Không nên cấm xe khách giường nằm mà siết chặt phương tiện và người lái

Nguyên nhân xuất phát từ việc đây là xe hoán cải, không có phanh từ chuyên dụng, và liên quan tới các vụ tai nạn nghiêm trọng.

Xung quanh nội dung này, phóng viên có cuộc trao đổi với Chuyên gia vận tải, ông Nguyễn Văn Thanh:

PV: Quan điểm của ông thế nào về đề xuất cần có lộ trình cấm xe khách giường nằm trong một số khung giờ nhất định vào ban đêm tại các địa hình phức tạp như đường đèo?

Ông Nguyễn Văn Thanh: Theo tôi nghĩ là không nên. Thời xa xưa, từng có một đề xuất cấm xe chạy xe khách trên đường đèo từ Đà Lạt về TP.HCM. Việc này vấp phải phản ứng của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải. Vấn đề là nên quan tâm đảm bảo an toàn phương tiện, tài xế và công tác giám sát cho tốt thôi. Việc cấm một loại xe thì nên cân nhắc thận trọng.

PV: Một trong những luận điểm được đưa ra là xe giường nằm liên quan nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng? Theo ông đảm bảo an toàn ở đây nên được hiểu thế nào?

Ông Nguyễn Văn Thanh: Điều đầu tiên là chất lượng phương tiện phải kiểm soát thật chặt chẽ, không được cơi nới, gia cố, đấu nối gì thêm cả. Đây là trách nhiệm của cơ quan đăng kiểm.

Thứ hai là chất lượng tài xế. Thường chạy xe đường núi vào ban đêm là phải bố trí 2 tài xế. Cần chạy đúng cung độ, có giờ nghỉ ngơi cho tài xế. Ví dụ, chạy ban đêm thì khoảng 2 tiếng thôi là phải nghỉ, để tài xế tỉnh táo, rửa mặt, chân tay, hành khách đi vệ sinh.

Hiện nay luật quy định không chạy 4 tiếng liên tục, ta có thể tính lại giờ nghỉ ngơi của tài xế. Nhưng trước mắt nên khuyến cáo doanh nghiệp cần lưu ý cung giờ buổi đêm đường đèo.

Vừa rồi, Cục CSGT bỏ đề xuất giới hạn một ngày không làm 10 tiếng, 1 tuần không chạy quá 48 tiếng để tuân thủ theo Luật Lao động. Tôi rất hoan nghênh việc giữ lại quy định không chạy liên tục 4 tiếng. Việc nghỉ không cần lâu, chỉ cần 15 phút thôi. Tài xế chỉ buồn ngủ thì cần 15 phút rửa mặt vệ sinh, uống cafe là tỉnh táo ngay.

PV: Còn sự can thiệp của công nghệ trong vấn đề giám sát, đơn cử như hệ thống AI phát hiện tài xế buồn ngủ?

Ông Nguyễn Văn Thanh: Ứng dụng công nghệ thì tốt quá. Hiện nay, luật mới quy định camera giám sát hành trình. Chúng ta nên khuyến cáo cho doanh nghiệp. Điều này là bảo vệ cho doanh nghiệp, cho chính tài xế của họ. Tôi từng khuyến cáo doanh nghiệp là cần áp dụng công nghệ làm sao khi anh ta uống rượu, hơi thở làm cho không khởi động được máy.

Rồi khi buồn ngủ thì máy kêu lên để báo động, tài xế dừng xe lại. Bây giờ khoa học công nghệ rất khá, nên áp dụng quản lý và bảo vệ lái xe, hành khách tốt hơn.

Và tôi phải khẳng định lại, thực ra chạy xe vào ban đêm đường đèo có đặc thù đấy. Thực ra tâm lý lái xe người ta rất cẩn thận. Còn lái xe trên cao tốc lại khác, họ chạy đường bằng hẳn hoi, cao tốc hẳn hoi vẫn đâm vào đuôi nhau.

Cho nên việc đề xuất cấm thì tôi nghĩ quan trọng nhất là nhu  cầu hành khách, anh tạo điều kiện để đảm bảo an toàn cho hành khách. Không nên dùng mệnh lệnh hành chính để cấm đoán.