Dự án kết nối giao thông miền núi phía Bắc cần sớm gỡ vướng mặt bằng

Đặc biệt là việc giải quyết vướng mắc liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng. Tính đến giữa tháng 3/2023 đã có 8/11 gói thầu của dự án đã được triển khai thi công trên công trường.

Để thúc đẩy tiến độ dự án, Bộ Giao thông vận tải vừa có công văn gửi UBND tỉnh Lai Châu và Yên Bái đề nghị 2 địa phương này tháo gỡ vướng mắc bàn giao mặt bằng cho nhà thầu  thi công.

Theo đó, tại văn bản gửi UBND tỉnh Lai Châu, Bộ Giao thông vận tải cho hay, dự án dự án kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc đi qua địa phận tỉnh Lai Châu có chiều dài hơn 82 km với 5 gói thầu xây lắp (XL-04, XL-05, XL-06, XL-08). Đến nay, 4 gói thầu đang triển khai thi công trên hiện trường. Gói thầu còn lại XL-7 dự kiến ký hợp đồng với nhà thầu trong tháng 3 và triển khai ngay sau đó.

Về nguồn vốn cho giải phóng mặt bằng, Bộ Giao thông vận tải cho hay, Bộ đã chấp thuận phân bổ nguồn vốn đối ứng hơn 201 tỷ đồng từ các hạng mục chưa sử dụng để thực hiện việc giải phóng mặt bằng; đồng thời, phân khai chi tiết kế hoạch vốn ngân sách nhà nước năm 2023 cho giải phóng mặt bằng của dự án là hơn 178 tỷ đồng; trong đó, hơn 60 tỷ đồng được bố trí cho tỉnh Lai Châu.

Mặc dù nguồn vốn cho giải phóng mặt bằng đã được khởi thông nhưng theo báo cáo của Ban Quản lý dự án 2 (chủ đầu tư dự án), tình hình giải phóng mặt bằng đang gặp một số khó khăn. Đoạn tuyến đi qua địa bàn tỉnh Lai Châu địa phương mới bàn giao mặt bằng cho nhà thầu được 51,75/82,47 km, đạt 62,8%.

Để đảm bảo tiến độ dự án, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Lai Châu chỉ đạo UBND thành phố Lai Châu cùng các huyện Tam Đường, Tân Uyên, Than Uyên và các cơ quan liên quan sớm hoàn thiện các thủ tục, chi trả tiền đền bù, tuyên truyền vận động các hộ dân bị ảnh hưởng để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu đối với các phạm vi còn lại trước ngày 15/4/2023.

Liên quan đến công tác di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, đánh giá tiến độ di dời thuộc trách nhiệm của các chủ sở hữu vẫn rất chậm, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Lai Châu chỉ đạo các cơ quan liên quan tiếp tục làm việc trực tiếp với các chủ sở hữu để có văn bản cam kết tiến độ di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật theo từng đoạn tuyến phù hợp với kế hoạch thi công, hoàn thành trong tháng 4/2023.

Đặc biệt, theo Bộ Giao thông vận tải, việc cấp phép mỏ vật liệu phục vụ dự án đang gặp một số khó khăn liên quan đến trình tự, thủ tục khai thác khoáng sản. Trên cơ sở đề xuất của Ban Quản lý dự án 2, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Lai Châu xem xét, cho phép nhà thầu thi công tiến hành các thủ tục thăm dò, khai thác và cấp phép cho mỏ đất Pó Lun thuộc địa phận xã Pắc Ta, huyện Tân Uyên phục vụ dự án nhằm đẩy nhanh tiến độ thi công trước mùa mưa.

Trong khi đó, tại văn bản Bộ Giao thông vận tải gửi UBND tỉnh Yên Bái, Bộ Giao thông vận tải cũng đề nghị địa phương này tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong giải phóng mặt bằng cho dự án kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc qua địa bàn.

Bộ Giao thông vận tải cho hay, dự án kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc đi qua địa phận tỉnh Yên Bái có chiều dài gần 54 km, được chia làm 3 gói thầu xây lắp (XL-09, XL-10, XL-11). Đến nay, 2 gói thầu đang triển khai thi công trên hiện trường, gói thầu còn lại XL-11 dự kiến sắp ký hợp đồng và triển khai thi công ngay sau đó.

Ghi nhận sự vào cuộc tích cực của địa phương để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu được 47,3/53,9 km đạt 87,7% trong thời gian qua, song, Bộ Giao thông vận tải cho biết, theo báo cáo của Ban Quản  lý dự án 2, việc giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh Yên Bái đang gặp một số khó khăn như: Việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật triển khai chậm; một số hộ dân không nhận tiền đền bù, cản trở thi công; một số hộ dân tái lấn chiếm hành lang đường…

Trước thực trạng đó, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Yên Bái tích cực chỉ đạo UBND các huyện Văn Yên, Văn Chấn và các cơ quan liên quan ưu tiên giải phóng mặt bằng các đoạn còn lại khoảng 1,5 km tại gói thầu XL-09.

Tại gói thầu XL-10, tập trung giải quyết các thủ tục, chi trả tiền đền bù, tuyên truyền vận động các hộ dân bị ảnh hưởng để sớm bàn giao cho nhà thầu triển khai thi công đối với đoạn km27 - km33 thuộc thôn Khe Hóp, Khe Đâm xã Đại Sơn, huyện Văn Yên có khối lượng thi công lớn. 

Đối với gói thầu XL-11, Bộ Giao thông vận tải đề nghị địa phương khẩn trương phê duyệt giá thay thế, cập nhật tài liệu tái định cư và dân tộc thiểu số để chủ đầu tư trình ADB chấp thuận làm cơ sở phê duyệt và chi trả giải phóng mặt bằng.Riêng việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Yên Bái tiếp tục chỉ đạo các cơ quan liên quan chủ động làm việc trực tiếp với chủ sở hữu các công trình hạ tầng kỹ thuật và có văn bản thống nhất, cam kết tiến độ di dời theo từng đoạn tuyến phù hợp với kế hoạch thi công từng gói thầu, đảm bảo bàn giao mặt bằng cho nhà thầu trong tháng 4/2023.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án 2 cho hay, hiện tiến độ chuyển mục đích sử dụng hơn 106 ha đất rừng cho dự án đang bị chậm, nếu không nhanh chóng giải quyết vấn đề này sẽ ảnh hưởng lớn tiến độ hoàn thành dự án.

Đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án 2 cho hay, trong tổng diện tích hơn 106 ha rừng phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng thì tỉnh Lai Châu chiếm 19,1 ha; tỉnh Lào Cai 32,46 ha và tỉnh Yên Bái là 54,49 ha. Đến nay, các địa phương và cơ quan đơn vị liên quan đã hoàn thiện các thủ tục gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét.

Mặc dù vậy, theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án 2, việc áp dụng các nội dung được quy định trong Nghị quyết 61/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội (Nghị quyết về việc tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập và nâng cao chất lượng quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030) còn đang còn nhiều ý kiến chưa thống nhất dẫn đến việc thực hiện các thủ tục chuyển đổi đất dừng đang bị chậm.

Dự án kết nối giao thông miền núi phía Bắc khởi công vào 27/12/2021 gồm 2 tuyến, gồm: Tuyến 1 kết nối Lai Châu với cao tốc Hà Nội - Lào Cai với chiều dài khoảng 147 km, quy mô cấp 3 miền núi. Tuyến 2 nối Nghĩa Lộ (Yên Bái) với cao tốc Hà Nội - Lào Cai có chiều dài khoảng 53 km, đường cấp 4 miền núi.

Tổng mức đầu tư của dự án là hơn 5.300 tỷ đồng; trong đó, vốn vay ADB hơn 187 triệu USD, vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Australia là gần 4,5 triệu USD, vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam hơn 43,5 triệu USD. Dự án được chia thành 11 gói thầu, dự kiến được thực hiện tổng trong khoảng 4 năm, cơ bản hoàn thành vào năm 2024.

Dự án được đầu tư xây dựng nhằm mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới giao thông và tăng cường khả năng kết nối khu vực, đảm bảo giao thông trong mùa mưa lũ; phát huy tối đa hiệu quả của đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phát triển du lịch và công nghiệp; góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia tại các tỉnh miền núi phía Bắc.