nghiện ma túy đá, nhưng nếu cứ tiếp tục “ngại khó, ngại khổ” thì không khác gì đang tạo điều cho những chiếc “máy chém vô tri” tung hoành ngang dọc, để rồi khiến dư luận xã hội cứ mãi “thấp thỏm, lo âu”.
"Quyền giám sát các lực lượng thực thi pháp luật là quyền của người dân. Việc giám sát theo kế hoạch chuyên ngành là câu chuyện giám sát trong các báo cáo. Còn trong hoạt động thường ngày, với mỗi sự kiện chúng ta đều có thể giám sát theo quy định".
Tối 12/4, nhiều tài xế phản ánh đến đường dây nóng của VOV Giao thông về việc một số nút giao lớn trên cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây tối om, khiến tầm nhìn bị sụt giảm nghiêm trọng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc tham gia lưu thông trên tuyến này.
Trong khi lộ trình tuyến cố định được giao cho Sở GTVT hai đầu tuyến chấp thuận, trên cơ sở khảo sát, đề xuất của doanh nghiệp vận tải, thì việc thay đổi lộ trình tuyến lại phải chờ quyết định của Bộ GTVT, khiến hiệu quả khai thác bị ảnh hưởng.
Với người Việt, việc ăn thịt chó mèo hay nuôi chó mèo để giết thịt là chuyện hết sức bình thường từ xưa tới nay, và có thể nói rằng với lịch sử ẩm thực của người Việt, thịt chó mèo như một phần nét văn hóa ẩm thực… Nhưng rồi thói quen nào cũng sẽ thay đổi cùng với thời gian và nhận thức.
Mới đây TP.HCM đã chính thức khai trương đưa vào sử dụng hệ thống xe điện 5-14 chỗ chở khách tham quan, du lịch khu nội đô thành phố. Điểm đặc biệt của các chuyến xe điện này là tính linh hoạt khi lưu thông trong nội đô, không bị phụ thuộc vào giờ giấc cao điểm, thấp điểm.
Những đôi quang gánh tô điểm cho cái hồn phố thị, thu hút sự chú ý của khách du lịch bao năm qua. Không thể đếm nỗi những vất vả, những câu chuyện đằng sau đôi quang gánh của các bà các chị trên khắp các con phố Hà Nội.
Sau khi được lắp đặt lại, hàng trăm tấm loạt tấm đan bê tông mương thoát nước trên tuyến QL 1 và đường Võ Nguyên Giáp, đoạn qua TP. Thủ Đức (TP.HCM) lại tiếp tục bị phá hoại, gây mất an toàn, ảnh hưởng đến trật tự và mỹ quan đô thị.
