Cộng đồng Xanh Việt Nam: Vì một Việt Nam xanh

Việc xử lý và tái chế rác thải nhựa còn nhiều hạn chế khi có đến 90% rác thải nhựa được xử lý theo cách chôn, lấp, đốt và chỉ 10% còn lại được tái chế.

Trước thực tế này, với sứ mệnh “Vì một Việt Nam xanh, sạch, đẹp” và mong muốn lan tỏa tình yêu môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa, hơn 5 năm qua, “Xanh Việt Nam” đã tổ chức hàng trăm đợt ra quân, biến đổi hàng trăm bãi rác tự phát thành những không gian xanh - sạch - đẹp.

Hàng chục nghìn bao rác thải được thu gom, góp phần giảm thiểu đáng kể ô nhiễm môi trường.

Bên cạnh đó, cộng đồng “Xanh Việt Nam” cũng vươn mình lớn lên, từ một ý tưởng nhỏ, trở thành một phong trào mạnh mẽ, lan toả khắp 63 tỉnh, thành phố với hơn 400 điểm cầu trên cả nước (bao gồm các đảo, quần đảo) và một số quốc gia trên thế giới (Malaysia, Indonesia, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản...).

 Ra đời năm 2019, từ niềm đam mê chung của những bạn trẻ yêu môi trường, đến nay, sau hơn 5 năm đi vào hoạt động, Xanh Việt Nam đã thực sự trở thành một cộng đồng gắn kết nhiều bạn trẻ với nhau. Với gần 100.000 tình nguyện viên nhiệt huyết, Xanh Việt Nam đã tổ chức hàng trăm đợt ra quân, biến đổi hàng trăm bãi rác tự phát thành những không gian xanh - sạch - đẹp.

Thủ lĩnh của Xanh Việt Nam - bạn Nguyễn Ngọc Ánh tâm sự, thời gian đầu hoạt động, Ngọc Ánh cùng cộng đồng Xanh đã gặp không ít khó khăn khi phải làm việc và kết nối đội ngũ các leader, các tình nguyện viên trên 63 tỉnh thành qua hình thức online. Bên cạnh đó là những khó khăn về kinh phí vì khi đi nhặt rác cần có bao tay, đồ bảo hộ cho tình nguyện viên, cần bao đựng rác, nước uống…

Không những thế, cộng đồng những tình nguyện viên của Xanh Việt Nam cũng như bản thân Nguyễn Ngọc Ánh cũng từng nhận được không ít lời nói gièm pha từ dư luận, rằng đây là công việc bao đồng, ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng. Thế nhưng, vượt qua những khó khăn đó, những việc làm của các tình nguyện viên đã phần nào đem lại những hiệu quả thiết thực, từ việc biến đổi hàng trăm bãi rác tự phát, trả lại vẻ đẹp tự nhiên cho môi trường; trồng thêm hàng nghìn cây xanh, thay đổi thói quen hàng ngày của mọi người đến việc có thêm hàng trăm, hàng nghìn tình nguyện viên tham gia qua mỗi chiến dịch.

Nguyễn Thị Thương- thủ lĩnh của Xanh Bắc Ninh cũng chính là một tình nguyện viên như vậy.

Từng là người chưa quan tâm đến việc bảo vệ môi trường, cho đến việc tham gia vào chiến dịch nhặt rác rồi trở thành leader của một cộng đồng nhỏ. Đến nay, Thương đã gắn bó và dẫn dắt nhiều tình nguyện viên để giúp cho môi trường ở Bắc Ninh trở nên xanh- sạch- đẹp hơn:

“Mình biết đến Xanh Việt Nam qua một người anh, có một hôm anh ấy liên hệ và hỏi Thương ơi em có đang bận không, có thể tham gia chương trình nhặt rác được không. Lúc đó mình cũng cảm thấy khá mơ hồ vì mình chưa bao giờ tham gia một công việc nào là tình nguyện nhặt rác cả.

Trước giờ mình tham gia tình nguyện ở chùa hoặc các bệnh viện. Nên đó là lần đầu tiên mình tiếp xúc với tình nguyện nhặt rác. Và mình cũng đã nhận vị trí leader Xanh Bắc Ninh như một tờ giấy trắng vậy. Lần đầu tiên làm leader Xanh Bắc Ninh thì lần đó chỉ có duy nhất 3 tình nguyện viên đi nhặt rác, cũng rất may mắn được người dân trong xóm ủng họ và mọi người cũng gíup đỡ. Và ngay đến lần thứ 2, khi đã tuyên truyền được nhiều hơn thì số lượng tình nguyện viên cũng tăng lên, là gần 100 tình nguyện viên”

Còn đối với Vũ Mạnh Hùng- thủ lĩnh của Xanh Ninh Bình tâm sự, trước khi có những chiến dịch của Xanh tổ chức thì ở Ninh Bình có rất nhiều bãi rác tự phát, đổ ra nhánh sông, cửa sông. Buổi tối có nhiều trường hợp đi ném trộm rác. Bức bối nhất là ở các khu vực chợ dân sinh, các khu bán hàng.

Tuy vậy, sau những chiến dịch về môi trường mà Xanh phát động, cùng sự quan tâm, ủng hộ của chính quyền địa phương cũng như sự chung tay của cộng đồng, người dân ở Ninh Bình đã phần nào thay đổi ý thức, hình thành thói quen phân loại rác, bảo vệ môi trường:

“Trong thời gian vừa qua, Xanh Ninh Bình cũng có một số hoạt động với bên Đoàn, dán băng rôn, khẩu hiệu cũng như sắp xếp, bố trí các tủ rác lưu động để hỗ trợ người dân, bà con có thể xử lý rác thải của mình. Sau này khi Xanh đứng ra kêu gọi, các bên đoàn thể chung tay thì mọi người cũng đã chia ra các khu để phân loại rác.

Các hộ dân cũng chú ý hơn bởi không làm thì sẽ bị phạt, họ ý thức hơn về việc làm của mình. Họ cũng được đoàn thể, các bên chia sẻ, tập huấn về bảo vệ môi trường tại địa phương và mọi người cũng hiểu rằng việc này sẽ tác động trực tiếp tới cuộc sống của họ”.

Không có giới hạn về độ tuổi, đồng phục chỉ đơn giản là những chiếc áo cờ đỏ sao vàng. Cộng đồng Xanh được kết nối qua hình thức online. Bởi vậy, dù là ai, ở bất kỳ nơi đâu cũng có thể tham gia vào hoạt động ý nghĩa này.

Nguyễn Ngọc Ánh, thủ lĩnh Xanh Việt Nam cho biết:  "Trong quá trình tụi em tổ chức dọn rác thì sẽ có một vài điểm đặc biệt, tụi em thường không lựa chọn đồng phục cho bản thân mình, như các bạn tình nguyện viên khi tham gia sẽ lấy luôn áo cờ đỏ sao vàng và chiếc khăn rằn là điều nhận diện.

Tụi em nghĩ là khi kiểu bào nước ngoài hoặc khi bạn bè quốc tế nhìn vào thì sẽ thấy là những con người Việt Nam đang chung tay dọn rác vì môi trường, chứ không phải là làm cho tổ chức, cá nhân hay ai đang làm cho Việt Nam cả. Vì không có đồng phục nên bất kỳ ai trên 63 tỉnh thành hay ở đâu thì cũng đều tham gia được”

Một trong những chiến dịch nổi bật của Xanh Việt Nam đó là chiến dịch nhặt rác toàn quốc "Clean up Việt Nam", được khởi xướng lần đầu vào năm 2020. Chiến dịch được tổ chức thường niên với sự tham gia của tình nguyện viện ở khắp 63 tỉnh thành của Việt Nam. Thủ lĩnh của Xanh Việt Nam cho biết: “Vào ngày 31/12/2020, chiến dịch nhặt rác Clean up Việt Nam đầu tiên được tổ chức. Khi tụi em phát động cả nước cùng nhặt rác một ngày thì cũng có rất nhiều người từ các tỉnh thành đăng ký, hoặc những ai đã từng đi dọn rác thì họ cũng rủ người khác đi. Vì vậy, tụi em có những người thủ lĩnh, có những người đồng đội ở khắp cả nước. Lần đầu tiên đó thì số lượng những điểm đầu ra quân là gần 30 tỉnh thành. Sau này khi chiến dịch đó diễn ra thành công, thì càng tổ chức nhiều chương trình thì lại càng có nhiều thành viên tham gia.”

Mới nhất, chiến dịch "Clean up Việt Nam" lần thứ 6 đã diễn ra thành công vào ngày 5/6 vừa qua với sự tham gia của đông đảo tình nguyện viên trên khắp cả nước: “Chiến dịch Clean up Việt Nam lần 6 là một chiến dịch diễn ra với quy mô có thể nói là lớn nhất Việt Nam, số lượng tình nguyện viên tham gia là hơn 120.000 người ra quân đồng loạt tại 63 tỉnh thành với 472 điểm cầu trên toàn quốc. Ngày hôm đó đã có hơn 170 tấn rác được thu gom, tương đương với hơn 25.000 bao rác, Sau khi phân loại, có 835 bao rác tái chế, số rác còn lại được mang đi xử lý theo quy định.”

Trong chiến dịch này, cộng đồng Xanh Việt Nam còn trồng gần 10.000 cây xanh, mục đích góp phần giảm thiểu hiệu ứng khí nhà kính, giảm thiểu tác hại của biến đổi khí hậu.

Cũng theo Nguyễn Ngọc Ánh, bên cạnh những chiến dịch nhặt rác đồng loạt trên cả nước được phát động, Cộng đồng Xanh Việt Nam còn có các chiến dịch nhặt rác hàng tuần, tháng, quý tại các điểm cầu ở 63 tỉnh, thành phố. Tích cực tổ chức hoạt động đổi rác lấy qùa; trồng cây để giữ đất, phục hồi rừng đầu nguồn, phủ xanh đất trống, đồi trọc; tạo sinh kế bền vững, góp phần xoá đói, giảm nghèo cho người dân...

Thế nhưng, hành trình của "Xanh" không chỉ dừng lại ở việc nhặt rác. Cộng đồng còn tổ chức các hoạt động giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường, tái chế rác thải...

Đến thời điểm hiện tại, cộng đồng Xanh đã tiếp cận được tới hơn 30 trường học với hơn 30.000 học sinh sinh viên. Chính các em cũng là nhân tố để góp phần lan toả tình yêu thiên nhiên, môi trường đến với cộng đồng, xã hội…: “Trong thời gian tới, Xanh Việt Nam dự định sẽ vẫn tiếp tục duy trì những hoạt động dọn rác cơ bản như Clean up Việt Nam hoặc những chiến dịch như EarthDay, những chiến dịch ra quân đồng loạt trên cả nước và sẽ nhân rộng quy mô này nhiều hơn nữa. Thay vì quy mô hàng trăm nghìn người thì tụi em mong muốn sẽ có hàng triệu người Việt Nam đi nhặt rác.

Đặc biệt, khi đi nhặt rác về rồi thì hầu như tình nguyện viên sẽ không thể xả rác được nữa, họ cảm thấy trân trọng và yêu môi trường hơn. Trong thời gian tới, Xanh cũng mong muốn là có thể tiếp cận nhiều hơn nữa đối với các trường học, từ cấp tiểu học cho đến Đại học, Cao đẳng. Các bạn có thể tới truyền cảm hứng, chia sẻ cho học sinh, sinh viên. Mục tiêu những năm sau là có thể trồng thêm được nhiều cây xanh, để phủ xanh đất trống, đồi trọc…” 

---

Các bạn thân mến.

Nếu trong những phút giây của cuộc sống thường ngày hay trên những con đường mà các bạn đi qua, có những câu chuyện khiến các bạn nhớ mãi về tình người, tình yêu cuộc sống, rất mong các bạn hãy chia sẻ với chúng tôi qua fanpage: Thiên lý hữu tình, hoặc email: [email protected].

Chương trình phát sóng chiều thứ Ba, phát lại chiều thứ Năm hàng tuần trên kênh VOV Giao thông. Để nghe thêm hoặc nghe lại chương trình trên các thiết bị di động, thính giả có thể truy cập website vovgiaothong.vn, các ứng dụng: Spotify, Apple Podcast (trên hệ điều hành iOS); rồi sau đó gõ từ khoá: VOVGT, VOV giao thông; hoặc gõ tên các chương trình.