Tuy nhiên, đi kèm cơ hội “quét” sạch “rác” mạng cũng là thách thức lớn trong việc ngăn chặn nội dung xấu, độc quay trở lại với nhiều hình thức khác nhau.
Giờ tan học tại cổng một trường THCS trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, một số học sinh chụm đầu vào điện thoại để chơi games, lướt Facebook, và đặc biệt là lướt TikTok. Nội dung video có đủ thể loại, từ nhảy nhót, thách đố, đến tình anh em “giang hồ”, tục tĩu…:
"Các bạn cháu xem TikTok ngày càng phổ biến".
"Cháu thấy nhiều video nhạy cảm, các chị nhảy rồi có hành động phản cảm ý ạ".
"Cháu có xem qua một vài lần với chị thôi, nó cứ điên điên, khùng khùng kiểu gì ý".
Không chỉ học sinh, giới trẻ, TikTok còn thu hút sự quan tâm của nhiều nhóm đối tượng khác nhau do lượng lớn video từ tất cả lĩnh vực đời sống được đăng tải liên tục, tạo tương tác để lên phần gợi ý.
Đáng báo động hơn, có cả những video vi phạm pháp luật, từ truyền bá mê tín dị đoan, quảng cáo cờ bạc online, đến hình ảnh khiêu dâm, lan truyền tin giả, thông tin chính trị sai sự thật,… khiến nhiều người cảm thấy lo lắng:
"Nó rất là phổ biến, đi đâu thấy ai cũng dùng cả. Thỉnh thoảng anh vẫn phải kiểm tra điện thoại của con xem có những nội dung gì, yêu cầu con chặn ngay nội dung xấu nhưng không bao giờ chặn hết được, anh không biết làm thế nào bây giờ cả".
"TikTok thì anh thấy thời gian đầu nó ổn, nhưng gần đây không còn ổn nữa. Những hình ảnh nhạy cảm, những nội dung không được lành mạnh,… cơ quan ban, ngành phải vào cuộc để nó phù hợp với văn hóa Việt Nam".
Trước thực trạng này, Bộ Thông tin và Truyền thông đã lên kế hoạch thanh tra toàn diện TikTok nhằm đảm bảo việc tuân thủ pháp luật trong quá trình hoạt động, kinh doanh tại Việt Nam. Nếu phát hiện sai phạm thì Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ xử lý nghiêm, đồng thời phối hợp các cơ quan chức năng áp dụng nhiều giải pháp mạnh tay, triệt để.
Các chuyên gia đều ủng hộ kế hoạch này của Bộ Thông tin và Truyền thông. Ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam bày tỏ, việc kiểm tra, xử lý không chỉ thực hiện theo từng đợt mà cần được thực hiện thường xuyên: "Trước hết nên có những tiêu chí khoa học để đánh giá xem nội dung như thế nào là xấu, hại. Thứ hai là sự tham gia của cộng đồng để cùng quét “rác”. Vấn đề quản lý người dùng như thế nào, phối hợp giữa nhà cung cấp dịch vụ và cơ quan hữu quan để khi cần có thể xử lý.
Những nhà cung cấp dịch vụ có giải pháp công nghệ là đương nhiên, nhưng chúng ta cũng cần có những công nghệ độc lập để chủ động phát hiện ra vấn đề, không chỉ với TikTok mà tất cả môi trường online nào có lượng tương tác lớn".
Việc thanh tra toàn diện TikTok là cơ hội “quét” sạch “rác” mạng nhưng cũng là thách thức lớn khi các nội dung xấu, độc có thể quay trở lại với nhiều hình thức khác nhau.
Chuyên gia an ninh mạng, TS. Đoàn Trung Sơn phân tích, việc chấp nhận mạng xã hội đồng nghĩa sẽ có thông tin tiêu cực, xấu, độc tồn tại, đây là quy luật tất yếu bởi mỗi người đều có quyền bộc lộ quan điểm cá nhân. Do vậy, trên phương diện quản lý nhà nước, cần kiểm soát chặt chẽ các nhà cung cấp dịch vụ
"Trước hết cần hoàn thiện Luật An ninh mạng, cũng như hoàn thiện Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng. Sớm đưa vào cuộc sống Nghị định 13/2023/NĐ-CP bảo vệ dữ liệu cá nhân, hình phạt thích đáng cho các cá nhân, tổ chức đưa các thông tin xấu, độc lên các nền tảng mạng xã hội, trong đó có TikTok.
Cơ quan chức năng cần làm tốt công tác cung cấp thông tin, tăng cường nhận thức người dân về các rủi ro trên không gian mạng. Bên cạnh đó, các nhà mạng cũng cần nâng cao khả năng kiểm soát các thông tin trên đường truyền mạng", TS. Đoàn Trung Sơn nói.
Đồng tình với việc hoàn thiện hành lang pháp lý, Luật sư Nguyễn Thế Truyền, Công ty Luật hợp danh Thiên Thanh cho rằng: "Khó khăn lớn nhất là chúng ta đang sử dụng luật trong môi trường truyền thống cho môi trường công nghệ cao, một số quy định pháp luật đang phải chạy theo sự phát triển, thay đổi rất nhanh của công nghệ.
Ở đây đang thiếu một cơ chế phối hợp, nhất là thanh, kiểm tra, xử lý kịp thời, công khai, minh bạch tất cả hành vi. Hiện tại, chúng ta vẫn đang ứng phó và giải quyết câu chuyện này mang tính hành chính nhiều hơn các quy định pháp luật mang tính chế tài cao".
Sau hành lang pháp lý, cơ chế phối hợp kiểm tra, xử lý giữa các ban, ngành liên quan cũng rất cần được xây dựng. PGS. TS. Trần Thành Nam, Trường đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: "Tôi thấy bây giờ chúng ta cứ hậu kiểm thì không thể nào bảo vệ cộng đồng. Những nội dung khi dư luận lên tiếng thì mới xóa tài khoản, gỡ xuống, bao nhiêu ngàn người xem rồi, rất nhiều người đã sao lưu vào máy của họ rồi. Chúng ta cần có một chế độ tiền kiểm chứ không thể cứ hậu kiểm, mà tiền kiểm phải chặt chẽ hơn.
Bộ Giáo dục và Đào tạo phải có trách nhiệm trang bị bộ kỹ năng số cho các em từ sớm. Bộ Công an phải phát hiện, xử lý tất cả hành vi nguy cơ, những trào lưu phản cảm, xấu, độc, ảnh hưởng đến giới trẻ. Bộ Thông tin và Truyền thông thì phát triển các sản phẩm công nghệ, điều phối tất cả hoạt động này".
Việc thanh tra toàn diện TikTok tại Việt Nam đang được hầu hết người dân ủng hộ bởi sự phát triển quá “nóng” của mạng xã hội này, đi kèm nhiều nội dung xấu, độc, phản cảm.
Tuy nhiên, để làm “sạch” không gian mạng, một hoặc một vài đợt tổng kiểm tra là chưa đủ, bởi thế giới ảo cũng như thế giới thực, rác sẽ luôn phát sinh và cần được quét dọn thường xuyên.
Góc nhìn của VOV Giao thông: Ngăn ngừa “rác” mạng, cần “quét dọn” thường xuyên
TikTok với vô vàn video nhảm nhí, sai sự thật, dung tục,… có thể gây ác cảm với một số người, nhưng thực tế, những nội dung độc hại đã nhiều lần xuất hiện trên Youtube trước đây, nay chỉ là sự dịch chuyển từ nền tảng cũ sang nền tảng mới đang được quan tâm nhiều hơn.
Nguy cơ gây hại tới người xem cả về thể chất lẫn tinh thần liên tục được cảnh báo, và nếu các cơ quan quản lý chậm trễ, bị động trong việc ứng phó thì những nội dung như vậy sẽ tiếp tục hiện hữu, để lại hệ lụy khôn lường cho xã hội.
Để làm “sạch” môi trường mạng thì đầu tiên cần hoàn thiện hành lang pháp lý làm cơ sở cho mọi hoạt động. Với các đơn vị cung cấp dịch vụ, đặc biệt là công ty có trụ sở và máy chủ tại nước ngoài như TikTok, bên cạnh những yêu cầu cơ bản như: phải có văn phòng đại diện, tuân thủ các quy định pháp luật tại Việt Nam, thì các đơn vị này phải chủ động rà soát, loại bỏ những video có nội dung không phù hợp, đồng thời cam kết phối hợp xử lý nhanh khi có yêu cầu trong những vụ việc nổi cộm.
Cùng với đó là những quy định về giới hạn độ tuổi, nhóm người xem phù hợp với từng video, cấm sử dụng các thuật toán định hướng nội dung không lành mạnh. Việc ràng buộc trách nhiệm là vô cùng cần thiết, thậm chí có thể yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ tại Việt Nam, để các nhà cung cấp dịch vụ không thờ ơ, dung túng cho nội dung giật gân, “câu view” xuất hiện trên nền tảng của mình.
Với các cá nhân, tổ chức sáng tạo nội dung trên mạng xã hội, cần tăng nặng chế tài xử lý vi phạm, không chỉ mức xử phạt mà còn bổ sung những biện pháp như khóa kênh, cấm hoạt động,… tùy theo mức độ.
Trên thực tế, không ít TikToker cố tình tạo ra những video phản cảm để thu hút sự chú ý của dư luận, sẵn sàng nộp phạt, chấp nhận tai tiếng để có lượng người xem, người theo dõi lớn. Một chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe, đi kèm truyền thông rộng rãi về những trường hợp xử lý “điểm” sẽ làm chùn bước những TikToker đang coi nhẹ pháp luật, hoặc muốn nổi tiếng bất chấp tất cả.
Trong hành lang pháp lý, không thể thiếu bộ tiêu chí xác định cụ thể thế nào là “rác” mạng. Bởi ngoài những thông tin sai sự thật, nội dung đồi trụy, độc hại, mê tín dị đoan,… có thể dễ dàng nhận diện, thì những video nhảy nhót khoe thân hình phản cảm, “drama” gây tranh cãi,… rất khó xác định có phải là “rác” mạng hay không.
Những tiêu chí nhận định rõ ràng sẽ giúp các lực lượng thực thi công vụ có căn cứ để xử phạt, yêu cầu gỡ bỏ nội dung không phù hợp.
Khi hành lang pháp lý được hoàn thiện thì trách nhiệm tiếp theo thuộc về cơ quan quản lý thông tin - truyền thông các cấp. Dọn “rác” mạng cũng như quét nhà, công tác rà soát, kiểm tra, xử lý cần thực hiện thường xuyên, liên tục và quyết liệt, có sự phối hợp đồng bộ giữa các ban, ngành, địa phương liên quan.
Cơ quan chức năng cũng cần công khai các kênh tiếp nhận phản ánh từ người dân để kịp thời vào cuộc, ngăn chặn các nội dung xấu, độc phát tán rộng rãi trên môi trường mạng.
Để công tác kiểm tra, xử lý đạt hiệu quả cao thì việc đẩy mạnh giải pháp công nghệ là yêu cầu cấp thiết. Công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một “hàng rào” tiền kiểm, ngặn chặn các nội dung xấu, độc từ sớm, đồng thời có thể phát hiện kịp thời các nguy cơ về bảo mật khác, xâm phạm lợi ích cá nhân hoặc an ninh quốc gia, không chỉ với các mạng xã hội hiện có mà cả những mạng mới có thể xuất hiện trong tương lai.
Cuối cùng, công tác truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức người dân - những người tạo ra và thụ hưởng các sản phẩm trên mạng xã hội cũng cần được chú trọng và duy trì liên tục.
Trong đó, cần tiếp tục phát huy vai trò của nhà trường trong việc giáo dục học sinh, sinh viên các cấp; vai trò của báo chí, các hội nhóm có đông đảo người tham gia để lên án các nội dung tiêu cực, lan tỏa những nội dung tích cực, hướng dẫn cộng đồng kỹ năng tiếp nhận thông tin an toàn.
Chỉ khi có sự chung tay của cả cộng đồng và quyết tâm dọn “rác” mạng triệt để từ cơ quan quản lý thì “ngôi nhà” mạng xã hội mới “sạch sẽ”, mới tạo nên môi trường an toàn cho người dân sử dụng.
Mới đây, đã có đề xuất nghiên cứu xây dựng 3 tuyến tàu điện không ray chạy trên vành đai 3 và đại lộ Thăng Long để giải quyết ùn tắc giao thông ở Hà Nội. Tuy nhiên vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn về tính khả thi của loại phương tiện này.
Cầu Ông Lãnh bắc ngang kênh Bến Nghé nối liền quận nhất và quận tư đã quá quen thuộc với người dân TP.HCM. Cây cầu này được xây dựng lại nhiều lần nhưng không đổi tên. Cầu Ông Lãnh cũng là tên khu chợ đầu mối lớn nhất Sài Gòn từng tồn tại hơn một thế kỷ và đã bị xóa sổ.
Một ngã tư giữa lòng thủ đô, mặt đường đẹp, rộng rãi, hệ thống đèn tín hiệu hoạt động bình thường, tuy nhiên thường xuyên xung đột, hỗn loạn, thậm chí trở thành nỗi ám ảnh với không ít người mỗi khi đi qua.
Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ là việc quy định lực lượng chức năng có thể được thực hiện quyền truy đuổi để ngăn chặn và xử lý hành vi vi phạm.
Hiện nay, trong bối cảnh Hà Nội đang đối mặt với tình trạng ùn tắc và ô nhiễm không khí, nhiều người dân có xu hướng chuyển sang sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, trong đó có đường sắt đô thị.
Sau nhiều năm mong chờ, cầu Tứ Liên dự kiến sẽ được khởi công trong năm nay. Đây có lẽ là cây cầu được người dân Hà Nội mong mỏi sớm triển khai nhất hiện nay để kết nối thuận lợi từ trung tâm thành phố Hà Nội với huyện Đông Anh và các tỉnh phía Bắc.
Một quán mì gõ ở TPHCM, chỉ mở từ 19h vào hai ngày thứ Sáu và thứ Bảy hằng tuần. Điều đáng nói ở đây là quán luôn đông nghịt thực khách ghé thăm, bởi chi phí một tô mì gõ chỉ có giá 0 đồng.
