Luật đất đai 2024: Kỳ vọng sẽ là cán cân công bằng

Theo đó sẽ có 3 nhóm đối tượng không bị tác động và 8 nhóm bị tác động. Qua đánh giá sơ bộ, thì nhóm có ảnh hưởng nhiều là đối tượng chuyển mục đích sử dụng đất và công nhận quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân. Không ít người tỏ ra lo lắng liệu áp dụng bảng giá đất mới doanh nghiệp và người dân sẽ bị tác động như thế nào

Gần 20 năm sinh sống tại đường Nguyễn Thái Sơn, quận Gò Vấp (TP.HCM), gia đình ông Trần Văn Ngọc cũng như bao hộ dân khác phải chịu đựng sự ô nhiễm của rạch Xuyên Tâm. Khi TP.HCM có chủ trương cải tạo hạ tầng điểm đen môi trường này, gia đình ông Ngọc là một trong những người ủng hộ, sẵn sàng bàn giao mặt bằng trước tiên.

Theo dõi tin tức những ngày gần đây, ông càng phấn khởi hơn khi biết rằng dự thảo bảng giá đất của luật đất đai 2024 được điều chỉnh theo hướng sát với giá thị trường, có lợi cho những người thuộc diện được bồi thường hỗ trợ tái định cư, ông vui mừng chia sẻ: 

"Luật đất đai mới có thể giá đất sẽ cao hơn so với luật đất đai cũ, cho nên người dân cũng rất vui vẻ và phấn khởi khi được nhà nước hỗ trợ thêm thu nhập. Đối với những người bị thu hồi toàn bộ đất, họ có thể tìm được chỗ mới để ở thuận lợi và tốt hơn."

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân nắm bắt được thông tin, nhất là những hộ dân có đất thuộc diện thu hồi phục vụ cho các dự án, ông Huỳnh Quốc Hưng - Phó trưởng Ban Bồi thường Giải phóng Mặt bằng quận Gò Vấp, TP.HCM cho biết:

"Sắp tới, Ban Bồi thường sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tiếp xúc, thông tin đến người dân có đất bị thu hồi, bị ảnh hưởng trong các dự án về những quy định mới. Kỳ vọng rằng người dân sẽ đồng thuận cao hơn trong quá trình bồi thường giải phóng mặt bằng."

Bà Lâm Thị Hồng Phúc - Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường UBND quận Gò Vấp, TP.HCM thông tin thêm: "Trên cơ sở hướng dẫn của Sở Tài nguyên - Môi trường, chúng tôi cũng đã tiến hành trao đổi với các quận lân cận như Phú Nhuận, Tân Bình, Bình Thạnh, quận 12 và đánh giá các điều kiện về cơ sở hạ tầng, điều kiện phát triển kinh tế xã hội của các tuyến đường chính trên địa bàn quận. Từ đó, chúng tôi đã đánh giá để xây dựng được bảng giá đất làm sao tiệm cận nhất với giá thị trường, đáp ứng đúng yêu cầu đặt ra."

Tuy nhiên, nhiều người dân và doanh nghiệp lo ngại nếu áp dụng bảng giá đất mới, người dân đã sử dụng đất, sở hữu nhà ở sẽ phải đóng thuế, phí cao hơn và trở thành gánh nặng tài chính trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn như hiện nay.

Ông Trần Khánh Quang - Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản An Hòa lo ngại chia sẻ: "Khi Sở Tài nguyên Môi trường đề xuất ra một bảng giá đất mới tiệm cận với thị trường, vô tình nó làm cho sự biến động về giá đất trở nên rất lớn, một con số hết sức đột ngột đối với người dân.

Về việc tiệm cận với thị trường, tôi cho rằng điều đó là đúng. Tuy nhiên, người dân muốn hiểu rõ rằng họ sẽ đóng thuế như thế nào và sẽ bị tác động ra sao bởi bảng giá đất mới này thì điều này chưa được trình bày rõ ràng."

TP.HCM đã đưa ra khung giá đất lấy ý kiến người dân và nhận về nhiều ý kiến trái chiều bởi giá đất điều chỉnh tăng đến vài chục lần so với trước. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc điều chỉnh khung giá đất sẽ là cán cân công bằng cho nhà nước, người dân và doanh nghiệp, giúp kiểm soát được tình trạng hai giá giữa giá mua bán thực và giá kê khai trên giấy tờ, ngân sách nhà nước được đảm bảo và người dân được bồi thường theo cơ chế giá thị trường.

Luật sư Trần Minh Cường - Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: "Giá đầu vào của các chủ đầu tư sẽ tăng, từ đó cũng sẽ ảnh hưởng một phần đến cơ cấu giá bán đối với các sản phẩm mà trong thời gian tới các chủ đầu tư đưa ra thị trường. Tôi cho rằng có sự công bằng khi người dân của chúng ta có đất nằm trong diện thu hồi, thì người dân cũng sẽ đồng thuận cao."

Liên quan đến việc điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024, ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết: "Bảng giá lần này là bảng giá điều chỉnh chúng ta chưa xây dựng bảng giá mới theo luật đất đai. Bảng giá mới sẽ được xây dựng và áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm 2026.

Còn bảng giá này là bảng giá điều chỉnh của bảng giá cũ, cập nhật những giá đất giao dịch thành, cập nhật giá bồi thường đã được phê duyệt, và cập nhật một số giá mua bán đã diễn biến trên thị trường. Điều này nhằm đảm bảo cho đúng, cho đủ đưa vào bảng giá đảm bao không gây thất thoát do bảng giá cũ quá thấp.

Ví dụ, có những tuyến đường hiện nay trong bảng giá cũ chỉ có giá 1-2 triệu đồng/m² đất ở, nhưng giá giao dịch hiện nay đã lên tới 100 hoặc 200 triệu đồng/m². Việc cập nhật và cân chỉnh lại bảng giá nhằm có một bảng giá phù hợp nhất trong giai đoạn này để chúng ta sử dụng".

Nhìn từ góc độ tích cực, việc ban hành bảng giá đất mới tiệm cận với giá thị trường sẽ tạo nhiều thuận lợi cho việc thỏa thuận bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với các dự án bất động sản và cả các dự án đầu tư công như hạ tầng giao thông hay tiện ích xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng sẽ có những nhóm người bị tác động nhất định, chủ yếu là những người chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở hoặc những người phải đóng thuế sử dụng đất./.