Cần bổ sung tài sản ảo, tiền ảo vào luật chống rửa tiền

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Theo báo cáo của hãng nghiên cứu Chainalysis, năm 2021, tội phạm mạng đã rửa 8,6 tỷ USD tiền mã hóa , tăng 30% so với năm 2020. Lũy kế từ năm 2017, tổng số “tiền bẩn” được hô biến thành “tiền sạch” thông qua tiền mã hóa lên tới 33 tỷ USD, phần lớn diễn ra trên các sàn giao dịch tập trung.

Chainalysis cũng cho rằng, con số này không hề bất ngờ nếu xét tới tốc độ tăng trưởng của cả các hoạt động tiền mã hóa phi pháp lẫn hợp pháp trong năm qua.

Thời gian gần đây, liên tiếp những đường dây đánh bạc, rửa tiền quy mô lớn đều sử dụng tiền ảo, tuy nhiên, các hoạt động này vẫn đang nằm ngoài sự điều chỉnh của pháp luật, chưa chịu sự quản lý của cơ quan chức năng, tiền ảo và tài sản ảo vẫn “lọt lưới” do các quy định của pháp luật phòng, chống rửa tiền chưa quy định về vấn đề này.

Đây cũng là ý kiến của đại biểu Dương Văn Phước (đoàn Quảng Nam) đưa ra tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách về Dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi) vừa qua:

"Hiện nay Việt Nam là một trong những thị trường chơi tiền ảo rất lớn, là một trong 10 nước tham gia đông. Đây là lĩnh vực có nguy cơ rửa tiền rất lớn. Tiền ảo với lợi thế dễ dàng trao đổi trên phạm vi toàn cầu đã trở thành kênh hữu hiệu để tội phạm lợi dụng rửa tiền, tài trợ khủng bố. Tội phạm có thể dễ dàng chuyển đổi tiền bẩn thông qua mô hình bất hợp pháp thành tiền sạch, chuyển thành các khoản tài trợ khủng bố thông qua mua bán, trao đổi tiền ảo ở các quốc gia khác nhau".

Cùng chung nhận định, đại biểu quốc hội Nguyễn Tạo, đoàn tỉnh Lâm Đồng cũng cho biết,  qua 10 năm thực hiện phòng chống rửa tiền trong thực tiễn và qua kinh nghiệm của thế giới thì hiện nay đã phát sinh nhiều hoạt động mới, với tính chất rủi ro hơn về rửa tiền và cần có những quy định mới hơn:

"Có thể thấy đã phát sinh nhiều hoạt động mới, với tính chất rủi ro hơn về rửa tiền và cần có những quy định mới hơn tại Luật lần này để bao quát những lĩnh vực nhạy cảm có liên quan đến hoạt động rửa tiền, đặc biệt là các tổ chức cung cấp tài sản ảo, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian, kết nối người đi vay dựa trên nền tảng của công nghệ và nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tham nhũng bởi tội phạm rửa tiền tăng lên đáng kể trong thời gian qua".

Do đó, theo đại biểu quốc hội Dương Văn Phước, Ủy viên Ủy ban Xã hội của Quốc hội, việc bổ sung đối tượng tài sản ảo, tiền ảo vào Dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi) là hết sức cần thiết. Đại biểu Dương Văn Phước đề xuất:

"Việc bổ sung đối tượng tài sản ảo, tiền ảo vào Dự thảo Luật là hết sức cần thiết, không chỉ đáp ứng các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế về phòng, chống rửa tiền trên thế giới mà còn nhằm đảm bảo an ninh tài chính trong nước, không để công nghệ tài chính bị lợi dụng để rửa tiền tham nhũng, khủng bố".

Bên cạnh đó, góp ý xây dựng Dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi),  ông Thạch Phước Bình, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, Dự thảo Luật cần bao quát đầy đủ các lĩnh vực nhạy cảm, nhất là đối với các tổ chức cung cấp bộ tài sản ảo, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian kết nối người đi vay, cho vay dựa trên nền tảng của công nghệ:

"Bổ sung các đối tượng báo cáo của luật là những công ty viễn thông đang cung cấp dịch vụ mobile money; xác định rõ các định nghĩa về mối quan hệ về ngân hàng đại lý giữa các ngân hàng và các tổ chức tài chính phi ngân hàng, quan hệ đối tác giữa các ngân hàng cũng như các khái niệm về công nghệ mới, khác với công nghệ đang sử dụng về phòng, chống rửa tiền".

Theo các chuyên gia, việc bổ sung đối tượng tài sản ảo, tiền ảo vào luật là hết sức cần thiết, không chỉ đáp ứng các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế về phòng, chống rửa tiền trên thế giới mà còn nhằm đảm bảo an ninh tài chính trong nước, không để công nghệ tài chính bị lợi dụng để rửa tiền tham nhũng, khủng bố.

Bên cạnh đó, làm sao để tiền ảo, tài sản ảo không “lọt lưới” rửa tiền, công cụ nào để ngăn chặn hành vi rửa tiền trong lĩnh vực bất động sản?