Phố Trúc Bạch: Xuyến xao, đầy hoài niệm

Nghe nội dung chi tiết tại đây: 

Phố Trúc Bạch nằm trên bờ hồ Trúc Bạch, đất thuộc thôn Trúc Yên cũ, có chiều dài hơn 1 km nối từ đầu đường Thanh Niên chạy ven bờ bắc hồ Trúc Bạch vòng sang phía đông bán đảo Ngũ Xã, cắt ngang phố Ngũ Xã rồi đi tiếp, ngoặt sang phố Châu Long. Nhà số 129, phố Trúc Bạch là nơi thành lập Việt Nam Quốc dân đảng vào năm 1927.

Thời thuộc Pháp, phố Trúc Bạch gồm hai phố là phố Hai Bà Trưng và Voie 95 + Voie96. Phố Trúc Bạch uốn mình quanh bờ hồ thơ mộng, có vị trí lý tưởng cho các nhà hàng, quán ăn lớn và các dịch vụ vui chơi giải trí như: Du thuyền, đạp vịt quanh hồ.

Cùng với quá trình đô thị hóa, các làng cổ xung quanh phố Trúc Bạch không còn nữa, thay vào đó là các nhà và công trình theo kiến trúc hiện đại, bờ hồ được kè đá và làm đường lưu thông xung quanh.

Phố Trúc Bạch nhìn từ trên cao

Lại nói về hồ Trúc Bạch tuy không nổi tiếng bằng hồ Gươm và hồ Tây nhưng so với các hồ ở Hà Nội, Trúc Bạch là một hồ lớn và có lịch sử lâu đời. Nếu xếp theo thứ hạng thì Trúc Bạch là một trong ba hồ nổi tiếng nhất của Hà Nội.

Về tên gọi Trúc Bạch cũng gắn liền với cuộc sống của người dân vùng sông nước Hồ Tây. Ngày trước hồ vốn thuộc địa phận làng Trúc Yên, một làng có nghề biên mành trúc, sau lại có thêm nghề dệt lụa. Tiếng Hán gọi lụa là bạch, Trúc Bạch nghĩa là lụa làng Trúc. Vì hồ nằm trên đất làng nên cũng được mang tên gọi đặc trưng ấy.

Thế nhưng nghề dệt lụa ở Trúc Bạch không chỉ đơn giản có vậy. Theo dấu lịch sử có thể thấy, nghề dệt lụa ở đây có liên quan tới cung vua, phủ chúa xưa kia. Nguyên xưa chúa Trịnh Giang (1711-1762) là một vị chúa ăn chơi khét tiếng, có nhiều cung tần mỹ nữ. Thấy vùng ven hồ yên tĩnh, thắng cảnh đẹp, Trịnh Giang lập ra một tòa biệt viện có tên là Trúc Lâm và đưa các cung nữ ra đấy hành lạc.

Nhưng chỉ được mấy năm, biệt viện trở thành một lãnh cung chuyên dùng để an trí các cung nữ mắc tội. Với các cung nữ này, nhà chúa hầu như không chu cấp gì cả, ngoài một ít tơ tằm, khung cửi coi như là cấp vốn ban đầu, các cung nữ phải tự chăn tằm, dệt lụa để kiếm sống. Các cung nữ là những người khéo tay nên thứ lụa được làm ra từ làng Trúc này được nhiều người ưa thích và có câu ca ngợi rằng:

“Lụa làng Trúc vừa thanh vừa bóng

May áo chàng cùng sóng áo em

Chữ tình gắn với chữ duyên

Xin đừng thay áo mà quên lời nguyền”.

Tuy nhiên lại có truyền thuyết khác gắn với tên gọi của Hồ Trúc Bạch và sau này là con phố nằm bên hồ, gắn với nghề dệt lụa của các cung nữ kinh thành Thăng Long thời nhà Lý. Về điều này, bà Đỗ Kim Dung- Ban quản lý di tích Đền Thủy Trung Tiên bên Hồ Trúc Bạch chia sẻ:

Dạo quanh một vòng quanh Trúc Bạch chúng ta có thể được ngắm cảnh yên bình của một chiếc hồ nhỏ xinh với những chiếc thuyền đạp vịt dập dềnh trên sóng hồ hoặc vào thăm đền Thủy Trung Tiên. Đặc sắc của ngôi đền này là lư hương, tượng thờ đều bằng đồng, do chính dân làng Ngũ Xã làm ra.

Đi qua cây cầu đá cong cong, ngắm những bức tượng tinh xảo, ôn lại truyền thuyết về một loài linh vật liên quan đến vùng đất và trò chuyện cùng mọi người trong làn gió mát lộng thì còn gì thú vị bằng.

Hồ Trúc Bạch

Phố Trúc Bạch không chỉ mang trong mình vẻ đẹp thơ mộng của một con đường ven hồ mà còn có những dấu ấn lịch sử đáng nhớ. Ngày 26-10-1967, quân dân Hà Nội đã bắt sống Thiếu tá phi công John McCain ngay trên mặt hồ Trúc Bạch.

Đó là một trong những phi công Mỹ nổi tiếng nhất từng bị bắn rơi trên bầu trời Hà Nội, người có cả ông nội và bố đều là Đô đốc trong lực lượng hải quân Mỹ; và chính John McCain sau này trở một Thượng Nghị sỹ của bang Arizona, người nổi tiếng với những quan điểm độc lập, thẳng thắn, đã hai lần ra tranh cử Tổng thống Mỹ và là một trong những chính khách Mỹ có công trong việc ủng hộ việc dỡ bỏ cấm vận và bình thường hóa quan hệ với Việt Nam cũng như thúc đẩy quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Để ghi dấu sự kiện này, bên hồ Trúc Bạch có một tượng đài nhỏ mô phỏng hình ảnh John McCain bị rơi xuống hồ như một chiến công của quân dân Hà Nội. Vào ngày 27/8 vừa qua, Đại sứ Mỹ cùng cán bộ, nhân viên đại sứ quán Mỹ đã tới hồ Trúc Bạch, đặt vòng hoa, tưởng nhớ thượng nghị sĩ John McCain khi ông qua đời.

Chiều muộn đứng trên phố Trúc Bạch phóng tầm mắt ra xa, hướng về phía đường Thanh Niên, về phía Hồ Tây bạn sẽ thấy cả một thiên đường ánh sáng lung linh sắc màu. Phố Trúc Bạch có đủ các cung bậc lãng mạn, hào hoa về một vùng hồ nước thơ mộng bậc nhất đất kinh kỳ.

Trên con phố này trồng nhiều hoa phượng và bằng lăng. Mùa hè con đường đỏ thắm sắc hoa học trò và đến mùa đông, những quả phượng vẫn còn lúc lỉu trên cành , tạo điểm nhấn trên khoảng trời Hồ Tây bàng bạc sương khói.

Quanh phố Trúc Bạch có rất nhiều khách sạn, nhà hàng, nhiều món ăn nổi tiếng như bánh tôm, kem. Nhiều người quen gọi bánh tôm hồ Tây, kem hồ Tây nhưng thực ra những nhà hàng này đều nằm bên phía hồ Trúc Bạch.

Và còn thú gì hơn khi ăn một đĩa bánh tôm nóng hổi vừa giòn vừa thơm vào ngày đông se lạnh, ngắm mặt hồ lăn tăn gợn sóng hay thưởng thức một que kem mát lạnh vào mùa hè, dựa vào lan can hồ mà nói chuyện với người thân yêu. Ngoài bánh tôm và kem, quanh phố Trúc Bạch cũng có rất nhiều quán cà phê rất lãng mạn và thi vị cùng một loại bia danh tiếng của Hà Nội cũng được đặt theo tên hồ đó là bia Trúc Bạch.

Ngoài bánh tôm, nói đến phố Trúc Bạch, không ai không biết đến những quán cà phê, mỗi quán mang mỗi phong cách, vẻ đẹp riêng nhưng đều có kiến trúc khá phù hợp với không gian bên hồ Trúc Bạch. Chị Thu An, chủ một quán cà phê bên trên phố Trúc Bạch chia sẻ:

Trong một buổi chiều mùa thu đẹp mơ màng, bảng lảng sương khói từ mặt hồ, giữa làn gió hanh hao lành lạnh và nắng vàng ấm áp, quanh phố Trúc Bạch đã tấp nập người đi xe đạp, đi bộ. Cũng trên con phố này bạn có rất nhiều lựa chọn để thưởng thức nhâm nhi cà phê cùng bạn bè với những không gian quán vô cùng sang trọng và lãng mạn. Chúng ta có thể dành cả buổi ở hồ Trúc Bạch chỉ để ngắm mặt hồ phẳng lặng, lấp lánh sắc vàng của nắng.

Nhiều năm trước đây, đường Trúc Bạch chưa được đổ bê tông như bây giờ mà là những thảm cỏ xanh mướt, có hàng liễu rủ mái tóc dài soi xuống hồ nước.

Những buổi tối, nam thanh nữ tú chầm chậm đạp xe, lướt đi trên con đường lốm đốm trăng rơi. Những tốp bạn trẻ vây quanh cây ghi ta bập bùng, hát tặng cho nhau nghe những bản tình ca đầy sức sống…

Đường Trúc Bạch đã và sẽ là con đường đi vào trái tim của nhiều đôi lứa, nhiều thế hệ người Hà Nội một cách dung dị và sâu lắng như thế…