CCCD tích hợp GPLX, vì sao vẫn lúng túng trong nhận dạng?

Hiện tại một số quốc gia, Căn cước công dân (CCCD) đã được tích hợp với bằng lái và thậm chí có thể dùng như hộ chiếu để đi lại một số khu vực.

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Hiện nay ở Mỹ có 2 loại CCCD tích hợp, thứ nhất là giấy phép lái xe nâng cao. Đây là bằng lái xe, vừa là CCCD, đồng thời lại có chức năng như hộ chiếu đường biển để đi sang Canada và Mexico. Loại giấy tờ này được cấp cho công dân Mỹ tại 5 bang Michigan , Minnesota, New York, Vermont và Washington. 

Loại CCCD thứ hai được gọi là thẻ Real ID. Thẻ này có các chức năng tương tự với GPLX nâng cao nhưng rộng hơn, khi có thể dùng để lên các chuyến bay nội địa, hay đi vào các cơ sở, cơ quan liên bang Mỹ như căn cứ quân sự, tòa án, v.v… Thẻ này có hiệu lực trên toàn nước Mỹ.

Chi phí để cấp hoặc làm mới thẻ Real ID trong khoảng từ 10-80 đô-la Mỹ tùy theo từng bang. Để được cấp thẻ này, người dân cần cung cấp khá nhiều giấy tờ cho cơ quan chức năng nhằm mục đích xác định danh tính, bao gồm: Hộ chiếu, giấy khai sinh, giấy phép lao động hoặc thẻ thường trú, số an sinh xã hội, kèm theo ít nhất 2 loại giấy tờ làm bằng chứng về việc cư trú, có thể là hóa đơn điện nước, hợp đồng thuê nhà, sao kê ngân hàng v.v…

Điều quan trọng đó là tên tuổi, địa chỉ trên các giấy tờ này cần phải giống nhau. Nếu có các chi tiết khác, thì lại cần nhiều giấy tờ, bằng chứng hơn nữa, theo ông Jaime Garza, người phát ngôn tại Cơ quan cấp bằng lái bang California:

“Nếu giấy tờ nhận dạng của bạn có nhiều cái tên khác nhau, chúng tôi cần bạn cung cấp thêm một số giấy tờ liên quan, có thể là giấy chứng nhận kết hôn, giấy nhận nuôi, v.v… Hoặc nếu bạn đã đổi tên nhiều lần thì cần phải cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh tại sao lại có chuyện đó”.

Một vấn đề khác cần lưu ý, đó là trong tương lai gần, thẻ Real ID hay GPLX nâng cao sẽ là loại giấy tờ bắt buộc phải có nếu người dân Mỹ muốn di chuyển theo đường hàng không. Dù đạo luật Real ID được thông qua từ năm 2005, nhưng đến nay thẻ Real ID đã nhiều lần bị trì hoãn. Trước đây, chính phủ nước này thông báo Real ID sẽ là giấy tờ bắt buộc từ 1/10/2020, nhưng do dịch COVID-19 nên đã phải lùi xuống 1/10/2021, và đến nay là tháng 5/2023.

Hiện nay, những người có GPLX nâng cao đã có thể sử dụng để nhận dạng danh tính tại các sân bay. Tuy nhiên, vì chỉ có hiệu lực tại 5 bang nên nhiều sân bay tại Mỹ vẫn lúng túng trong việc nhận dạng loại thẻ này. Bà Lori Burke (Lô-ri Bớc), một người dân New York chia sẻ:

“Tôi làm việc tại bộ phận bán hàng toàn cầu nên phải đi lại bằng đường hàng không thường xuyên. Nhưng bộ phận hải quan tại sân bay, nhiều người họ không nhận diện được GPLX nâng cao của tôi, cho rằng thẻ này không đúng quy định”.

Trước những trường hợp như vậy, Bộ GTVT Mỹ cho biết sẽ thường xuyên nhắc nhở các bộ phận hải quan cập nhật thông tin cần thiết để nhận dạng thẻ, tránh xảy ra sự cố tương tự. Thẻ GPLX nâng cao cũng sẽ có hiệu lực tương tự như thẻ Real ID trở thành thẻ bắt buộc vào năm 2023 tới.

Được biết, trước đây Canada cũng cho phép người dân làm thẻ GPLX nâng cao để tiện cho việc di chuyển sang quốc gia láng giềng Mỹ từ năm 2014. Tuy nhiên, dịch vụ này đã ngừng hoạt động từ tháng 3/2020 do dịch COVID-19, đồng thời sẽ ngừng vĩnh viễn do tỉ lệ người sử dụng không cao. Chỉ có 26% người làm thẻ còn sử dụng vào năm 2018, và chỉ có 4 trên mỗi 10 người gia hạn thẻ này theo số liệu năm 2019.

Còn tại Việt Nam, theo Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030, thẻ CCCD gắn chip sẽ dần thay thế cho giấy phép lái xe, bảo hiểm y tế, ví điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt…

Đề án hướng đến năm 2022 sẽ bảo đảm xác thực 100% các thông tin thiết yếu trên ứng dụng VNEID hoặc qua căn cước công dân như: Thông tin tiêm chủng, xét nghiệm, giấy phép lái xe, đăng ký xe; từng bước thay thế các giấy tờ khi giao dịch hành chính về dịch vụ cư trú, căn cước công dân, thương mại điện tử, thanh toán điện tử...