Hiện thực hóa nền tảng khám bệnh từ xa

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Anh Trần Thanh Lịch, ở phường An Tường, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang từ vài năm nay đã sử dụng dịch vụ khám bệnh từ xa thông qua ứng dụng VOV bác sĩ 24 để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet và sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến, anh có thể dễ dàng nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các bác sĩ đầu ngành mà không phải vượt qua quãng đường vài trăm cây số và mất cả buổi để chờ đợi tại các bệnh viện đông đúc.

"Tôi thấy cái này nó giúp cho người bệnh được tiếp cận với các chuyên gia, các bệnh viện lớn của tuyến trung ương. Có ứng dụng này, thường nhận được sự tư vấn và xử trí tại nhà. Thực ra khi bác sĩ khám cho mình từ xa cũng không phải được như trực tiếp nhưng cũng đạt đến 95-96%".

Ông Vũ Quang, phụ trách ứng dụng VOV Bác sĩ 24 cho biết, điểm nổi bật của ứng dụng này là việc cài đặt app dễ dàng và có thể ghi âm lại cuộc gọi tư vấn của bác sĩ, lưu lại các lần sử dụng dịch vụ, các đơn thuốc để bác sĩ dễ dàng tra cứu khi cần thiết.

Kể từ khi đưa vào hoạt động vào năm 2017 đến nay, ứng dụng này đã giúp đỡ được rất nhiều người dân ở các vùng sâu, vùng xa, những người bệnh cần sự trợ giúp nhanh chóng của các bác sĩ tuyến trung ương. Đặc biệt, trong thời gian chống dịch Covid-19, ứng dụng khám bệnh trực tuyến càng trở nên hữu dụng

"Từ khi triển khai đến nay, đã có hàng nghìn lượt tư vấn khám ở trên App, đặc biệt trong thời gian gần đây, app VOV BS 24 đã tỏ ra đặc biệt hữu dụng, nó tạo ra một kênh khám bệnh mới rất hữu ích, nhanh chóng đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe toàn dân. Vừa rồi ứng dụng khám bệnh trực tuyến  đã được triển khai đến BV 354 và các bác sĩ của BV 354 đã tư vấn, khám miễn phí cho bà con trên cả nước. Hàng ngày có hàng trăm lượt tư vấn khám với bác sĩ 354 và hoàn toàn miễn phí".

Trong 3 năm qua, hàng nghìn bác sĩ thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau từ khám tim mạch, tai mũi họng, nội ngoại khoa, nhi và ngay kể cả các bệnh liên quan đến da liễu đều có thể thực hiện tư vấn và khám bệnh từ xa cho bệnh nhân. Bác sĩ Hồ Thị Thu Hoài- Nguyên trưởng khoa khám bệnh Bệnh viện Da liễu Hà Nội cho biết, thông qua cuộc gọi video call, bằng kinh nghiệm của mình, bác sĩ có thể phát hiện ra mầm bệnh của những bệnh thông thường: 

"Khám bệnh từ xa rất thuận tiện, rất tiện cho những trường hợp bệnh nhân ở xa, người ta chưa có điều kiện đi đến tận bệnh viện. Cũng thuận lợi cho những trường hợp bệnh nhẹ nhàng, bệnh da liễu cũng không phải là bệnh cấp cứu lắm. Khi mà khám từ xa thấy cần thiết bệnh nhân phải đến bệnh viện  cần phải làm thủ thuật, xét nghiệm thì bác sĩ sẽ giới thiệu cho bệnh nhân đến các cơ sở".

Sau 1 tuần chuẩn bị, từ ngày 14/4, Bệnh viện Phổi trung ương cũng đã đưa vào thử nghiệm ứng dụng khám bệnh từ xa, thực hiện cho cả bệnh nhân đang điều trị, quản lý tại bệnh viện viện và những trường hợp khám mới.

Nhờ việc kết nối với hàng nghìn hồ sơ, y bạ của bệnh nhân mà bệnh viện đang quản lý, các bác sĩ có thể nhanh chóng đưa ra những lời tư vấn, điều chỉnh đơn thuốc cho các bệnh nhân. Thời gian qua, trung bình mỗi ngày đã có khoảng 30 trường hợp đặt lịch khám cùng hàng trăm lượt khám thực hiện thành công 

PGS-TS Nguyễn Viết Nhung- Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương chia sẻ, để bệnh viện có thể nhanh chóng đưa vào ứng dụng khám bệnh từ xa là nhờ, bệnh viện đã có sẵn nền tảng công nghệ thông tin tương đối tốt, thực hiện số hóa hồ sơ bệnh nhân.

Ngoài ra, với sự trợ giúp của đối tác, bệnh viện đã xây dựng được công cụ kết nối giữa bác sĩ và bệnh nhân. Song điều quan trọng nhất là bệnh viện có đội ngũ thầy thuốc, các chuyên gia y tế nhiều kinh nghiệm, được tập huấn đầy đủ về các kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, biết cách tương tác trên nền tảng online để tư vấn hay đưa ra quyết định tốt nhất cho người bệnh.

Ở góc nhìn khác, BS Trương Hữu Khanh – Trưởng khoa Nhiễm- Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng cho rằng, khám bệnh từ xa nên chỉ áp dụng cho cho vấn từ đối với những trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh thông thường như cảm cúm hay bệnh mãn tính, bác sĩ đã thực hiện thăm khám trước đó.

Vừa qua, Bộ Y tế và Bộ Thông tin và Truyền thông vừa tổ chức Lễ khai trương Nền tảng hỗ trợ tư vấn khám, chữa bệnh từ xa do Viettel phát triển.

Một số chuyên gia y tế đánh giá, thông qua nền tảng này các bệnh viện tuyến trung ương có thể hỗ trợ, giúp đỡ các bệnh viện vệ tinh trong việc hội chẩn tư vấn khám chữa bệnh, chẩn đoán hình ảnh, giải phẫu bệnh từ xa và đào tạo chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới. Từ đó, giúp điều trị, phẫu thuật cho những ca bệnh nặng kịp thời và nâng cao năng lực điều trị cho đội ngũ y bác sĩ tuyến dưới. 

Nhiều ý kiến cho rằng, xu hướng khám bệnh từ xa không chỉ hữu ích trong thời điểm có dịch bệnh mà là xu hướng tất yếu trong tương lai.

Nó có thể giúp giảm tải lớn cho các bệnh viện tuyến trung ương, khi mà có tới một phần ba các ca bệnh không nhất thiết phải đến khám trực tiếp tại bệnh viện; giúp tiết kiệm cho người dân, tiết kiệm hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm cho ngân sách và giúp đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa các chương trình khám bệnh từ xa, trước hết, các bệnh viện cần có hạ tầng công nghệ thông tin đủ mạnh, các bác sĩ, chuyên gia y tế ngoài việc có trình độ nghiệp vụ vững vàng, sẵn sàng tiếp cận ứng dụng khoa học kĩ thuật mới vào trong việc khám và chữa bệnh, được tập huấn đầy đủ để làm chủ các công cụ hiện đại.

Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy nhiều lĩnh vực từ kinh tế, giáo dục chuyển đổi mô hình theo hướng số hóa. Lĩnh vực y tế cũng không nằm ngoài xu hướng này.

Mặc dù, nền tảng khám và chẩn đoán bệnh từ xa còn phải tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhưng dưới góc nhìn của VOVGT, với sự chỉ đạo và giao nhiệm vụ quyết liệt từ Chính phủ, hoạt động khám chữa bệnh chắc chắn sẽ có nhiều sự thay đổi trong thời gian tới.

Thông minh hơn để khỏe mạnh hơn

Tôi có 3 người thân là bác sĩ. Khi được hỏi, có thể khám bệnh từ xa được không, bác sĩ nhi khoa lắc đầu, bảo khám trực tiếp còn không ra bệnh. Bác sĩ sản khoa nói là có thể được đối với một số trường hợp. Còn bác sĩ da liễu thì tôi không hỏi, vì lâu nay mỗi khi có người nhà bị dị ứng tróc lở mề đay, chỉ cần gửi vài tấm hình là bác đọc ngay ra bệnh.

Ngay trong những người làm nghề y, ít nhiều vẫn còn tâm lý chưa sẵn sàng đối với khám bệnh từ xa, thì sự băn khoăn nghi ngại của bệnh nhân về hiệu quả của phương thức này cũng là điều bình thường. Bởi khác với học tập hoặc làm việc từ xa, kết quả của khám và chẩn đoán bệnh từ xa liên quan trực tiếp đến sức khỏe con người, sai một ly có thể đi… nhiều dặm.

Song, nếu nhìn vào hoạt động khám chữa bệnh những năm qua, có thể thấy, phương thức khám và chẩn đoán bệnh từ xa đã được từng bước triển khai từ lâu, chứ không phải đến giờ mới bắt đầu. Đó là việc các bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân không cần điều trị nội trú, rồi hẹn theo dõi, gọi điện khi có triệu chứng bất thường để được hướng dẫn, nhất là đối với các bệnh nhân ở địa phương rất xa, đi lại khó khăn.

Đó là việc, các bác sĩ gia đình vẫn chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân của mình qua nhiều kênh liên lạc mà không nhất thiết phải gặp thường xuyên. Các ứng dụng khám, tư vấn chăm sóc sức khỏe từ xa cũng đang phát triển với độ tin cậy ngày càng cao.

Đối với các các ca bệnh phức tạp, sự phối hợp giữa các bác sĩ, chuyên gia đầu ngành của nhiều bệnh viện, giữa đất liền với hải đảo, trong nước với nước ngoài vẫn được thực hiện rất hiệu quả để đưa ra các kết luận hội chẩn chính xác. Cơ chế báo động đỏ liên viện được thực hiện từ nhiều năm nay đã cứu sống nhiều ca bệnh hiểm nghèo.

Sự phát triển của khoa học công nghệ, cùng với tiến bộ rất đáng ghi nhận của năng lực y tế trong nước cho phép hoạt động khám chữa bệnh ngày càng trở nên linh hoạt hơn mà vẫn đảm bảo tính hiệu quả. Tuy vậy đến nay, y tế vẫn là lĩnh vực dẫn đầu về mức độ quá tải, từ vòng gửi xe chứ không cần đến cửa khoa khám bệnh hay các phòng nội trú.

Nếu đẩy mạnh được khám và chẩn đoán từ xa, người dân từ các địa phương sẽ không cần phải sốt xình xịch đổ dồn lên bệnh viện tuyến trên, khi được hướng dẫn đến các cơ sở y tế có đủ năng lực ngay tại địa phương. Nhiều nhóm bệnh chỉ cần bác sĩ tư vấn điều chỉnh chế độ ăn uống luyện tập, cải thiện tinh thần là gần như tự khỏi.

Trái lại, những triệu chứng tưởng nhẹ nhưng nguy hiểm cũng sẽ ít bị bỏ lọt hơn nhờ người bệnh được tư vấn kịp thời để đến bệnh viện làm các xét nghiệm chuyên sâu trước khi bệnh trở nên quá nặng.

Không chỉ tăng hiệu quả chăm sóc sức khỏe nhân dân, giảm tải cho hệ thống y tế, mà khám bệnh từ xa còn thúc đẩy rất nhiều cái lợi khác cho xã hội, như giảm tiêu cực, nhũng nhiễu, giảm lãng phí, giảm tải giao thông và ô nhiễm môi trường, tăng thanh toán không dùng tiền mặt, v.

Sẽ còn rất nhiều việc phải làm để nền tảng khám và chẩn đoán bệnh từ xa có thể vận hành trơn tru, đem lại hiệu quả thực tế rõ nét. Song, việc công bố nền tảng này với những chỉ đạo, giao nhiệm vụ rõ ràng từ Người đứng đầu Chính phủ là mốc khởi đầu quan trọng của công cuộc chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế,  là thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm tạo sự thay đổi căn bản  trong lĩnh vực này.

Không một người bệnh nào thích phải lạy lục vái tứ phương. Không một bác sĩ chân chính nào đành lòng nhìn bệnh nhân xếp hàng từ sớm tinh mơ mà vẫn phải đợi đến ngày hôm sau mới được khám. Và không một xã hội nào được hưởng lợi từ sự quá tải trầm trọng của y tế - lĩnh vực hàng đầu của an sinh xã hội.

Do vậy, đã đến lúc gạt mọi băn khoăn nghi ngại sang một bên, để bắt tay cùng làm, từng bước hoàn thiện hệ thống khám bệnh từ xa, để nó song hành và hỗ trợ đắc lực cho phương thức khám bệnh truyền thống, cho một xã hội khỏe khoắn hơn, trên cơ sở năng động và thông minh hơn.