Đừng thấy đỏ mà tưởng chín

2 tháng áp dụng Nghị định 168: Ý thức nâng lên, vi phạm và TNGT giảm

Tiền xử phạt từ Nghị định 168 cần sớm tái đầu tư để hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông

Nghị định 168 và những biến chuyển trong ý thức

Nghị định 168: Cần thiết để lưu thông đúng luật, hướng đến giao thông an toàn, văn minh

Khi Nghị định 168 qui định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 01/1/2025 đã gây ra nhiều ý kiến cả đồng tình lẫn trái chiều trên các phương tiện truyền thông, đặc biệt là mạng xã hội.

Những người đồng tình với tăng mức xử phạt cho rằng ai có bằng lái ô tô, xe gắn máy đều thuộc luật giao thông đường bộ vì muốn được cấp bằng phải đỗ phần luật. Hiểu biết song tình trạng vi phạm ở các cấp độ khác nhau vẫn diễn ra tràn lan từ phố thị đến thôn quê. Nhiều người sử dụng đồ uống có cồn ngang nhiên tham gia giao thông và thực tế đã gây tai nạn cho chính họ và người đi đường.

Việc vi phạm một phần do ý thức coi thường luật của một bộ phận người lưu hành còn có trách nhiệm của đơn vị chức năng chưa cao. Những ý kiến đồng tình với nghị định 168 tăng mức xử phạt lên cao nhiều lần sẽ làm tăng hiệu quả của tính răn đe và họ cũng đồng quan điểm phạt là cách giáo dục tốt nhất. Khi phải đóng khoản tiền phạt lớn ý thức sẽ dần thay đổi.

Ngược lại với ý kiến đồng tình, nhiều ý kiến mang tính phản biện tràn lan trên mạng xã hội như FB, và Tik Tok. Nói chung các ý kiến phản biện chủ yếu tập trung vào mức xử phạt quá cao hơn cả mức thu nhập trung bình của người lao động sẽ làm khó cho người vi phạm.

Lẻ tẻ là ý kiến lấy lý do là hạ tầng thiếu nên phải đi lên vỉa hè, đậu ô tô trên vỉa hè hoặc đèn tín hiệu giao thông có vấn đề sẽ vô tình khiến người tham gia giao thông bị phạt oan. Lại có ý kiến phàn nàn lái xe phải nghỉ sau khi đã chạy bốn tiếng sẽ không khả thi nếu đang trên đường cao tốc hay đang ở trong đoạn đường ùn tắc. Những góp ý cũng đáng để suy nghĩ trong điều kiện hạ tầng giao thông còn hạn chế, thiếu phương tiện giao thông công cộng có sức chuyên chở lớn. Song cũng không thiếu ý kiến vượt qua giới hạn phản biện cần phải xử lý nghiêm.    

Ngay trong đầu tiên áp dụng nghị định, giao thông Hà Nội và nhiều tỉnh thành có chuyển biến, khi đèn tín hiệu giao thông mầu đỏ các phương tiện ngay ngắn trước vạch, không còn tình trạng xe trước xe sau, đè vạch. Ở nhiều tuyến cũng không còn xe máy ồ ạt trèo lên vỉa hè.

Các phương tiện truyền thông đưa tin, đăng ảnh, các video hân hoan giao thông đường bộ đã thay đổi, ví nghị định 168 như phép thần. Thực ra không hẳn như vậy, các đơn vị truyền thông hãy khảo sát nhiều tuyến sẽ thấy vi phạm vẫn nhiều.

Trong xã hội luôn có hai loại, một loại có ý thức chấp hành luật, không cần nghị định 168, họ vẫn là tự giác tuân thủ luật giao thông. Còn loại thứ hai bất chấp, coi thường luật có bị phạt nặng họ vẫn vi phạm và phải bị phạt nhiều lần họ mới thay đổi hành vi.

Sau hai tháng áp dụng nghị định 168, tình trạng vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ có giảm song chỉ là giảm ở những ngã ba ngã tư có cảnh sát giao thông còn ở các tuyến đường thiếu vắng bóng áo vàng xe máy vẫn vi phạm như cơm bữa. Lý do là nhiều tuyến đường không có camera giám sát và hình thức phạt nguội hiện chỉ áp dụng đối với ô tô còn với xe máy vi phạm nhiều hơn, ở mọi nơi, mọi lúc lại chưa áp dụng hình thức xử phạt này.

Để thay đổi hành vi tham gia giao thông cần phải kiên quyết xử phạt nghiêm và cần nhiều thời gian mới mong tạo thành thói quen tự giác./.