Khi huyện đảo lên đặc khu

Huyện đảo lên đặc khu: Động lực Việt Nam thành cường quốc biển

Việt Nam có đường bờ biển dài 3260km, hơn 3000 đảo và quần đảo lớn nhỏ, trong đó hầu hết có vị trí chiến lược trong khu vực. Vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia rộng tới 1 triệu km2.

Đảng và nhà nước xác định đây là lợi thế lớn trong bối cảnh kinh tế biển ngày càng đóng vai trò thiết yếu trong nền kinh tế toàn cầu. Nghị quyết 36 xuất hiện năm 2018 đã đề cập Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Mục tiêu của Nghị quyết 36 là đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, có sự phát triển bền vững, thịnh vượng, bảo đảm an ninh, an toàn nền kinh tế biển; trong đó, xác định đến năm 2030, các ngành kinh tế thuần biển có đóng góp vào GDP cả nước đạt khoảng 10%; kinh tế của các thành phố ven biển ước đạt 65 - 70% GDP cả nước; các ngành kinh tế biển phát triển bền vững theo các tiêu chuẩn quốc tế; tăng cường kiểm soát khai thác tài nguyên biển gắn với bảo đảm khả năng phục hồi của hệ sinh thái biển...

Việc chuyển toàn bộ 13 huyện đảo sang mô hình đặc khu chính quyền 2 cấp cho thấy nhiều kỳ vọng: Trao thêm quyền tự quyết, tính sáng tạo, đổi mới cho chính quyền; Mở ra các cơ chế đặc thù thu hút đầu tư; Phát triển kinh tế biển đảo, đồng thời trở thành những tiền đồn vững chắc bám biển, bám đảo, bảo vệ chủ quyền Tổ quốc.

Thực tế, những người đứng đầu tổ chức đảng, chính quyền ở các đặc khu đã nhìn ra cơ hội lớn để khơi dậy, phát huy và khai thác tiềm năng vốn có từ các đảo.

Đặc khu Côn Đảo (Tp.HCM) đã và đang đề xuất một số cơ chế, chính sách đặc thù, trong đó có xây dựng sân bay quốc tế, cảng biển du lịch để đủ khả năng đáp ứng nhu cầu lớn trong du lịch sinh thái biển – đảo độc đáo.

Tại đặc khu Lý Sơn (Quảng Ngãi), đảng bộ và chính quyền đặt quyết tâm xây dựng Lý Sơn thành trung tâm du lịch biển đảo, tận dụng vẻ đẹp thiên nhiên, văn hóa bản địa và các di tích gắn liền với Hoàng Sa- Trường Sa.

Cũng như Vân Đồn (Quảng Ninh), đặc khu Phú Quốc (An Giang) có đủ cảng biển, cảng hàng không quốc tế cùng hệ thống khu kinh té ven biển để định hình là trung tâm du lịch nghỉ dưỡng và giải trí, trung tâm tài chính - thương mại dịch vụ của khu vực ĐBSCL. Phú Quốc có vị trí chiến lược đặc biệt về kinh tế, quốc phòng-an ninh và đối ngoại. Đặc khu này đã đề xuất và cần một thể chế năng động, vượt trội.

Tương tự là đặc khu Thổ Chu – Một đảo tiền tiêu còn nhiều khó khăn về hạ tầng, giao thong, cũng xác định nhiệm vụ phát triển kinh tế không tách rời với quốc phòng – an ninh, bảo vệ chủ quyền. Đặc khu Phú Quý (Lâm Đồng) đang đề xuất ưu đãi thuế, hỗ trợ hạ tầng, rút ngắn thời gian cấp phép đầu tư để thu hút các doanh nghiệp lớn về đảo tiền tiêu phía Đông Nam.

Với việc chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp, không khí làm việc tại các địa phương có đặc khu và trên các đảo đang rất khẩn trương.

13 đặc khu vừa thành lập được kỳ vọng sẽ trở thành những pháo đài vững chãi về kinh tế - quốc phòng, đáp ứng kỳ vọng về những đặc khu kiểu mới gắn chặt lợi ích dân sinh với bảo vệ chủ quyền quốc gia, là bước đi mang tính đột phá để thực hiện thành công các mục tiêu mà Nghị quyết 36 năm 2018 đã đặt ra: đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, có sự phát triển bền vững, thịnh vượng, bảo đảm an ninh, an toàn nền kinh tế biển./.