Làm gì để tăng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp? (Phần 2)

Tin trong nước và thế giới

# Trong kết luận vừa được đưa ra, Thường trực Chính phủ đồng ý trước mắt chưa đưa kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng (game online) vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. 

Còn thống kê từ đầu năm cho thấy, lực lượng Quản lý thị trường cả nước chủ trì, phối hợp với lực lượng chức năng khác kiểm tra trên 1.200 vụ việc, xử lý trên 300 vụ vi phạm về lĩnh vực xăng dầu.

# Từ đầu năm, XK nông-lâm-thủy sản sang Trung Quốc có kim ngạch tăng trưởng nhiều nhất trong các thị trường trọng điểm với 4/9 mặt hàng tăng trưởng dương, tiếp sau đó là thị trường Mỹ và Nhật Bản. 

Và Với kim ngạch XK 7 tháng đầu năm 2023 ước đạt hơn 3,2 tỷ USD, ngành hàng rau quả VN hoàn toàn có khả năng đạt mục tiêu 4 tỷ USD cho cả năm và thậm chí xác lập kỷ lục mới. 

# Bộ Xây dựng cho biết, hiện tượng sốt đất nền không xảy ra trên địa bàn cả nước trong 6 tháng đầu năm 2023. Đồng thời, giá giao dịch nhà ở, đất nền tiếp tục có xu hướng giảm. 

Còn theo Hiệp hội bất động sản Việt Nam (VNREA), Chính phủ đã có nhiều chính sách, và hỗ trợ từ ngân hàng, do vậy thời gian phục hồi của thị trường bất động sản có thể được rút ngắn hơn so với những năm trước. 

# Bộ LĐTB&XH dự báo, trong quý 3 cả nước sẽ có khoảng 51,5 triệu người có việc làm, tăng 267 nghìn người so với quý 2. 

Đáng chú ý, qua các khảo sát của tổ chức công đoàn, hầu hết các ý kiến thu nhận được cho thấy, người lao động mong muốn tăng lương tối thiểu vùng ngay từ đầu năm 2024. 

# Các tổ chức tài chính ở Phố Wall vừa liên tục hạ dự báo tăng trưởng của Trung Quốc. Riêng JPMorgan đã thực hiện 6 lần điều chỉnh kể từ đầu năm. 

Và mới đây, giới chức Ấn Độ cho biết, họ đang cân nhắc xuất khẩu điện sang các quốc gia Đông Nam Á, như Myanmar và Thái Lan, để thúc đẩy tầm ảnh hưởng trong khu vực. 

# Nhật Bản chính thức hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip tiên tiến và tác động của những quy định này đối với các công ty trong nước có thể sẽ không nghiêm trọng. 

Trước đó, Mỹ cũng thắt chặt XK chất bán dẫn sang Trung Quốc, đồng thời kêu gọi Nhật Bản, Hà Lan cùng các quốc gia bán dẫn hàng đầu, thực hiện những biện pháp tương tự. 

Làm gì để tăng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp?

Trong phần 1, những chia sẻ của doanh nghiệp (DN) và chuyên gia cho chúng ta thấy chỉ nỗ lực của ngân hàng chưa thể tăng khả năng hấp thu vốn của doanh nghiệp, tăng tổng cầu của nền kinh tế.

Làm gì để tăng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp? (Phần 1)

Tính đến nay, cả nước có khoảng gần 900 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, nhưng trong đó chỉ có khoảng 2% là các doanh nghiệp lớn, còn lại chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Song hiện nay, có một thực trạng là những doanh nghiệp không vay được vốn tín dụng cũng tương đối nhiều.

Nguyên chính do bản thân doanh nghiệp chưa chứng minh được năng lực hoàn trả vốn cũng như chứng minh năng lực quản lý, minh bạch tài chính.

Trước bối cảnh thương mại khó khăn, để tăng khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp, đặc biệt là Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), ông Nguyễn Văn Thân – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa cho rằng: "Những ví dụ như cải cách thủ tục hành chính, quan tâm đến thị trường bán lẻ, hộ kinh doanh cá thể. Thứ 2 là đầu tư công. Nếu giải quyết những việc rất cụ thể cho 97% DNNVV tham gia thì tôi cho rằng chúng ta có khả năng làm được. Khi có những cái này thì sức hấp thụ vốn sẽ cao lên rất nhiều. Chứ bây giờ không có ai không làm gì mà lại đi vay ngân hàng để chơi cả".

Còn ông Ketut Ariadi Kusuma - chuyên gia cao cấp, Trưởng nhóm Tài chính cạnh tranh và sáng tạo của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nhận định, tốc độ tăng trưởng tín dụng chậm như hiện nay là do sức cầu yếu. Nhu cầu yếu như vậy nên được giải quyết bằng các chính sách kích thích tổng cầu. Điều này đạt được tốt nhất thông qua các công cụ chính sách tài khóa mở rộng hơn.

Về phía ngành ngân hàng, ông khuyến nghị: "Ngân hàng có thể nghiên cứu các bộ công cụ như bộ đệm vốn ngược chu kỳ, dự phòng động, giới hạn cho vay trên thu nhập và tỷ lệ nợ trên thu nhập. Còn với khách hàng vay nhỏ như DNNVV và lĩnh vực nông nghiệp mà ngân hàng coi là rủi ro thì hỗ trợ của chính phủ rất quan trọng. Vì vậy chính phủ có thể có những giải pháp bảo vệ cho các ngân hàng trước rủi ro, các cơ quan chức năng xem xét nghiên cứu những công cụ chia sẻ và giảm thiểu rủi ro hiệu quả"

Tăng trưởng tín dụng, hay nói một cách mộc mạc câu chuyện cho vay không thể phụ thuộc vào ý chí. Trong bối cảnh hiện nay, để tiếp cận nguồn vốn dễ dàng thì doanh nghiệp chưa thực sự tạo được niềm tin và uy tín cho ngân hàng. Trong khi ngân hàng vẫn phải đảm bảo đúng các quy định của pháp luật khi cho vay.

Do vậy, theo PGS.TS Nguyễn Thị Mùi – Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài khóa - tiền tệ quốc gia, trường hợp các DN muốn giảm tài sản đảm bảo tiền vay thì cần động thái tháo gỡ chính sách từ cơ quan điều hành: "Ví dụ như quỹ bảo lãnh tín dụng DNVVV, tôi cho rất quan trọng mà đi vào thực tiễn rất chậm. Theo suy nghĩ nghiên cứu của tôi, một khoản tín dụng rẻ dưới chuẩn thì rủi ro rất cao. Nếu CP muốn đẩy mạnh tín dụng thì phải sửa đổi khía cạnh nào đó về vấn đề này. Các NHTM, DN cố gắng thì các địa phương bộ ban ngành cũng phải vào cuộc. Rất nhiều gói chính sách đưa ra nhưng khả năng tiếp cận khó khăn. Không gỡ nút thắt về cơ chế pháp lý thì khó"

Ngoài ra, nhìn vào kinh tế thực hiện nay, ông Nguyễn Bá Hùng, Kinh tế trưởng Ngân hàng ADB tại Việt Nam cho rằng, động lực lớn nhất của nền kinh tế và doanh nghiệp hiện nay có lẽ là đầu tư công, quy mô lớn, nhu cầu của nền kinh tế cao sẽ tạo ra hoạt động rất sôi động để doanh nghiệp tạo ra cầu tín dụng: "Tôi nghĩ chúng ta cần phải hạn chế cách tiếp cận hành chính mà chúng ta cần nhìn theo hướng thị trường. Thị trường vốn đang nỗ lực tăng nguồn cung tài chính nhưng phần cầu tín dụng đang yếu. Cần phải có biện pháp chính sách thúc đẩy nền kinh tế thực. Việc thúc đẩy được nền kinh tế thực trong nước mới dẫn đến tăng cầu tín dụng của DN và mới dẫn tới chuyện thúc đẩy thị trường tín dụng sôi động trở lại".

Qua theo dõi nhiều năm nay, TS. Nguyễn Đình Cung - Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng chưa bao giờ kinh tế Việt Nam ảm đạm như vậy. Lúc này đáng lẽ cần nhấn mạnh hơn chính sách tài khoá: "Đầu tiên và quan trọng là tài khoá phải sử dụng tốt đã. Thứ 2 cải cách cải thiện môi trường kinh doanh, đi đâu cũng thấy khó khăn không ai thấy thuận lợi. Và người ta có tiền trong túi không đầu tư tội gì đi vay để đầu tư. Rồi thứ 3 thứ 4 mới đến tiền tệ. Chúng ta phải đánh giá thực sự các chính sách như thế nào.

Do đó, theo các chuyên gia, để tăng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp, một mình sự nỗ lực của ngành ngân hàng chưa đủ mà còn cần sự vào cuộc đồng bộ của các bộ ngành từ trung ương đến địa phương. Đặc biệt là sự kết hợp thực chất các chính sách tài khoá, tiền tệ và ổn định kinh tế vĩ mô của Chính phủ.

Thông tin chứng khoán

# Chỉ số VNIndex đóng cửa tại 1.197,3 điểm, giảm 3,5 điểm (-0,29%).

# Ảnh hưởng của các mã đầu ngành thuộc nhóm Ngân hàng, Bia, Dầu khí, Dược phẩm, Điện đã tác động thận trọng đến diễn biến chung. Nhóm Bất động sản là tiếp tục là tâm điểm dù ghi nhận diễn biến trái chiều.

# Theo SSI Reseach, thanh khoản sàn HOSE tăng 26% theo phiên và đạt ngưỡng cao nhất kể từ giữa tháng 6 là 22,7 nghìn tỷ đồng. nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 330 tỷ đồng.