Tiêu dùng xanh: Từ nhận thức đến hành động còn khó

Dù người tiêu dùng hiện nay đã nhận thức được sự cần thiết của các hoạt động bảo vệ môi trường nhưng từ nhận thức tới hành động còn nhiều rào cản:

Bạn Nguyễn Thị Duyên ở Hà Nội đã nghe tới xu hướng mới, mua sắm, sử dụng những sản phẩm thân thiện với môi trường nhưng mới chỉ thử một vài sản phẩm bởi vẫn ngại giá thành cao:

"Nếu có túi tốt cho môi trường tất nhiên mình sẽ sử dụng nhưng giá cao thì người thường ít mua. Ví dụ ống hút có sử dụng giấy dùng cũng tốt nhưng ít người dùng. Nếu nó vừa chi phí thì thay đổi cũng tốt cho môi trường."

Trong khi đó, bạn Hoàng Mai Phượng đang nuôi con nhỏ sẵn sàng chi trả giá cao để mua sản phẩm có chất lượng tốt. Phượng đã thử các loại nước rửa bát từ dứa, nước giặt, sữa có bao bì có thể tái chế... Mặc dù vậy, những sản phẩm xanh này chưa có đa dạng sự lựa chọn do đa số người tiêu dùng chưa quan tâm đến yếu tố môi trường:

"Thứ em quan tâm đầu tiên là chất lượng. Em sẽ mua nếu thấy chất chất lượng của nó tốt. Cái nhận thức về việc bảo vệ môi trường chưa quan trọng lắm. Chất lượng đặt lên trước. Chất lượng kết hợp với sự thay đổi về bao bì người ta sẽ đánh giá cao hơn."

Mặc dù tiêu dùng xanh mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và môi trường sống nhưng để sản phẩm xanh có thể thay thế sản phẩm thông thường còn nhiều trở ngại. Việc tạo dựng thói quen, lối sống lành mạnh cho người tiêu dùng không đơn giản trong một sớm một chiều. Trong khi theo một khảo sát năm 2022, có đến 60% doanh nghiệp không sẵn lòng đầu tư cho sản phẩm xanh.

Ông Đàm Mạnh Tuấn, Giám đốc Khối Vận hành khu vực phía Bắc, AEON Việt Nam cho biết, thực tiễn triển khai giải pháp bán lẻ bền vững vẫn còn nhiều khó khăn: "Chúng tôi đầu tư để sử dụng các sản phẩm thân thiện môi trường, cố gắng không phân phối các sản phẩm đồ dùng một lần để định hướng tiêu dùng. Chúng tôi bán một số sản phẩm thay thế, tuy nhiên sản phẩm thay thế cũng có một số nhược điểm, giá bán cao hơn, lại có ít nhà cung ứng nên khách hàng ít có sự lựa chọn. Hiện nay, khách hàng đã quan tâm nhưng tôi nghĩ cần phải truyền thông nhiều hơn và cần hỗ trợ doanh nghiệp để có thể phát triển các sản phẩm thân thiện môi trường phong phú hơn."

Luật Bảo vệ người tiêu dùng (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua vào tháng 6/2023, trong đó bổ sung quy định, chính sách về thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững. Tuy nhiên, những hạn chế về sản xuất, phân phối sản phẩm thân thiện môi trường cũng đang là rào cản để người tiêu dùng thay đổi, duy trì thói quen tiêu dùng bền vững.