Thị trường trái phiếu đã thực sự “ấm” trở lại? (Phần 1)

 Nghe nội dung chi tiết tại đây:

 Thông tin trong nước và quốc tế

# Trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) mới nhất gửi tới Quốc hội, Chính phủ chính thức bỏ quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn. Đây cũng là hướng được Ủy ban Thường vụ Quốc hội góp ý. 

# Còn Bộ Tài chính vừa yêu cầu các DN phải có trách nhiệm đến cùng với nợ trái phiếu, chủ động minh bạch hóa thông tin tình hình tài chính, khả năng trả nợ của DN. 

# Các chuyên gia lo ngại, mục tiêu XK thủy sản đạt mốc 27,5 tỷ USD trong năm nay đang gặp nhiều thách thức, khi sức mua của các thị trường lớn suy giảm mạnh từ đầu năm. 

Còn các nhà nhập khẩu rượu và thuốc là lưu ý, Tổng cục Hải quan vừa có văn bản tháo gỡ vướng mắc, # Trong khi đó, ngân hàng là một trong số ít lĩnh vực có được kết quả kinh doanh khả quan:

Cụ thể, theo VNDirect, trong số 15 NH thương mại đã công bố kế hoạch kinh doanh, hầu hết đều đặt mức tăng trưởng tín dụng cao hơn so với hạn mức tín dụng được cấp đầu năm bởi NHNN. 

# Và mới đây, NHNN vừa tiếp tục kêu gọi các ngân hàng thương mại giảm thêm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp.

# Theo DKRA, bước sang đầu quý II, đất nền dự án các tỉnh kế cận TP.HCM hầu như không bán được hàng, thị trường trầm lắng kéo dài và chưa có dấu hiệu dừng lại.

# Còn tại Hà Nội, tua thời kì "sốt đất", hàng loạt lô đất đấu giá tại các huyện vùng ven Hà Nội lại rơi vào tình trạng phải đấu giá đi, đấu giá lại nhiều lần mà chưa thành công. 

# Tiền kỹ thuật số là một trong những chủ đề chính tại Hội nghị G7 năm nay do Nhật Bản chủ trì, nhằm giải quyết những thách thức liên quan tới công nghệ kỹ thuật số. 

# Trong khi đó, do nhu cầu giảm, trong quý đầu tiên năm nay, doanh số của tất cả nhà sản xuất máy tính cá nhân (PC) trên toàn cầu đã giảm 29%. 

# Nợ chính phủ trên toàn cầu đang tăng trở lại, với Mỹ và Trung Quốc là hai nước đóng góp nhiều nhất vào xu hướng này.

# Còn theo dự báo của SNE Research, thị trường pin xe điện (EV) toàn cầu đến năm 2035 tăng trưởng gấp 5 lần so với mức 121 tỷ USD dự kiến trong năm nay.

Thông tin thị trường chứng khoán

# Sau trạng thái giao dịch giằng co trong phiên, VNIndex đóng cửa tại 1.053,8 điểm, thêm 0,92 điểm (+0,09%).

# Ưu thế vẫn đang nghiêng về chiều giảm điểm khi 202 mã thuộc sàn HOSE kết phiên dưới tham chiếu. Ngược lại, với 14 mã tăng giá trong nhóm vốn hóa lớn, có thể kể đến BID, TCB, VHM, NVL…đã giúp chỉ số VN30 khởi sắc hơn mặt bằng chung với biên độ 0,15%.

# Theo SSI Reseach, tâm lý thận trọng quay lại sau phiên điều chỉnh vào cuối tuần trước khiến thanh khoản sàn HOSE sụt giảm 40%, về mức 8 nghìn tỷ đồng. Đáng chú ý, nhóm NĐTNN đã mua ròng trở lại 207 tỷ đồng.

# Với gần 25 nghìn tỷ đồng TPDN được phát hành trong quý 1, tình hình thị trường đã cho thấy sự khởi sắc, đặc biệt sau khi có Nghị định 08 năm 2023 của Chính phủ. Liệu thị trường trái phiếu đã thực sự “ ấm” trở lại? Và làm sao để thị trường này phát triển bền vững?

Theo Bộ Tài chính, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành mới đã tăng cao trở lại trong quý 1/2023, với gần 25.000 tỷ đồng. Trong khi đó, theo số liệu tổng hợp của Công ty Chứng khoán VNDIRECT, trong quý 1, tổng giá trị phát hành đạt hơn 28.335 tỷ đồng, tăng 59% so với quý 4/2022 và giảm hơn 60% so với cùng kỳ.

Nhận định về thị trường trái phiếu trong quý 1/2023,ông Bùi Nguyên Khoa, Trưởng nhóm vĩ mô thị trường, CTCK Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam cho biết: "Có thể thấy, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong quý 1/2023 có dấu hiệu phục hồi sau một thời gian dài đóng băng, đặc biệt nếu so với thời điểm quý 4/2022".

Theo các chuyên gia, đây là những dấu hiệu tích cực sau khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP được ban hành. Chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình, GĐ Economica nêu quan điểm: "Những con số tích cực này, cho thấy những nỗ lực của cơ quan quản lý thông qua NĐ08 đã có những tác động thực tiễn đối với thị trường, khôi phục niềm tin của các DN và NĐT cũng như những điều kiện ngặt nghèo trước đây cũng đã tạm thời được gỡ bỏ. Từ đó, hồi phục một phần cho thị trường TPDN, ít nhất là trong những tháng đầu năm".

Đồng quan điểm, ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó TGĐ CTCK Kiến thiết Việt Nam cho biết: "Việc ban hành NĐ08 đã giãn và hoãn thực một số quy định rất chặt chẽ về  nhà dầu tư chuyên nghiệp và ngân hàng đầu tư trái phiếu và giới hạn yếu tố phát hành của các tổ chức phát hành. Vì hoãn những quy định này nên quý 1 vừa qua đã có một số đợt phát hành trở lại".

Tuy nhiên, trong số khối lượng TPDN phát hành gần 3 tháng đầu năm, có gần 24.000 tỷ đồng phát hành từ ngày 6/3 – ngày Nghị định 08 có hiệu lực, tương đương 96% khối lượng phát hành của cả quý 1. Lãi suất phát hành bình quân cũng ở mức hợp lý là 7,75%/năm, thậm chí không hấp dẫn bằng lãi suất huy động của ngân hàng thương mại. Kỳ hạn phát hành bình quân cũng ở mức 2,37 năm, tức là xấp xỉ mức gia hạn trả nợ trái phiếu chưa có khả năng thanh toán, đã được quy định trong Nghị định 08.

Điều này cho thấy chủ yếu là động thái cơ cấu lại TPDN chứ chưa phải hoạt động phát hành trái phiếu để huy động vốn cho các dự án đầu tư kinh doanh mới của doanh nghiệp. Đây cũng là thực tế đã được ông Đỗ Ngọc Quỳnh, TTK Hiệp hội Thị trường trái phiếu VN đánh giá: "Hoãn chưa thực hiện các chính sách đã quy định thể hiện tinh thần kiên định xây dựng thị trường TPDN, lành mạnh. Hiện tại thị trường khó khăn thì chúng ta giãn thời gian, chứ không thay đổi, tinh thần là vậy, rõ ràng trước mắt tháo gỡ cho DN tái cấu trúc nợ, và DN có thời gian chuẩn bị nâng tầm chuyên nghiệp, chứ không tạo cơ chế cho DN phát hành thuận lợi hơn".

Cũng trong báo cáo mới đây, các chuyên gia CTCK VnDirect cũng lưu ý, các đợt phát hành riêng lẻ lớn trong quý đều là của các DN ít có tên tuổi, thông tin về các doanh nghiệp này cũng rất hạn chế. Do đó, những đợt phát hành này mang tính cục bộ, có thể mục đích phát hành chỉ là để cơ cấu lại nợ nội bộ của một hay một vài tổ chức lớn.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho biết thêm: "Những trái phiếu phát hành vừa rồi có thể chỉ với mục đích taí cơ cấu nợ, chứ không phải các nhà phát hành mới và cũng không phải là đợt phát hành mới. Điều này cho thấy niềm tin của các nhà đầu tư riêng lẻ vẫn còn thấp Do đó, để thị trường thực sự phục hồi và vực dậy, thì điều quan trọng nhất là cần củng cố niềm tin của thị trường, đặc biệt là các nhà đầu tư".

Rõ ràng, cần ghi nhận tín hiệu tích cực khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp khởi sắc trở lại với gần 25.000 tỷ đồng được phát hành trong quý 1 năm 2023, ngay sau động thái chính sách là ban hành Nghị định 08 của Chính phủ, góp phần ổn định tâm lý của thị trường, cả từ phía nhà phát hành và nhà đầu tư.

Tuy nhiên, làm sao để thị trường trái phiếu phát triển bền vững? Dự báo thị trường trong năm 2023 ra sao? Nội dung này sẽ được chúng tôi tiếp tục đề cập trong bài viết tiếp theo.