Chỉ số ngưng thở, giảm thở khi ngủ nói lên điều gì về sức khỏe?

Để làm rõ hơn những khái niệm mới mẻ và những thông tin về bệnh lý giấc ngủ, phóng viên VOV Giao thông đã có cuộc trò chuyện cùng TS.BS Bùi Diễm Khuê, giảng viên Đại học Y Dược TP.HCM,  Kiêm Phó Chủ tịch Chi hội Bệnh lý mất ngủ Việt Nam.

Đón nghe Sóng về khuya số 08, phát sóng vào 23h, thứ Ba (28/5) trên sóng FM91Mhz và livestream trực tiếp trên Fanpage: VOV Giao thông.

Chương trình phát thanh đêm khuya trên sóng VOV Giao thông, mang tới cho quý vị các câu chuyện và hệ thống kiến thức về giấc ngủ với chủ đề “Chỉ số ngưng thở, giảm thở khi ngủ nói lên điều gì sức khỏe của bạn?"

PV: Rất cảm ơn bác sĩ Khuê đã dành thời gian cho quý thính giả VOV Giao thông ngày hôm nay.

TS.BS Bùi Diễm Khuê: Xin chào quý thính giả đang theo dõi chương trình VOV Giao thông, Tôi là bác sĩ Bùi Diễm Khuê, giảng viên Đại học Y Dược TP.HCM,  Kiêm Phó Chủ tịch Chi hội Bệnh lý mất ngủ Việt Nam.

PV: Thưa bác sĩ thì nếu mình thấy có những triệu chứng của bệnh ngưng thở khi ngủ và mình cần phải gặp bác sĩ thăm khám tốt nhất thì mình cần qua những cái bước sàng lọc như thế nào?

TS.BS Bùi Diễm Khuê: Về ngưng thở khi ngủ thì sẽ gây ra các triệu chứng như là ngáy hay là buồn ngủ ban ngày hoặc là tiểu đêm nhiều lần. Hoặc một số người có thể trạng béo phì cũng sẽ dễ xảy ra tình trạng này hơn. Nên đầu tiên là khi quý vị thấy những dấu hiệu hãy đến bác sĩ để được thăm khám.

Bác sĩ có thể sẽ soi hoặc xem vòng tai - mũi - họng của quý vị có những cái tắc nghẽn hay bệnh lý gì không. Sau đó làm những xét nghiệm chuyên sâu như là đa ký giấc ngủ hoặc là đa ký hô hấp để chẩn đoán chính xác tình trạng ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ.

PV: Trong các vấn đề thì có một cái khái niệm AHI, vậy AHI là gì thưa bác sĩ, có thể  giải thích rõ hiểu rõ thêm cho quý thính giả ?

TS.BS Bùi Diễm Khuê: Khái niệm AHI  là viết tắt từ tiếng Anh - có nghĩa là chỉ số ngưng thở, giảm thở khi ngủ. Đây là một chỉ số cho thấy số lần ngưng thở và giảm thở trong tổng thời gian quý vị ngủ trong một tiếng đồng hồ.

Ví dụ AHI bằng 5 tức là ngưng thở 5 lần trong 1 tiếng hoặc AHI bằng 60 thì quý vị ngưng thở 60 lần trong vòng một tiếng đồng hồ. Chúng ta hình dung nếu AHI 60 tức là cứ mỗi phút mình ngưng thở 1 lần, đây là tình trạng rất nặng. AHI mà trên 30 thì được gọi là nặng.

PV: Khi mà bệnh nhân mắc chứng ngưng thở khi ngủ thì bác sĩ mình lập kế hoạch điều trị như thế nào để vừa kết hợp thay đổi lối sống và các biện pháp áp dụng chỉ định hiệu quả tức thời ?

TS.BS Bùi Diễm Khuê: Để chỉ định điều trị ngưng thở khi ngủ đầu tiên chúng ta phải xác định rõ là chắc chắn phải có ngưng thở khi ngủ. Thứ hai là mức độ ngưng thở khi ngủ như thế nào, hai chỉ số này được xác định qua đo đa ký giấc ngủ, đa ký hô hấp ban đêm. Có thể đo tại phòng khám, cơ sở y tế, bệnh viện hoặc đo ở nhà. Sau khi có được kết quả, chúng ta sẽ có chỉ số AHI, chỉ số ngưng thở và giảm thở khi ngủ.

Nếu AHI dưới 5 là mức bình thường, từ 5-15 là ngưng thở tắc nghẽn mức độ nhẹ, mức này chúng ta có những phương pháp điều trị nhẹ nhàng, mang tính chất phòng ngừa và tránh các bệnh tiến triển nặng.

Ví dụ, nếu AHI lớn hơn 15 trong một giờ thì bắt đầu phải nghĩ đến những điều trị chuyên sâu. Đầu tiên vẫn phải thay đổi lối sống như giảm cân hay thay đổi tư thế nằm, kế đến làm những bước chuyên sâu như khám tai -mũi-họng xem có viêm amidan để lý ngay vì đó là nguyên nhân gây tắc nghẽn. Hoặc đến bác sĩ răng hàm mặt dùng một dụng cụ kéo hàm dưới ra trước giúp đường thở mở ra khi ngủ.

Song, nếu mức độ này vẫn không cải thiện hoặc quý vị có bệnh lý đồng mắc nghiêm trọng hơn như: tim mạch, huyết áp, tiểu đường hoặc từng có nguy cơ đột quỵ hay nhồi máu cơ tim thì dùng máy điều trị CPAP hay còn gọi máy thở áp lực dương liên tục để đeo ban đêm.

PV: Có những trường hợp nào mà bệnh lý đặc thù mình phải điều trị dài ngày cũng như điều chỉnh lối sống của bệnh nhân rất là vất vả không, thưa bác sĩ?

TS.BS Bùi Diễm Khuê: Về điều chỉnh lối sống thì đó là một quá trình lâu dài không thể thay đổi ngày 1 ngày 2 được. Về mức độ nặng  thì bác sĩ cũng gặp rất nhiều trường hợp nặng, như vừa chia sẻ ở trên nếu AHI trên 30 là mức độ nặng, nhưng bác sĩ gặp có ca lên đến 100, tức trong 1 giờ đồng hồ bệnh nhân ngưng thở 100 lần.

Chưa đầy 1 phút ngưng thở 1 lần, tình trạng đó cực kỳ nặng cho cơ thể. Chúng ta cứ thử nín thở mỗi lần 10 giây, nín thở như vậy liên tục thì thật sự có chịu nổi không.

Thực ra, trong lúc ngủ mình có những cơn như vậy, đối với người xảy ra nặng thì gây ra những điều cực kỳ nghiêm trọng cho cơ thể, làm cho cơ thể không được nghỉ ngơi ban đêm.

Có những trường hợp dẫn đến đột quỵ khi buồn ngủ ban ngày mà còn dẫn đến nhồi máu cơ tim. Nhiều bệnh nhân đã gặp tình trạng nhồi máu cơ tim sau đó họ mới được khám và đo đa ký giấc ngủ, rất tiếc khi không được phòng ngừa và chẩn đoán sớm.

PV: Cảm ơn bác sĩ về cuộc chia sẻ ngày hôm nay.

Chương trình có sự tham gia đồng hành của các bác sĩ tại các bệnh viện, phòng khám trên cả nước; là những Chuyên gia về Giấc ngủ Quốc tế và Việt Nam.

Hiện nay các phòng khám và bác sĩ giấc ngủ ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hải Phòng, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế đang thực hiện chương trình hỗ trợ khám và chẩn đoán tại nhà cho các bác tài.

Đây là cơ hội để mọi người có cơ hội kiểm tra sức khỏe giấc ngủ và chẩn đoán tình trạng rối loạn giấc ngủ của mình.

Quý vị và các bạn có thể tham gia chia sẻ ý kiến và đặt câu hỏi cho các bác sĩ thông qua đường dây nóng: 024 37 919191 (Hà Nội) - 028 39 919191 (TP.HCM) - 028 38 309090 (MekongFM).

Bạn sẽ nhận được gì?

Từ 01/5 đến 30/6, các bác tài có tham gia chương trình tư vấn và chẩn đoán tình trạng rối loạn giấc ngủ sẽ được:

- Miễn hoặc giảm giá 50% phí tư vấn khám tại các phòng khám và bác sĩ đồng hành chương trình;

- Voucher trị giá 1.000.000 VND cho dịch vụ đo đa kí hô hấp tại nhà cho 300 người đầu tiên tham gia chương trình.

Thông tin chi tiết các bạn vui lòng truy cập trang buonngukhilaixe.com và thực hiện các bước theo hướng dẫn của trang.