Vitamin cho tâm trí: Mặt trái của ngành công nghiệp 'tỉnh thức'

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Cách đây khoảng 15 năm, từ “mindfulness” không hề phổ biến đối với những người sử dụng tiếng Anh, nhưng đến nay, nó đã xuất hiện ở hầu khắp mọi công ty lớn, cùng với số người tập thiền thường xuyên đã lên đến 500 triệu.

Dĩ nhiên, lợi ích sức khỏe của thiền tỉnh thức đối với tâm trạng, hiệu suất lao động, cũng như khả năng tập trung và đối phó với stress là rất rõ rệt, nhưng tăng trưởng cùng với sự thịnh hành của nó là ngành công nghiệp tỉnh thức có giá trị 1,2 tỷ đô la Mỹ (tính đến năm ngoái) và sẽ đạt 2,08 tỷ vào năm 2022.

Như với mọi thứ khác, sự thương mại hóa có thể làm thay đổi bản chất của sự vật bằng cách biến nó thành hàng hóa cho mục đích lợi nhuận đơn thuần.

Giá trị tỷ đô của ngành công nghiệp tỉnh thức nằm ở việc người ta sẵn sàng trả tiền để được hỗ trợ lên kế hoạch tập thiền tỉnh thức trong một thời gian biểu chật kín những công việc ở cơ quan và gia đình. Một số ví dụ điển hình là trào lưu sách tô màu cho người lớn hồi năm 2015, với số lượng sách tăng từ 1 triệu lên đến 12 triệu trong vòng 1 năm; số lượng trung tâm thiền ở Mỹ đạt con sốt 2500 với doanh thu lên đến gần 700 triệu đô la.

Bên cạnh đó, phương thức cách ly giác quan cũng được sử dụng với những bể nước muối có nhiệt độ cơ thể giúp người sử dụng như tan hết sầu lo, và trào lưu tiếp theo là du lịch chăm sóc sức khỏe vô cùng đắt đỏ ở các đỉnh núi cao của Tây Tạng, với doanh thu 200 tỷ đô la Mỹ tính cho đến năm 2018.

Cuối cùng, thiền tỉnh thức tìm thấy vị trí khai thác thị trường vô cùng thuận lợi: điện thoại thông minh. Vô số những ứng dụng hướng dẫn thiền được tung lên các hệ điều hành với việc mua các bài giảng và khóa học trực tuyến.

Từ một quá trình tập luyện hòa quyện tinh thần với cơ thể, thiền tỉnh thức đã bị thị trường thâu nạp trọn vẹn để trục lợi từ những cá nhân vất vả với thời gian eo hẹp - y hệt như cách mà ngành công nghiệp tự thân vận động (self-help) và quản lý stress đã bị thương mại hóa.