Đánh thuế tiền gửi ngân hàng sẽ ảnh hưởng đến nguồn vốn cho nền kinh tế

Tuy nhiên, mới đây, Bộ Tài chính cho biết, trong Hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) mới nhất gửi xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương và người dân, Bộ Tài chính đã đề nghị tiếp tục giữ nguyên quy định về miễn thuế thu nhập cá nhân đối với lãi tiền gửi tiết kiệm như quy định hiện hành.

Người dân lo ngại trước đề xuất đánh thuế khoản tiền lãi tiết kiệm

Dưới góc độ một người đang có tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng, chị Trần Minh Châu (ở Minh Khai, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, chị gửi tiền vào ngân hàng để có lãi nhưng mức lãi đó so với lạm phát, giá cả leo thang hàng ngày còn không đủ bù đắp, nay lại đánh thuế khoản tiền lãi tiết kiệm thì không hợp lý:

"Nếu đánh thuế tiền lãi tiết kiệm thì có lẽ tôi sẽ cân nhắc rút tiền ra để chuyển sang các kênh đầu tư khác như vàng, bất động sản…có tỷ suất sinh lời cao chứ không gửi tiết kiệm nữa. Bởi như hiện nay gửi tiết kiệm 1 tỷ đồng, tiền lãi hàng tháng cũng chỉ tầm 6 triệu đồng, mức lãi này không đủ trang trải cho sinh hoạt phí hàng tháng của 1 người, giờ còn thêm khoản tiền thuế nữa thì còn lại cũng không được bao nhiêu".

Còn anh Tuấn, hiện làm việc cho một doanh nghiệp tư nhân lĩnh vực xuất khẩu ở Quận 1 cho rằng, tiền lương của vợ chồng, anh gửi tiết kiệm để dành dụm mua nhà, nếu sắp tới tính thuế tiền gửi tiết kiệm thì anh sẽ không gửi nữa:

"Hiện tại, đa phần người già gửi tiền tiết kiệm để dưỡng già, nếu tính thuế tiền gửi tiết kiệm thì tiền lãi chẳng còn bao nhiêu. Những người trẻ như tụi tôi thì sẽ không gửi tiết tiệm nữa nếu tính thuế tiền gửi, vì lãi suất ngân hàng hiện không hấp dẫn và so với lạm phát thì không hợp lý. Tôi sẽ rút tiền ra và đầu tư kênh khác".

Phản hồi về việc mấy ngày qua dư luận xã hội lo ngại lãi tiền gửi tiết kiệm có thể bị đánh thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính cho biết, trong dự thảo tờ trình đề nghị sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế, Bộ Tài chính vẫn đề xuất thu nhập lãi tiền gửi tiết kiệm là một trong những khoản thu nhập được miễn thuế, như quy định hiện hành.

Sở dĩ có đề xuất này, Bộ Tài chính giải thích là nhằm khuyến khích cá nhân không có nhu cầu đầu tư trực tiếp vào sản xuất, kinh doanh gửi tiền tiết kiệm qua ngân hàng. Đây là kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế và cũng là chính sách phúc lợi đối với các đối tượng không có khả năng lao động (người về hưu, người tàn tật...) có nguồn tiền nhàn rỗi gửi vào ngân hàng để nhận lãi.

Tác động đến nguồn vốn huy động của các ngân hàng

Về vấn đề này, PGS. TS Nguyễn Hữu Huân – Đại học Kinh tế TP.HCM cho rằng, chưa nên áp dụng thuế tiền gửi tiết kiệm ngân hàng, vì mức lãi suất tiền gửi tương đối thấp và với mức lạm phát thì người gửi tiết kiệm nhận tiền lãi thực lãnh không nhiều:

"Hiện tại, mức lãi suất gửi ngân hàng khá thấp, khoảng 5-6%/năm, trong khi mức lạm phát khoảng 4%, vì vậy mức lãi suất thực lãnh khi gửi tiết kiệm chưa hấp dẫn. Vì vậy, thời điểm này chúng ta chưa nên áp dụng thuế với tiền gửi tiết kiệm, tránh gây rủi ro cho hệ thống tài chính".       

Phân tích thêm về vấn đề này, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín cho rằng: "Trong quan điểm của tôi, nếu nhìn nhận chung về bối cảnh kinh tế Việt Nam thì chúng ta không nên đánh thuế đối với lãi tiền gửi trong giai đoạn hiện nay bởi vì nếu đánh thuế vào lãi tiền gửi thì nghĩa vụ thuế tăng lên mà xu hướng lãi suất giữ nguyên thì người ta có xu hướng không gửi tiền tại ngân hàng mà họ sẽ chuyển sang xu hướng đầu tư khác.

Khi họ chuyển sang kênh đầu tư khác mà trong bối cảnh mà các thị trường đầu tư Việt Nam chưa lành mạnh, chưa thực sự công khai minh bạch thì dẫn đến rủi ro cho nhà đầu tư và gây ra nhiều hệ luỵ cho nền kinh tế như tiền ảo, tiền số hay đầu tư vào các trang mạng thì rất phức tạp và khó khăn. Đồng thời, làm chảy nguồn vốn đầu tư ra nước ngoài, gây hệ luỵ không tốt cho nền kinh tế".

Khẳng định quan điểm không nên thu thuế với tiền gửi tiết kiệm ở ngân hàng,Tiến sĩ Huỳnh Thanh Điền - Trường Đại học Nguyễn Tất Thành cho rằng,  hiện nay trên thế giới, không có nhiều nước áp dụng thu thuế tiền gửi tiết kiệm này.

Còn ở Việt Nam đây là kênh huy động vốn lớn và rất quan trọng của nền kinh tế. Nếu thu thuế tiền gửi tiết kiệm thì kênh ngân hàng sẽ không hấp dẫn nữa và khó thu hút được tiền gửi, buộc ngân hàng phải tăng lãi suất huy động. Khi đó sẽ dẫn đến lãi suất cho vay tăng cao, gây khó khăn cho doanh nghiệp.  Trong khi nền kinh tế của nước ta đang cần nguồn vốn lớn cho doanh nghiệp đầu tư sản, xuất kinh doanh thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Khi lãi suất cho vay tăng sẽ giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp, ảnh hưởng lớn sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ hàng hóa, việc làm của người lao động… Đây là lợi ích và nguồn thu thuế  lớn hơn rất nhiều so với việc thu thuế tiền gửi tiết kiệm.

Đó là chưa kể phần lớn người gửi tiết kiệm thường số tiền không quá lớn, ít kinh nghiệm trong đầu tư, kinh doanh nên họ chọn ngân hàng, dù lãi suất thấp nhưng an toàn. Tiến sĩ Huỳnh Thanh Điền cho biết:

"Việt Nam đang đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao, vì vậy vì cần thu hút vốn, lượng tiền nhiều ở các ngân hàng, cần dân gửi tiền vào để từ đó ngân hàng “bơm vốn” cho hoạt động kinh tế. Thời điểm này rất tối kỵ việc tính thuế tiền gửi tiết liệm ở ngân hàng. Bởi lúc này doanh nghiệp đang cần tập trung nguồn vốn, trợ vốn cho các chương trình, mục tiêu, dự án của các doanh nghiệp đang có nhu cầu về vốn".

Với đề nghị của Bộ Tài chính về việc tiếp tục giữ nguyên quy định về miễn thuế thu nhập cá nhân đối với lãi tiền gửi tiết kiệm như quy định hiện hành (nghĩa là miễn thuế), các chuyên gia cho rằng, đây là động thái cần thiết và được nhiều người dân đồng tình. 

Thậm chí, việc đánh thuế đối với tiền gửi tiết kiệm có thể gây ra tác dụng ngược đó là dòng tiền sẽ không còn mặn mà tìm tới ngân hàng mà chảy vào vàng, bất động sản hoặc các kênh đầu cơ khác, gây mất cân đối thị trường tài chính. Đặc biệt, ảnh hưởng đến nguồn vốn cho nền kinh tế./.