Giao dịch BĐS hình thành trong tương lai nên qua sàn hay qua công chứng

Vậy việc mua bán bất động sản qua sàn sẽ gây bất lợi và tăng gánh năng chi phí cho người mua hay sẽ giảm rủi ro và hạn chế trốn thuế?

Đồng tình với quy định giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai phải qua sàn, ĐBQH Tạ Văn Hạ - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam cho rằng, hoạt động mua bán sẽ công khai, minh bạch và đảm bảo quyền lợi của các bên tham gia giao dịch bất động sản.

Thế nhưng ĐBQH Tạ Văn Hạ cũng lưu ý cần tính toán thêm các giải pháp khác và xem xét đến các yếu tố như thói quen của người dân, điều kiện của nước ta hiện nay và tính toán lộ trình thực hiện sao cho phù hợp.

"Trong khi các bất động sản hình thành trong tương lai như thời gian vừa rồi cũng chưa đủ các điều kiện về thủ tục pháp lý, về hạ tầng nhưng đã được giao bán. Vì thế để đảm bảo quyền lợi và thuận tiện cho người dân khi tham gia giao dịch trong bối cảnh hiện nay chúng ta cần tính đến lộ trình thực hiện cụ thể.

Ở thời điểm hiện tại, nên khuyến khích (chứ chưa nên quy định cứng) người dân giao dịch qua sàn bất động sản để bảo về quyền lợi cho cả bên mua và bên bán. Đồng thời không nên quy định chỉ có một biện pháp mà nên kết hợp nhiều giải pháp", ĐBQH Tạ Văn Hạ cho biết.

Dưới góc nhìn khác, ĐBQH Lê Thanh Vân cho rằng nên quy định giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai qua công chứng bắt buộc thay vì mua bán qua sàn giao dịch. Bởi đây là công cụ pháp lý chặt chẽ, giúp người dân kiểm soát tốt rủi ro, bảo đảm sự tin cậy và minh bạch về thông tin của các bên khi tham gia.

Theo ông Vân, thực tế đã có nhiều nhà đầu tư vi phạm cam kết, tài sản hình thành trong tương lai khác với mô tả tại thời điểm ký hợp đồng mua bán, thậm chí có chủ đầu tư cam kết một đằng làm một nẻo, bắt tay với chính quyền điều chỉnh quy hoạch. Vì thế các cam kết của nhà đầu tư với khách hàng cần được kiểm soát chặt chẽ qua hợp đồng công chứng bắt buộc, còn nếu thực hiện giao dịch qua sàn thì phải có hàng rào pháp lý chặt chẽ hơn.

"Giao dịch bất động sản qua công chứng bảo đảm về mặt pháp lý chặt chẽ hơn, đảm bảo quyền lợi ích chính đáng của người dân hơn. Bởi nền tảng của công chứng là dựa trên những căn cứ có thật, những mô tả có thật, từ đó mới xác lập chứng thực. Ví dụ có sổ đỏ người ta mới công chứng; còn công chứng trên hồ sơ dự án mô tả thì hồ sơ phải đầy đủ và hợp pháp thì họ mới công chứng. Còn nếu giao dịch bất động sản qua sàn được quy định thì phải có hàng rào pháp lý chặt chẽ hơn, sự trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với nhà đầu tư nếu như vi phạm các cam kết trong quá trình thực hiện dự án và cam kết với bên mua", ông Vân cho biết.

Còn theo GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường cần phải định nghĩa rõ sàn là gì? Sàn là nơi giao dịch giữa người bán và người mua hay có sự quản lý của nhà nước là vấn đề hoàn toàn khác nhau.

"Nếu sàn là đơn vị công hoặc tư nhân nhưng thực hiện dịch vụ công do nhà nước giao phó thì buộc mọi người, kể cả giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai hoặc giao dịch bất động sản đã hiện hữu buộc phải qua sàn thì điều đó là đúng. Thế nhưng nếu quan niệm rất lơi lỏng sàn chỉ là DN tư nhân bình thường, là nơi gặp gỡ giữa người mua và người bán thì nhà nước sẽ không thể cậy nhờ vào nó. Bởi vì họ sẽ lấy lợi nhuận lên hàng đầu thì chắc chắn là sẽ bung bét", GS. Đặng Hùng Võ cho biết.

Tuy nhiên đơn vị soạn thảo lại cho rằng giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai qua sàn sẽ đảm bảo tính chuyên nghiệp, ngăn chặn được các hành vi lừa đảo, rửa tiền và thất thu thuế cho nhà nước. Đồng thời đảm bảo đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành và không làm tăng chi phí cho chủ đầu tư hay làm tăng giá bán cho khách hàng như lo ngại của nhiều ĐBQH và các chuyên gia./.