Có được “trả góp” vi phạm giao thông nếu gặp khó khăn về tài chính?

Hiện Nghị định 168/2024 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Trong đó điểm đáng chú ý của Nghị định này là nhiều lỗi vi phạm giao thông được tăng mạnh mức xử phạt.

Những quy định mới có tăng mức xử phạt với nhiều hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông tạo tính răn đe, nâng cao ý thức, trách nhiệm chấp hành nghiêm pháp luật của người dân, giúp giảm thiểu tai nạn giao thông, thúc đẩy quá trình xây dựng văn hóa giao thông.

Dù vậy, theo chia sẻ của một số tài xế, với mức phạt như hiện tại, họ không không đủ khả năng chi trả.

Vậy trong trường hợp người vi phạm giao thông chưa thể đóng phạt, họ có được trả góp khoản tiền phạt này hay không? Những trường hợp nào thì được miễn, giảm tiền phạt?

Về vấn đề này, Luật sư Phạm Thành Tài, Giám đốc Công ty luật Phạm Danh cho biết, dưới góc nhìn pháp lý, hiện nay, thủ tục nộp tiền phạt được thực hiện theo quy định tại Điều 78 Luật Xử phạt vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi bổ sung năm 2020.

Theo đó, cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính bị phạt tiền phải nộp tiền phạt một lần, trừ trường hợp quy định tại Điều 79 của Luật này.

Dẫn chiếu quy định tại Điều 79 thì tổ chức, cá nhân có thể nộp tiền phạt nhiều lần (theo cách gọi thông thường là “trả góp”) nếu đáp ứng điều kiện sau:

Thủ nhất là: Bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng trở lên đối với cá nhân và từ 150.000.000 đồng trở lên đối với tổ chức;

Thứ hai là: Đang gặp khó khăn đặc biệt về kinh tế và có đơn đề nghị nộp tiền phạt nhiều lần (Đơn đề nghị phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan có thẩm quyền khác).

Điều luật cũng quy định, trong trường hợp này, thời hạn nộp tiền phạt nhiều lần không quá 6 tháng, kể từ ngày quyết định xử phạt có hiệu lực; số lần nộp tiền phạt tối đa không quá 3 lần và mức nộp phạt lần thứ nhất tối thiểu là 40% tổng số tiền phạt

Còn với việc miễn, giảm tiền phạt, cũng theo Luật sư Phạm Thành Tài, Luật Xử lý vi phạm hành chính tại Điều 77 quy định: Những trường hợp được miễn, giảm tiền xử phạt hành chính là cá nhân, tổ chức đang gặp khó khăn về kinh tế, do thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh, mắc bệnh hiểm nghèo, tai nạn...

Theo đó, có thể được xem xét giảm, miễn giảm một phần tiền phạt còn lại ghi trong quyết định xử phạt với cá nhân, tổ chức do không có khả năng thi hành quyết định nếu thuộc một trong các trường hợp cụ thể quy định tại Điều luật.

Để được miễn giảm tiền phạt, cá nhân, tổ chức phải có đơn đề nghị miễn, giảm tiền phạt kèm theo xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền (xác nhận của UBND cấp xã nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó học tập, làm việc) gửi người đã ra quyết định xử phạt.

Luật Xử phạt vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi bổ sung năm 2020

Điều 78. Thủ tục nộp tiền phạt

1. Trong thời hạn thi hành quyết định xử phạt theo quy định tại khoản 2 Điều 68 hoặc khoản 2 Điều 79 của Luật này, cá nhân, tổ chức bị xử phạt phải nộp tiền phạt tại Kho bạc Nhà nước hoặc nộp vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước được ghi trong quyết định xử phạt, trừ trường hợp đã nộp tiền phạt theo quy định tại khoản 2 Điều này. Nếu quá thời hạn nêu trên sẽ bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt và cứ mỗi ngày chậm nộp tiền phạt thì cá nhân, tổ chức vi phạm phải nộp thêm 0,05% tính trên tổng số tiền phạt chưa nộp.

2. Tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, miền núi mà việc đi lại gặp khó khăn thì cá nhân, tổ chức bị xử phạt có thể nộp tiền phạt cho người có thẩm quyền xử phạt. Người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm thu tiền phạt tại chỗ và nộp tại Kho bạc Nhà nước hoặc nộp vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước trong thời hạn không quá 07 ngày, kể từ ngày thu tiền phạt.

Trường hợp xử phạt trên biển hoặc ngoài giờ hành chính, người có thẩm quyền xử phạt được thu tiền phạt trực tiếp và phải nộp tại Kho bạc Nhà nước hoặc nộp vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày vào đến bờ hoặc ngày thu tiền phạt.

3. Cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính bị phạt tiền phải nộp tiền phạt một lần, trừ trường hợp quy định tại Điều 79 của Luật này.

Mọi trường hợp thu tiền phạt, người thu tiền phạt có trách nhiệm giao chứng từ thu tiền phạt cho cá nhân, tổ chức nộp tiền phạt.

4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Điều 79. Nộp tiền phạt nhiều lần

1. Việc nộp tiền phạt nhiều lần được áp dụng khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng trở lên đối với cá nhân và từ 150.000.000 đồng trở lên đối với tổ chức;

b) Đang gặp khó khăn đặc biệt về kinh tế và có đơn đề nghị nộp tiền phạt nhiều lần. Đơn đề nghị của cá nhân phải được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó học tập, làm việc xác nhận hoàn cảnh khó khăn đặc biệt về kinh tế. Đơn đề nghị của tổ chức phải được Ủy ban nhân dân cấp xã, Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, cơ quan Thuế quản lý trực tiếp hoặc cơ quan cấp trên trực tiếp xác nhận hoàn cảnh khó khăn đặc biệt về kinh tế.

2. Thời hạn nộp tiền phạt nhiều lần không quá 06 tháng, kể từ ngày quyết định xử phạt có hiệu lực; số lần nộp tiền phạt tối đa không quá 03 lần.

Mức nộp phạt lần thứ nhất tối thiểu là 40% tổng số tiền phạt.

3. Người đã ra quyết định phạt tiền có quyền quyết định việc nộp tiền phạt nhiều lần. Quyết định về việc nộp tiền phạt nhiều lần phải bằng văn bản.