Trắc trở phân làn, Hà Nội liệu có nên theo đuổi?

Việc phân làn được cho là để cải thiện trật tự an toàn giao thông, giảm tai nạn, nhất là với người đi mô tô, xe gắn máy.

Ủng hộ mục tiêu, song, cũng có những băn khoăn về cách làm. Xe máy liệu có an toàn hơn, khi vẫn đi chung đường với ô tô? Tốc độ liệu có cải thiện, khi ô tô vẫn xếp hàng dài trong giờ cao điểm? Và, trên tất cả, sau nhiều lần thử nghiệm mà vẫn trắc trở, Hà Nội có nên theo đuổi kế hoạch phân làn?

Đón nghe: Diễn đàn 91 với chủ đề: Trắc trở phân làn, Hà Nội có nên theo đuổi?, 12h30 thứ Năm, (17/7), trực tiếp trên FM91 và vovgiaothong.vn, phát lại lúc 16h thứ Bảy và Chủ nhật.

 Với sự tham gia của các vị khách mời: Tiến sĩ Đào Huy Hoàng, Viện Khoa học và Công nghệ GTVT và Chuyên gia Phan Lê Bình, Trưởng văn phòng OGC tại Việt Nam.

 Phân làn nhưng vẫn…trộn dòng

Sau một thời gian chính thức vận hành phương án phân luồng giao thông trên đường Võ Chí Công, Hà Nội, ghi nhận của PV VOV Giao thông trong chiều ngày 14/7 rất nhiều ô tô đang di chuyển trên toàn bộ mặt đường, cả ở các làn riêng cho mình và trong làn hỗn hợp, khiến không gian dành cho người đi xe máy còn rất nhỏ hẹp, nhiều xe máy phải chật vật di chuyển thậm chí leo vỉa hè để thoát ùn tắc.

Nhiều người tham gia giao thông tại đây cho biết, đây là hình ảnh diễn ra thường xuyên từ khi áp dụng phân làn cứng trên tuyến đường này:

"Ùn tắc nhiều hơn vì đổ dồn vào, nhiều người chưa quen, chưa biết sang làn bên kia để rẽ trái nên gây ùn tắc ở những chỗ đèn đỏ, chỗ rẽ trái"

"Em phải đi qua hết hàng rào, đến điểm quay đầu xe rồi mới về được đến nhà và cái điểm quay đầu xe đó tạo thành điểm xung đột nên tương đối là tắc"

"Ở cái làn hỗn hợp này thì mà những người có nhu cầu rẽ vào ngõ nếu người ta không đi vào làn hỗn hợp thì người ta phải ra tận Lạc Long Quân mới rẽ được nên những người đi ô tô vẫn đi vào làn hỗn hợp"

Về tình trạng ùn ứ, giao thông đi lại chậm hơn sau khi tổ chức phân làn, TS Trần Hữu Minh, Chánh Văn phòng UBATGTQG nêu ý kiến cần làm rõ mục tiêu của việc phân làn phương tiện để có đánh giá cụ thể: "Việc đánh giá ùn tắc là cần thiết và phải được thể hiện bằng những chỉ tiêu cụ thể, căn cứ vào thời gian đi dọc tuyến, thời gian dừng chờ tại từng nút giao thông. Ở đây cần đưa ra chỉ tiêu tổng thể để đánh giá mục tiêu cuối cùng của phương án là gì".

Đồng tình với quan điểm này, PGS.TS Doãn Minh Tâm, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ cho rằng, ngay từ khi lên phương án, việc tổ chức phân làn cho các phương tiện trên từng tuyến đường hiện vẫn chưa rõ mục đích đạt được là gì: "Mục đích của nó là gì, muốn ô tô, xe máy đi riêng hay mục đích là tổ chức giao thông phù hợp với quy định hiện hành vì nó khác nhau. Từ mục đích mới đưa ra giải pháp. Nếu mục đích để tách dòng xe 4 bánh và xe 2 bánh thì hiện nay ở làn bên phải dành cho 2 bánh thì ô tô vẫn đi vào thành ra vẫn không đạt được mục đích"

TS Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông nhận định, sau nhiều lần Hà Nội tổ chức thí điểm phân làn phương tiện, ở lần này, tính khả thi vẫn không cao nếu vẫn thực hiện theo lối mòn cũ: "Chúng ta phân làn nhưng chúng ta không phân tích kỹ dòng xe, không có nhạy cảm về giao thông nên cứ tưởng phân làn là sẽ giảm ùn tắc và giảm tai nạn thì không có đâu. Mà phân làn sẽ phức tạp, hiệu quả thấp, phân làn cứng có thể gây ra tai nạn giao thông, nếu không cần thiết thì không nên làm"

Đã 1 tuần kể từ khi Hà Nội chính thức phân làn riêng cho xe máy, ô tô tại đường Võ Chí Công, tuy nhiên, thực tế cho thấy còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Người dân mong mỏi các cơ quan chức năng sớm có nghiên cứu, đánh giá và có sự điều chỉnh phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các phương tiện khi tham gia giao thông và để tránh lặp lại thất bại phân làn như những lần trước đó.

Hai tuyến mới có điều kiện hạ tầng phù hợp để phân làn

PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Hải – Phó Giám đốc Ban Duy tu, Sở Xây dựng Hà Nội.

PV: Xin ông cho biết, mục tiêu của đợt phân làn này là gì?

Ông Nguyễn Hoàng Hải: Mục tiêu của đợt phân làn trên 2 đường Võ Chí Công và Phạm Văn Đồng là lập lại trật tự, bảo đảm ATGT và tách dòng phương tiện giữa dòng cơ giới đạt tốc độ cao với làn cơ giới và làn xe máy đạt tốc độ thấp để tránh va chạm và xung đột giao thông tại các điểm giao cắt.

PV: Trước đây, khi đưa ra kế hoạch phân làn, đơn vị dựa trên tình trạng va chạm hoặc TNGT trên 2 tuyến đường Võ Chí Công và Phạm Văn Đồng ra sao?

Ông Nguyễn Hoàng Hải: Chúng tôi đưa ra kế hoạch để triển khai phân làn phương tiện thì liên ngành Công an Thành phố và Sở Xây dựng đã theo dõi, đánh giá rất lâu, qua quá trình đếm xe, phân tích lưu lượng, phân loại từng chủng loại xe và chạy trên phần mềm chuyên về giao thông, sau đó lại tiếp tục đánh giá, nghiên cứu mới đưa ra phương án như ngoài hiện trường bây giờ.

PV: Những bài học kinh nghiệm nào đã được rút ra từ những lần phân làn trước đây?

Ông Nguyễn Hoàng Hải: Thứ nhất là rút kinh nghiệm từ những lần phân làn trước, ví dụ như tuyến Nguyễn Trãi thì lần này có phương án tiếp cận khác. Một là chúng ta chọn tuyến để áp dụng là tuyến có lưu lượng và điều kiện thuận lợi, hai là phù hợp với công tác tổ chức phân làn, tách biệt giữa làn xe cơ giới và làn hỗn hợp.

Từ kết quả phân tích điều kiện giữa các tuyến, như tuyến Phạm Văn Đồng, tuyến Võ Chí Công thì về cơ sở hạ tầng so sánh với các tuyến áp dụng trước đây, ví dụ như tuyến Nguyễn Trãi thì nhà dân, rồi các cơ quan, trường học, rồi đường ngang giao cắt với đường Nguyễn Trãi rất nhiều. Còn tuyến đường Phạm Văn Đồng, tuyến Võ Chí Công, các điểm giao cắt, điểm tiếp cận ra vào nó cũng ít hơn.

Hai là từ kết quả lưu lượng, chúng ta phân tích cụ thể ra từng chủng loại phương tiện và cho chạy bằng phần mềm chuyên về giao thông để ra được kết quả và hiệu quả cao nhất.

Qua quá trình thí điểm phân làn, đơn vị đã ghi nhận những phản ánh của người dân ra sao và đã đưa ra những điều chỉnh, tổ chức giao thông như thế nào để đảm bảo giao thông đi lại thông suốt.

Liên ngành Sở Xây dựng cùng với Công an Thành phố luôn túc trực và theo dõi trong toàn bộ quá trình thi công lẫn quá trình triển khai thí điểm và chính thức để điều chỉnh biển báo, vạch sơn, đèn tín hiệu giao thông cho phù hợp thực tế nhất. Trong thời gian tới, liên ngành vẫn tiếp tục theo dõi và đánh giá để tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp với lưu lượng. Qua theo dõi và đánh giá thì chúng tôi phân tích lưu lượng trên tuyến đường này mặt dù rất đông, nhưng đi lại đã thuận lợi hơn và thông thoát nút, đạt tốc độ cao hơn so với lúc chưa phân làn.

PV: Xin cảm ơn ông.