Từ 01/07 tới, Luật Phòng cháy và chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ 2024 sẽ chính thức có hiệu lực thi hành. Trong những ngày qua, Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ – Công an TP.HCM đã khẩn trương phối hợp với các địa phương tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, phổ biến kiến thức và kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, đặc biệt là những điểm mới của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ 2024 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành, nhằm nâng cao nhận thức cho người dân và các hộ kinh doanh. Trong đó, các đợt tuyên truyền đầu tiên tập trung vào đối tượng tiểu thương tại các chợ và trung tâm thương mại trên địa bàn thành phố.
Tại chợ Hiệp Thành, Quận 12, TP.HCM: từ sáng sớm, hàng trăm tiểu thương và hộ kinh doanh quanh khu vực chợ đã có mặt để nghe cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ – Công an TP.HCM tuyên truyền những điểm mới trong Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Ngoài ra, lực lượng chức năng còn trực tiếp hướng dẫn thao tác chữa cháy cơ bản và kỹ năng thoát hiểm khi xảy ra sự cố.
Chị Nguyễn Thị Đông, tiểu thương tại chợ, chia sẻ: "Hiện tượng cháy nổ xảy ra rất phức tạp và đáng lo ngại. Bản thân tôi cũng rất lo, thậm chí hoang mang, vì nếu xảy ra sự cố thì thật sự không biết phải xử trí như thế nào. Khi được tuyên truyền như thế này, tôi cảm thấy yên tâm hơn phần nào. Mình cũng có thêm chút kinh nghiệm để tự bảo vệ bản thân, gia đình và người thân".
Ý thức được tầm quan trọng của công tác phòng cháy, chữa cháy tại nơi kinh doanh, buôn bán, chị Cao Thị Thanh Thúy, ngụ quận Gò Vấp, cho biết: việc đảm bảo an toàn phòng cháy không chỉ là trách nhiệm của lực lượng Công an, mà còn là trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi tiểu thương trong việc nâng cao kỹ năng phòng cháy, chữa cháy cho bản thân và gia đình. Nhờ đó, có thể hạn chế rủi ro và thiệt hại lớn khi xảy ra sự cố.
"Là một tiểu thương ở chợ Hiệp Thành, tôi đã kinh doanh được 17 năm nên cũng ý thức được vấn đề phòng, chống cháy nổ. Ở chợ, tôi luôn tuân thủ các quy định như không thờ cúng và không treo các vật dụng dễ cháy gần ổ điện, nhằm đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy cho khu vực tôi buôn bán cũng như cho tất cả tiểu thương trong chợ. Trước khi ra về, tôi luôn tắt ổ điện, tắt quạt và ngắt toàn bộ các nguồn điện đang sử dụng".
Trung tá Hồ Việt Phương – Phó Đội trưởng Đội Chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ khu vực 12 – cho biết: điều quan trọng nhất trong công tác phòng cháy, chữa cháy tại chợ là nâng cao ý thức của lực lượng tại chỗ, đặc biệt là bà con tiểu thương, trong việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt khi kinh doanh, buôn bán. Phương tiện chữa cháy phải được chuẩn bị đầy đủ, hệ thống điện cần kiểm tra thường xuyên.
Cũng theo Trung tá Phương, mọi đám cháy đều có khoảng thời gian từ khi phát sinh đến khi bùng phát lớn. Nếu tiểu thương phát hiện sớm và xử lý kịp thời ngay từ đầu thì có thể khống chế được nguy cơ cháy, nổ, qua đó hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.
Trung tá Phương chia sẻ với bà con nhưng chi tiết bổ sung trong Luật PCCC và CNCH 2024: "Từ ngày 1/7/2025, Luật Phòng cháy, chữa cháy sẽ được sửa đổi thành Luật Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ. Đồng thời, luật cũng bổ sung quy định cụ thể về các hoạt động cứu nạn, cứu hộ có tác động trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân mà trước đây chưa được quy định trong các văn bản luật".
Luật mới cũng bổ sung khái niệm về “cơ sở thuộc diện quản lý về phòng cháy, chữa cháy”, trong đó làm rõ yêu cầu các cơ sở phải được xây dựng và hoạt động theo quy định của pháp luật, nhằm tăng cường trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Về góc độ quản lý an toàn phòng cháy, chữa cháy tại cơ sở, ông Nguyễn Văn Tùng – Trưởng Ban Quản lý chợ Hiệp Thành – cho biết: theo quy định mới, Ban Quản lý chợ sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền hằng ngày, hằng quý nhằm phổ biến những điểm mới của luật; đồng thời hướng dẫn các phương án chữa cháy ban đầu và lối thoát nạn, thoát hiểm, giúp các tiểu thương bảo vệ tài sản và tính mạng khi có sự cố xảy ra
"Ngay sau khi nhận được chủ trương mới, Ban Quản lý chợ sẽ phối hợp với lực lượng Công an Phòng cháy, chữa cháy của phường để xây dựng lại phương án phòng cháy, chữa cháy cũng như phương án cứu nạn, cứu hộ trong phạm vi chợ.
Theo quy định mới, tôi sẽ cho kiểm tra và đi lại toàn bộ hệ thống điện. Quy định của Ban Quản lý chợ là mỗi tiểu thương chỉ được sử dụng thiết bị điện theo định mức cụ thể, ví dụ như một quạt và số lượng bóng đèn đúng theo quy định. Nếu sử dụng sai, chúng tôi sẽ xử lý theo quy định của pháp luật. Tuyệt đối không cho phép thờ cúng, đốt nhang, đốt vàng mã trong khu vực chợ".
Ngày 23/6, sau khi được hướng dẫn những điểm mới của Luật Phòng cháy, chữa cháy, anh Trần Văn Trung (ngụ Quận 12, TP.HCM) cho rằng: ngoài việc trang bị đầy đủ các phương tiện và điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy theo quy định, mỗi người dân cũng cần tự trang bị cho mình những kỹ năng thoát nạn khi có sự cố xảy ra. Đây là điều hết sức cần thiết.
"Theo tôi, kỹ năng thoát nạn cần trở thành một phản xạ tự nhiên. Tức là, khi xảy ra tình huống khẩn cấp, chúng ta sẽ hành động theo bản năng, vì lúc đó không còn thời gian để suy nghĩ. Do đó, kỹ năng này phải được hình thành từ ý thức hằng ngày, cần được nhắc nhở và luyện tập thường xuyên thì mới trở thành phản xạ. Người dân cũng cần ý thức rằng mình phải chủ động tìm hiểu những kỹ năng đó, vì đó là tài sản, là tính mạng của bản thân và người thân. Nếu chính mình còn không bảo vệ thì ai sẽ bảo vệ cho mình".
Từ ngày 1/7 tới, Luật Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ cùng các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành sẽ chính thức có hiệu lực. Theo Nghị định 105/2025 của Chính phủ và Thông tư 37/2025 của Bộ Công an, tổ chức, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu các cơ sở sản xuất, chợ, nơi tập trung đông người, nhà ở kết hợp kinh doanh… phải thực hiện đầy đủ các điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy. Mọi hành vi vi phạm hoặc thiếu sót sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.