Đừng để TP.HCM ‘nghèo’ dần cây xanh

Dù đang quá thiếu nhưng thời gian qua, nhiều dự án giao thông triển khai đã di dời, đốn hạ rất nhiều cây xanh. Diện tích trồng mới chưa đủ bù được số cây xanh bị đốn hạ khiến mảng xanh của TP.HCM đã thiếu lại càng thiếu.

Những tiếng máy cưa hoạt động hết công suất để có thể đốn hạ hàng cây xanh trên đoạn đường Hoàng Hoa Thám, Quận Tân Bình nhằm phục vụ cho việc mở rộng đường vào sân bay Tân Sơn Nhất. Chỉ sau vài hôm, cả con đường giờ đây đã vắng hoàn toàn bóng mát, chỉ còn những căn nhà nằm trơ trọi dưới cái nắng bỏng rát của Sài Gòn.

Chị Nguyễn Thị Xê làm nghề sửa quần áo trên tuyến đường Hoàng Hoa Thám hơn chục năm qua, chứng kiến những công nhân tiến hành cắt bỏ những cây xanh dọc tuyến đường này khiến chị không khỏi tiếc nuối. Cây me tây cổ thụ đã che mát cho chị trong suốt thời gian qua để rồi giờ đây chị phải ngồi nép mình làm việc dưới cái ô để che nắng che mưa.

Chị chia sẻ: "Tiếc lắm chớ, tại vì những cái cây đó họ đã trồng lâu năm lắm rồi, nhiều người ở đây nói nhiều cây cổ thụ cả trăm nay, đốn rồi tiếc nắng nôi lắm mà cái đó là chỉ thị của nhà nước thì mình phải chịu thôi chứ biết sao giờ, đâu có làm gì khác được đâu. Cô mong muốn người ta làm đường xong sẽ trồng lại cây mới cho nó mát đường phố, đường phố thì phải có cây xanh chứ để như vầy thì nắng nóng lắm luôn".

Gắn bó với tuyến đường này hơn 30 năm qua, đối với ông Nguyễn Hồng Thái thì cây xanh còn là những kỷ niệm của người dân nơi đây: "Những cái cây mấy trăm tuổi mà giờ đốn thì nó còn là kỷ niệm đối với người dân nhưng mà cái đó là trách nhiệm của nhà nước, nếu thấy không giữ được thì phải đốn".

Trước đó khi triển khai công trình cầu Ba Son, hàng cây cổ thụ trên trục đường Tôn Đức Thắng cũng phải bị đốn bỏ để giờ đây cả đoạn đường dài hơn 200m trơ trọc, không một bóng mát.

Bà Nguyễn Thị An bán nước trên trục đường này bồi hồi nhớ về những gốc cây xưa: "Trước đây thì ở đây có hàng cây rất lớn, 3 người ôm không hết luôn, mát ơi là mát, bởi vậy bán mới có khách. Còn bây giờ thì con đường này nó rất là nắng đâu ai ngồi ăn uống gì đâu".

Không chỉ tuyến đường Hoàng Hoa Thám mà sắp tới đây, sẽ có hơn 400 cây xanh đã bị đánh dấu để chặt hạ nhằm phục vụ cho việc xây dựng tuyến Metro số 2, một dự án được kỳ vọng sẽ cải thiện đáng kể hệ thống giao thông công cộng của thành phố.

Đây là một quyết định khó khăn, khi mà những cây xanh này không chỉ mang lại bóng mát cho người dân trong những ngày nắng nóng gay gắt mà còn là phần của diện mạo, bản sắc của thành phố.

Khi nghe thông tin, người dân sinh sống bên cạnh những tán cây không khỏi bàng hoàng.

Ông Trần Việt Hải đã bày tỏ sự tiếc nuối khi những "báu vật xanh" tới đây sẽ bị chặt hạ: "Trước khi mình đốn bỏ những cây này thì mình phải trồng cây nhỏ khác cho nó lên, để khi mình đốn những cây này thì cây nhỏ mình trồng khoảng 1 – 2 năm sau nó vươn lên tạo bóng mát cho người dân, làm cho không khí nó trong lành  thì điều đó cũng tốt, hay hơn việc bây giờ mình nói mà mình làm liền, tôi nghĩ nên có sự chuẩn bị trước".

Với việc thiếu hụt mảng xanh của thành phố hiện tại, và trong tương lai sẽ có thêm nhiều cây xanh buộc phải đốn hạ nhường chỗ cho các công trình giao thông thì theo ông Lê Đình Quyết, Trưởng phòng Dự báo, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cho rằng việc sớm có những quy hoạch cụ thể để phát triển độ che phủ cây xanh đối với Thành phố này là điều cần thiết.

"Hiện nay đối với TP.HCM tốc độ đô thị hoá cao nếu tính độ che phủ trên tổng diện tích thì nó vẫn còn ít, cho nên việc chúng ta tích cực tối đa hoá mảng xanh đối với đô thị là việc làm hết sức cần thiết. Tôi nghĩ ngay cả những văn phòng hay những hộ gia đình chúng ta cũng cần tận dụng những khoảng không có thể để trồng cây, nếu không thể trồng những cây lớn thì chúng ta cũng có thể trồng những cây nhỏ để có thể bảo vệ môi trường và tạo mảng xanh che phủ bóng mát", ông Quyết cho biết.

Về việc phát triển mảng xanh của thành phố trong tương lai, ông Vũ Văn Điệp – Giám đốc Trung tâm quản lý hạ tầng kỹ thuật – Sở xây dựng TP.HCM cho biết: "Trung tâm hạ tâng đang phối hợp với lại ban quản lý hạ tầng đô thị cùng các quận, huyện rà soát quy hoạch đầu tư các công viên lớn trong các năm tiếp theo. Ví dụ như khu vực quận 12 đã có những quy hoạch sẽ có những công viên rất lớn".

Khi những luồng ý kiến giữa phát triển và bảo tồn là một cuộc tranh luận không có hồi kết. Nhưng một điều chắc chắn, sự tiếc nuối của người dân TP.HCM khi nhìn thấy những hàng cây bị chặt đi là một lời nhắc nhở về giá trị không thể thay thế của thiên nhiên trong cuộc sống đô thị.

Có thể việc đốn bỏ một cái cây chỉ tốn khoảng một buổi hay một ngày nhưng để trồng và chăm sóc cho nó phát triển thì cần cả chục có những khi hàng trăm năm. Đó là một bài học quý giá cho tất cả các thành phố đang phát triển trên thế giới, trong đó có TP.HCM: Sự phát triển bền vững phải luôn đi đôi với việc bảo tồn và tôn trọng môi trường sống.