Nhìn lại, để định vị cho hành trình mới: Nhà xe khốn khổ vì thoắt 'đỏ' thoắt 'xanh'

Đặc biệt, sự thay đổi cấp độ dịch liên tục của các địa phương, ngay cả trong điều kiện bình thường mới càng khiến doanh nghiệp vận tải “xoay như chong chóng”.

Theo ông Nguyễn Hoàng Sơn, giám đốc Cty TNHH Vận tải Hồng Sơn (chạy tuyến Phú Yên- TP. HCM), giờ này mọi năm, bà con lao động ở các tỉnh phía Nam đã bắt đầu rầm rộ đặt vé Tết. Nhưng hiện nay hầu như không có ai mua vé, nhân viên quầy vé Hồng Sơn tại Bến xe Miền Đông không bán quá nổi 10 vé/ ngày. Nhà xe xác định, tết này coi như mất Tết.

Ông Sơn cho biết, trước dịch, mỗi ngày khai thác hai chiều doanh nghiệp đưa đón gần 400 lượt khách, xe chạy gần như không nghỉ, song đến nay, doanh nghiệp này vẫn chỉ khai thác 10% công suất: Đợt trước mỗi ngày 20 xe ra vào TP.HCM, Bình Dương. Giờ chỉ còn 2 xe chạy, bán không đến 10 vé/ chuyến. Mỗi chuyến xe chạy bù lỗ từ 3-4 triệu đồng, song vẫn phải chạy.

Ông Lê Văn Viết, đại diện nhà xe Minh Quý (Thanh Hóa) cũng cho hay, giữa tháng 10/2021 tưởng chừng là thời điểm doanh nghiệp được hoạt động trở lại, song phải hơn 10 ngày thăm dò, doanh nghiệp mới bắt đầu chạy chuyến đầu tiên, bởi lộ trình quen thuộc tỉnh mở, tỉnh đóng, thành ra không có khách: Ví dụ, anh đang ở địa phận Bắc Ninh, bây giờ ông cấm Bắc Ninh – Hà Nội, chỉ cho mình ông Thanh Hóa chạy thôi thì có tính kết nối đâu mà có khách.

Với Công ty Cổ phần Vận tải, Thương mại và Dịch vụ Đất Cảng (Hải Phòng) thì phải chờ đến khi Nghị quyết 128 được ban hành, đơn vị vẫn thấp thỏm, chưa dám chạy trở lại.

Ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải, Thương mại và Dịch vụ Đất Cảng cho biết, ngay cả chiều từ Hà Nội về Hải Phòng vốn là tuyến chủ lực của doanh nghiệp nhưng cũng chỉ có vài hành khách, chạy là cầm chắc lỗ: Hoạt động trở lại cũng tùy thuộc công tác phòng dịch của các địa phương, nếu một ông mở, một ông đóng, ông ở giữa lại khắt khe thì cũng chả biết làm kiểu gì được.

Việc các thay đổi cấp độ dịch liên tục không chỉ khiến địa phương phập phồng, hành khách đi lại dè dặt, khiến doanh nghiệp vận tải hụt hơi, mà cả những người quản lý trong lĩnh vực vận tải cũng thấp thỏm. Thậm chí đến nay vẫn có địa phương đề xuất cách ly tại nhà người đến từ một số địa phương khác.

Bà Phan Thị Thu Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cũng không khỏi băn khoăn trước các biện pháp khác nhau của địa phương trong giai đoạn dịch bệnh phức tạp: Doanh nghiệp cũng sẵn sàng để tổ chức vận chuyển, tuy nhiên, nếu cứ bắt người ta đi, đã 2 mũi vắc xin mà vẫn cứ đòi xét nghiệm thì hướng dẫn như thế nào?

Dẫn kinh nghiệm phục hồi hoạt động vận tải ở một số nước, Thạc sĩ Vũ Anh Tuấn, Trường Đại học GTVT cho rằng, có những thời điểm nhu cầu đi lại của hành khách cũng chạm đáy, chỉ đạt 20-30%, giống như nước ta hiện nay. Song, nhu cầu này đang dần phục hồi và hiện đạt khoảng 50-60% so với trước cao điểm dịch.

Theo Thạc sĩ Vũ Anh Tuấn, cần chuẩn bị từ giờ để “hồi sức” cho doanh nghiệp, đón bắt nhịp phục hồi của thị trường vận tải: Không chỉ phải nghĩ đến các giải pháp hỗ trợ trực tiếp cho các doanh nghiệp vận tải, những ngành nghề chịu tác động trực tiếp bởi đại dịch mà còn phải xem xét đến những vấn đề phục hồi chung về kinh tế và các hoạt động xã hội. Chỉ khi chúng ta phục hồi những hoạt động đó thì các nhu cầu đi lại mới trở lại bình thường.

Hơn 2 tháng kể từ khi Nghị quyết 128 được ban hành, cuộc sống “bình thường mới” đã hiện hữu trong nhiều hoạt động kinh tế- xã hội, nhiều doanh nghiệp vận tải đã tìm cách tái cơ cấu để thích ứng với bối cảnh mới. Song, nếu các địa phương chưa dỡ bỏ những rào cản riêng, doanh nghiệp vận tải vẫn rất khó để trụ lại thị trường, nói gì vực dậy.