Cần kiểm soát chặt chẽ hơn các nền tảng mạng xã hội

Nhằm thu hút tương tác, một số cá nhân bất chấp những chuẩn mực về đạo đức, pháp luật để phát tán những thông tin, hình ảnh phản cảm, không đúng với thuần phong mỹ tục và gây tác động xấu đối với cộng đồng.

Vì vậy, rất cần có sự tăng cường thanh tra, quản lý và kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan chức năng để đảm bảo an ninh an toàn không gian mạng trên các nền tảng mạng xã hội.

Mặt trái của mạng xã hội

Mạng xã hội như con dao hai lưỡi, được thừa hưởng từ cuộc cách mạng công nghệ, việc tiếp cận thông tin và giải trí trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Nhưng mục đích tạo nên sự kết nối và tương tác cũng chẳng thể tránh khỏi việc trở thành sân chơi cho những thông tin sai lệch, vi phạm pháp luật.

Hiện nay, các nền tảng này ngày càng tràn ngập thông tin giả mạo, tin độc, tạo nên sự bối rối và thất thiệt cho người tiêu dùng thông tin. Không chỉ ảnh hưởng đến giá trị văn hóa xã hội, mà còn đe dọa danh dự và uy tín của cá nhân, tổ chức, góp phần làm gia tăng tội phạm và mất trật tự xã hội.

Có thể nói mạng xã hội đang là phương tiện nguy hiểm nhất, với đặc tính lan truyền nhanh,  có khả năng mở rộng phạm vi tác động, vượt qua rào cản ngôn ngữ, khoảng cách địa lý, gây tác hại trên diện rộng hơn bất cứ hình thức chống phá nào khác của các thế lực thù địch.

Về nội dung và bản chất, có thể nhận biết dễ dàng thông qua việc bóp méo sự thật, xuyên tạc vấn đề, “đổi trắng, thay đen”, làm lẫn lộn đúng sai, thật giả hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu, phân tích và định hướng dư luận bằng luận điệu thù địch.

Đó là các dạng thông tin có nội dung không phù hợp về chuẩn mực đạo đức, văn hóa, thuần phong mỹ tục như: kích động bạo lực, bôi nhọ đời tư, vu khống, tin đồn thất thiệt, thông tin nhảm nhí, rùng rợn…; thông tin cổ vũ, lôi kéo tham gia vào các tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm, lô đề, cờ bạc, cá độ, vay nặng lãi, tham gia vào các hội kín, nhóm kín trên mạng xã hội dẫn đến vi phạm kỷ luật, pháp luật; thông tin sai trái, độc hại có tính chất tội phạm tin học như: lừa đảo trên mạng, đánh cắp thông tin, mật khẩu, tán phát virus…

Ngoài ra, còn có những thông tin độc hại liên quan đến tính chất chính trị, phân tích và định hướng dư luận bằng luận điệu sai trái, thù địch, kích động nhân dân… Về thủ đoạn tán phát thông tin xấu, độc thì các đối tượng lợi dụng các trang mạng lớn trên thế giới như Google, Facebook, kênh Youtube làm công cụ phát tán thông tin xuyên tạc, bịa đặt.

Trong bối cảnh này, mạng xã hội YouTube đã trở thành một nơi đặc biệt dễ bị "ô nhiễm" bởi các thông tin sai lệch và tạo ra không gian không lành mạnh. Đáng nói, tình trạng “rác ngập tràn” trên nền tảng này đã được dư luận và cơ quan chức năng lên tiếng rất nhiều lần. Những thứ “rác” ấy không chỉ làm vẩn đục không gian mạng mà còn gây nhiều mối nguy hại cho con người, xã hội.

Đơn cử, trên kênh Youtube dễ dàng bắt gặp những video chứa nội dung nhảm nhí với ngôn từ không chuẩn mực, mang hình ảnh cá nhân người khác ra để bôi nhọ, tuy chỉ thời gian ngắn nhưng cũng đã thu hút đến hàng chục nghìn người xem. Chính điều này đã để lại hệ lụy lớn cho những người theo dõi.

Dẫu hầu hết video dạng trên đều được dàn dựng, làm theo kịch bản có sẵn nhằm mục đích câu view, nhưng rõ ràng với những nội dung cổ súy cho các hành động chửi bới, bạo lực, trái pháp luật dạng này đang tạo ra một luồng tư tưởng xấu, ảnh hưởng không nhỏ đến những người trẻ, đối tượng theo dõi chính của video.

Việc bắt đầu giải quyết vấn đề này đòi hỏi sự tham gia chặt chẽ của cả cộng đồng mạng và cơ quan chức năng. Cần thiết phải thiết lập và tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc quản lý, áp dụng biện pháp kiểm duyệt nội dung nghiêm ngặt hơn để ngăn chặn thông tin sai lệch và phạm pháp. Đồng thời, việc tạo ra môi trường trực tuyến an toàn, văn minh và có lợi cho cộng đồng cần phải được khuyến khích.

Cần xử lý rốt ráo vấn nạn nội dung “bẩn”

Để ngăn chặn hiệu quả các video chứa thông tin và nội dung xấu, độc lan tràn trên không gian mạng, đòi hỏi cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và người dùng mạng xã hội. Trong thời gian tới, để đảm bảo môi trường trực tuyến trong sạch và an toàn, cần áp dụng những giải pháp sau:

Thứ nhất, cần điều chỉnh hành lang pháp lý với tính chặt chẽ hơn và tăng cường hình phạt để ngăn chặn người sản xuất video gây hại trên nền tảng số. Nếu cần, việc áp dụng xử lý hình sự đối với những người phạm tội trên mạng xã hội sẽ tạo ra một tác động răn đe. Điều này cũng đòi hỏi việc xử lý nghiêm các trang mạng xã hội có nội dung "bẩn". Cần thúc đẩy việc thiết lập cơ chế hợp tác với Việt Nam từ các nhà cung cấp dịch vụ để loại bỏ tài khoản và video clip có nội dung xấu, độc.

Thứ hai, việc tăng cường thanh tra toàn diện trên các trang mạng xã hội là cần thiết để đảm bảo sự trong sạch của không gian trực tuyến. Nếu phát hiện vi phạm, cần tiến hành xử lý mạnh mẽ để loại bỏ nội dung không lành mạnh. Hợp tác chặt chẽ với các nhà cung cấp dịch vụ làm việc cùng Việt Nam sẽ giúp giải quyết vấn đề này. Đồng thời, cần đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ để tăng cường phòng ngừa và đấu tranh với các hình thức tội phạm công nghệ cao.

Thứ ba, quan tâm hơn nữa đến loại tội phạm công nghệ cao trong tình hình mới bằng các hoạt động triển khai ứng dụng công nghệ, thiết lập hệ thống phòng vệ để chủ động và nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội phạm; kịp thời trang bị các phần mềm, phương tiện kỹ thuật chuyên dụng phục vụ công tác phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác phòng ngừa, ngăn chặn, phát hiện, đấu tranh, xử lý tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao. Trong đó, tập trung nghiên cứu và bổ sung các điều khoản liên quan đến hành vi tội phạm, chứng cứ và biện pháp ngăn chặn trong các luật hiện hành như Bộ luật Hình sự, Bộ Luật Tố tụng hình sự, Luật Giao dịch điện tử, Luật Xử lý vi phạm hành chính và Pháp lệnh Thương mại điện tử… phù hợp với đặc thù và yêu cầu của công tác đấu tranh phòng chống loại tội phạm này. Tiếp tục thực hiện hiệu quả hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Thứ tư, để hiệu quả ngăn chặn các video có nội dung xấu trên mạng, sự phối hợp tích cực từ người dùng mạng xã hội là vô cùng cần thiết. Mỗi cá nhân tham gia mạng xã hội cần có ý thức trách nhiệm. Hãy trở thành người sử dụng thông minh, tỉnh táo, theo dõi có chọn lọc các nội dung lành mạnh, hữu ích, đồng thời kiên quyết phê phán, lên án, tẩy chay các thông tin độc hại.

Một trong những cách làm đơn giản hiệu quả nhất của người xem trên mạng là khi thấy một nội dung xấu độc hãy bấm nút report (nút báo cáo vi phạm quy tắc cộng đồng theo luật của YouTube).

Không thể phủ nhận rằng mạng xã hội đã mở ra một cánh cửa quan trọng giúp mọi người tiếp cận thông tin, tri thức và giao lưu trong xã hội. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển nhanh chóng của mạng xã hội, việc nhận diện thông tin xấu, độc là vô cùng quan trọng.

Cần có sự can thiệp mạnh mẽ từ phía cơ quan chức năng để đảm bảo rằng những tác động tiêu cực được ngăn chặn và môi trường trực tuyến vẫn là một nơi an toàn cho mọi người. Bằng cách kiểm soát và quản lý chặt chẽ nội dung gây hại, chúng ta có thể đảm bảo rằng mạng xã hội không trở thành nơi lan truyền thông tin sai lệch hoặc tạo nền tảng cho hoạt động không đúng đắn.

Việc xây dựng môi trường an ninh mạng an toàn cần sự tham gia chủ động của các cơ quan chức năng. Bằng cách áp dụng các biện pháp kiểm soát, xử lý nghiêm minh những cá nhân và tổ chức vi phạm, chúng ta có thể duy trì sự cân bằng trong việc sử dụng mạng xã hội và đảm bảo rằng nó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của mọi người.

Chỉ khi có sự hợp tác và nỗ lực chung, chúng ta mới có thể xây dựng một môi trường trực tuyến an toàn, tích cực và thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội.