Hệ thống KRX vận hành sau hơn 10 năm lỡ hẹn

Ngày đầu tiên hệ thống KRX hoạt động ra sao? Những thay đổi nào nhà đầu tư cần lưu ý? Dự báo thị trường chứng khoán Việt Nam sau khi chuyển đổi hệ thống công nghệ thông tin mới sẽ như thế nào?

"Giải phóng" hệ thống sau 10 năm

Ngay trước thời điểm hệ thống mới đi vào vận hành 1 ngày, hàng loạt công ty chứng khoán phát đi thông báo đã hoàn tất quá trình nâng cấp và chuyển đổi hệ thống mới đáp ứng tiêu chuẩn Hệ thống KRX với các tính năng đáp ứng đầy đủ các quy định mới.

Dù vậy, theo phản ánh của một số nhà đầu tư, sáng đầu tiên vận hành hệ thống công nghệ thông tin KRX, trong phiên ATO một số lệnh và khá chậm và hệ thống chưa được trơn tru. Tuy nhiên sau đó, nhà đầu tư đã đặt lệnh và giao dịch thuận lợi. Một nhà đầu tư chia sẻ:

"Trong ngày đầu giao dịch Hệ thống KRX thì trong 15 phút đầu phiên ATO giao dịch chút chập chờn, lệnh chưa "mượt" nhưng sau đấy thì mình thấy ổn định trở lại, giao dịch bình thường."

Trong khi đó, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận xét, sự chậm trễ trong phiên ATO chủ yếu do yếu tố ban đầu của hệ thống mới và người dùng chưa quen thao tác. Ông cũng khẳng định hiện tượng lệnh chậm chỉ xuất hiện cục bộ, độ trễ vài giây và không ảnh hưởng lớn đến tổng thể thị trường. Bên cạnh đó, ông Minh cho biết thêm:

"Một số cổ phiếu bị hạn chế giao dịch trước đây đã được cho phép giao dịch trở lại, điều này có thể khiến việc hiển thị dữ liệu chưa hoàn toàn ổn định trong ngày đầu. Việc thanh khoản sụt giảm được lý giải là do tâm lý dè chừng của nhà đầu tư. Tuy nhiên, dự báo sau giai đoạn làm quen, thanh khoản sẽ sớm cải thiện trong các phiên tới."

Kỳ vọng tác động lớn tới thị trường

KRX do Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc thiết kế, ký kết chuyển giao vào năm 2012 nhưng kéo dài vì nhiều nguyên nhân. Đến năm 2021, trong xu hướng thị trường bùng nổ thanh khoản vì số lượng nhà đầu tăng vọt, hệ thống cũ bị nghẽn lệnh nghiêm trọng, dự án KRX lại được đẩy mạnh để đưa vào hoạt động. So với hệ thống hiện tại vốn dựa trên nền tảng công nghệ cũ, KRX vượt trội cả về quy mô vận hành lẫn công nghệ.

Trước hết, về mặt hạ tầng kỹ thuật, KRX có khả năng xử lý lệnh và thanh khoản gấp 5 - 6 lần so với hiện tại. Điều này giúp thị trường chứng khoán Việt Nam thoát khỏi tình trạng "chiếc áo đã chật" và mở ra không gian lớn cho sự tăng trưởng mạnh mẽ của quy mô giao dịch trong tương lai. Theo đó, thanh khoản sẽ được cải thiện rõ rệt, và trải nghiệm giao dịch của nhà đầu tư cũng sẽ mượt mà và hiệu quả hơn. Đặc biệt, những thay đổi trên hệ thống giao dịch KRX không chỉ cải thiện hiệu quả vận hành, mà còn nâng cao tính minh bạch, tăng sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Chia sẻ với nhà đầu tư, bà Lê Thị Thanh Tâm, Giám đốc phát triển sản phẩm số của Công ty chứng khoán SSI đánh giá: "Các nhà đầu tư có thể có hệ thống giao dịch với tải trọng lớn hơn, thông suốt và minh bạch hơn, tức là thường nhà đầu tư nhỏ lẻ quan ngại việc làm giá thì với hệ thống KRX tích hợp toàn diện, các cơ quan quản lý có nhiều công cụ kiểm soát thị trường tốt hơn, minh bạch thị trường hơn là ưu điểm giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ an toàn đầu tư trên thị trường".

Về dài hạn, Hệ thống KRX mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm tài chính phái sinh hiện đại, như hợp đồng quyền chọn (Option), bán khống và giao dịch tự động (robot trading), góp phần thu hút thêm dòng tiền đầu tư và giúp gia tăng thanh khoản cho toàn thị trường.

Ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, cho biết: "Công nghệ của KRX đưa vào tạo ra nền tảng mới, cơ hội vận hành những sản phẩm mới, cũng như cam kết từ phía Bộ Tài chính và Ủy ban chứng khoán, ngoài những sản phẩm truyền thống, chúng ta đưa vào sản phẩm phái sinh dựa trên chỉ số, dựa trên trái phiếu Chính phủ, hướng tới các sản phẩm option hoặc sản phẩm phái sinh trái phiếu riêng lẻ cũng có lộ trình đưa vào.

Hoặc khi đưa KRX vào cho phép chúng ta có thể sử dụng một số sản phẩm như bán ck chờ về hoặc giao dịch trong ngày, cho phép nhà đầu tư có thể sử dụng được tiền quy vòng nhanh hơn. Thì đó là những sản phẩm mà trên nền tảng đó chúng ta có thể áp dụng được".

Theo đánh giá của các chuyên gia, hệ thống KRX chính thức vận hành được kỳ vọng sẽ tạo tiền đề giải quyết các nút thắt, tiến tới được nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi. ông Nguyễn Thế Minh cho rằng sẽ có sự tác động lớn đến thị trường cả về thanh khoản và sản phẩm. Đặc biệt, KRX cũng được kỳ vọng rằng sẽ hỗ trợ nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, từ đó thu hút được lượng dòng vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài:

"Khi chúng ta nâng hạng thị trường có nghĩa là chúng ta sẽ thu hút được lượng dòng vốn của các nhà đầu tư nước ngoài và các quỹ gia nhập thị trường. và chúng ta tăng được lượng sở hữu của các nhà đầu tư tổ chức lên và cũng một phần giảm sự biến động của thị trường khi mà chúng ta phụ thuộc nhiều vào các nhà đầu tư cá nhân. Cuối cùng, khi đưa ra nhiều sản phẩm tài chính tăng tính ổn định thị trường. Cái này cũng là một trong những tiêu chí mà chúng ta xây dựng được mô hình trung tâm tài chính. Cuối cùng, một trong những tính năng là đáp ứng được tính ổn định của hệ thống".

Có thể thấy, hệ thống KRX được nhiều nhà đầu tư, công ty chứng khoán và các đơn vị phân tích đánh giá cao, kỳ vọng sẽ trở thành "ngọn gió" mới cho thị trường trong dài hạn, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường, từ đó tăng thanh khoản.

KRX cũng được nhiều công ty chứng khoán, đơn vị phân tích và quỹ đầu tư tin rằng sẽ hỗ trợ nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.