Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Dân sinh

Kiểm toán chương trình mục tiêu quốc gia: Hướng đến chất lượng, hiệu quả và minh bạch

Thùy Dương: Thứ tư 29/10/2025, 09:32 (GMT+7)

Trong những năm qua, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã thực hiện nhiều cuộc kiểm toán các Chương trình Mục tiêu Quốc gia (CTMTQG) quan trọng như Chương trình giảm nghèo bền vững và Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Qua kiểm toán, KTNN đã chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập trong việc triển khai các chương trình này. Cụ thể là: tình trạng phân bổ vốn dàn trải, chậm giải ngân, không theo sát nhu cầu thực tế. Một số địa phương sử dụng vốn sai mục đích, sai đối tượng. Cơ chế quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện còn chưa hợp lý, việc lồng ghép các CTMTQG còn hạn chế.

Đáng chú ý, trong giai đoạn 2021-2025, việc Trung ương hoàn thành công tác phân bổ và giao vốn chậm, đến giữa và cuối năm 2022, đã khiến hầu hết các địa phương lúng túng, không chủ động được nguồn kinh phí, chậm trễ trong tổ chức thực hiện, dẫn đến nguy cơ không hoàn thành tiến độ vào năm 2025.

KTNN tổ chức tập huấn, hướng dẫn kiểm toán các CTMTQG

KTNN tổ chức tập huấn, hướng dẫn kiểm toán các CTMTQG

Các phát hiện và kiến nghị của KTNN không chỉ dừng lại ở xử lý tài chính mà còn kiến nghị các bộ, ngành liên quan rà soát, sửa đổi, bổ sung những cơ chế, chính sách chưa phù hợp, khó thực hiện. Nhiều kiến nghị về sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách đã được Chính phủ và các Bộ, ngành nghiêm túc tiếp thu và kịp thời hành động, tiêu biểu là việc Chính phủ ban hành Nghị định số 38/2023/NĐ-CP và Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 55/2023/TT-BTC.

Để nâng cao hơn nữa chất lượng kiểm toán các CTMTQG trong thời gian tới, các chuyên gia và đơn vị kiểm toán đã đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ.

Thứ nhất, cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý về kiểm toán, ban hành bộ chỉ tiêu đánh giá kết quả, hiệu quả và tác động của chương trình.

Thứ hai, KTNN cần nâng cao năng lực cho đội ngũ kiểm toán viên, tăng cường đào tạo về kiểm toán hoạt động, trang bị kỹ năng phân tích định lượng, sử dụng phần mềm và dữ liệu lớn, đồng thời chú trọng phát triển năng lực tổng hợp, đánh giá, phân tích chính sách công.

Thứ ba, trong xây dựng kế hoạch kiểm toán, cần đặc biệt chú trọng lựa chọn nhân sự đoàn kiểm toán có phẩm chất đạo đức tốt và chuyên môn sâu. Đồng thời, lồng ghép các nội dung kiểm toán trọng tâm theo yêu cầu giám sát tối cao của Quốc hội.

Thực tiễn cho thấy, kiểm toán viên cần tập trung đánh giá việc tuân thủ quy trình lựa chọn danh mục đầu tư, việc xác định nhu cầu, đối tượng, quy mô, hiệu quả đầu tư, nhằm đánh giá có hay không tình trạng lãng phí.

Ngoài ra, việc xác định nội dung, đơn vị, địa phương kiểm toán phải dựa trên phân tích rủi ro để đảm bảo kiểm toán có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải. Đặc biệt, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, ứng dụng các công cụ phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện bất thường, và tăng cường kết nối dữ liệu với các bộ, ngành liên quan.

Việc thực hiện đồng thời các giải pháp này sẽ giúp KTNN nâng cao chất lượng kiểm toán các CTMTQG, góp phần gia tăng hiệu lực, hiệu quả thực thi chính sách và nguồn lực công, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững đất nước./.

Thùy Dương/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn