Đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Trong công điện nêu rõ, tiêu dùng góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả nước năm 2025 đạt trên 8%.

Việc đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ra sao? 

Vai trò của tiêu dùng trong toàn bộ nền kinh tế rất quan trọng, chiếm xấp xỉ 68% GDP. Lấy ví dụ như thế này cho dễ hiểu, trung bình mỗi gia đình tăng chi tiêu cá nhân hoặc hộ gia đình 1%, đóng góp vào tỷ lệ tăng tổng sản phẩm quốc nội hay GDP vào khoảng 38 đến 40 nghìn tỷ đồng.

Cụ thể hơn nữa, giả sử gia đình bạn trung bình mỗi tháng chi tiêu 30 triệu đồng, chỉ cần tháng sau nhà bạn có khách, không đến mức ăn ở nhà hàng, chỉ cần mua thêm hai kg thịt ba chỉ ngắn loại ngon giá 150 nghìn đồng một kg tức là hộ gia đình của bạn đã đóng góp cho nền kinh tế thêm điểm % nào đó.

Quay trở lại câu chuyện về vai trò của tiêu dùng, theo TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế, tỷ lệ tăng trưởng của nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều vào thị trường tiêu dùng nội địa:

"Tiêu dùng cá nhân và tiêu dùng hộ gia đình chiếm 68% GDP, nếu như chúng ta tăng thêm 1% tiêu dùng cá nhân hoặc hộ gia đình tức là đâu đó gần 70% quy mô nền kinh tế thì rõ ràng chỉ cần tăng 1% đó thôi là chúng ta có thêm từ 38 đến 40 nghìn tỷ. Đó là cú hích rất lớn cho toàn bộ nền kinh tế".

Hai kg ba chỉ ngắn loại ngon tương đương 300 nghìn đồng đối với nhiều gia đình, đặc biệt là các thành phố lớn không nhiều, nhưng ở một số địa phương, trong bối cảnh hiện nay, tăng chi tiêu trung bình 1% không phải dễ dàng. Bài toàn cần giải quyết ở đây là làm sao người dân không ngần ngại bỏ ra số tiền trị giá 300 nghìn đồng mỗi tháng khi mà thu nhập thụ động của họ không tăng, chưa kể việc giá cả một số mặt hàng leo thang?

“Mặc dù là cuối năm nhiều thứ phải mua sắm lắm nhưng giá cả nhiều thứ tăng lên thế này nên gia đình cũng chưa dám mạnh tay để mua cái gì hết cả”…

“Với việc giảm thuế của chính phủ thì cuộc sống hàng ngày của mình nếu như tiêu dùng những hàng hóa có giá trị nhỏ thì mình cũng không để ý lắm những với những mặt hàng có giá trị cao tiền triệu trở lên thì việc giảm thuế rất có lợi cho người tiêu dùng”...

Rõ ràng, Chính phủ đã thực hiện tương đối tốt vai trò trung gia thúc đẩy bằng cách giảm 2% thuế giá trị gia tăng đối với tất cả các sản phẩm đến hết năm 2026. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang làm mọi cách để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công ở các địa phương cũng như trung ương.

Thông qua đó, một lượng tiền không nhỏ lưu thông ra ngoài thị trường từ túi tiền của người lao động kèm theo các dịch vụ, ngành nghề liên quan khác.

Cụ thể, theo báo cáo tình hình lao động, việc làm quý 3 và 9 tháng đầu năm 2025 của Cục Thống kê (Bộ tài chính) công bố ngày 6/10, tính chung 9 tháng năm 2025, thu nhập bình quân tháng của người lao động là 8,3 triệu đồng, tăng 10%, so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, lao động trong khu vực công nghiệp, xây dựng Quý III năm nay vào khoảng 9,13 triệu đồng, tăng 1,4% so với quý trước – mức tăng cao thứ hai chỉ sau lĩnh vực dịch vụ.

Đáng chú ý, công nghiệp cùng với xây dựng là hai lĩnh vực chiếm tỷ lệ vốn đầu tư công lớn nhất, tạo công ăn việc làm cũng như thu nhập cho người lao động trong giai đoạn hiện nay. Lợi ích đối với không chỉ người lao động hay doanh nghiệp mà cả nền kinh tế đều được hưởng lợi từ những tác động qua lại giữa việc thuế giá trị gia tăng giảm nhưng các khoản thu khác lại tăng lên.

PGS. TS Ngô Trí Long – Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả, Bộ Công thương, cho biết. "Khi mà nguồn thu ngân sách từ VAT giảm nhưng nó lại kích cầu, làm cho sản xuất tăng lên thì nhà nước lại thu được rất nhiều loại thuế khác, như thuế doanh nghiệp chẳng hạn. Mà khi lượng tiêu dùng tăng nhiều lên, thuế VAT giảm thì VAT của tổng sản lượng tăng lên thì thu thuế cao. Cho nên chúng ta ngân sách thu thuế VAT có thể giảm nhưng những khoản thu khác lớn hơn nhiều so với số giảm kia".

Trong khi đó, TS. Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho rằng, duy trì việc giảm thuế VAT có tác dụng rất lớn đối với nền kinh tế:

"Chúng ta cũng có cái gói hỗ trợ doanh nghiệp 2% thuế VAT cho một số mặt hàng. Đây là gói hỗ trợ mà tôi nghĩ là doanh nghiệp đánh giá cao với những kết quả đạt được từ gói hỗ trợ này. Các gói hỗ trợ của Chính phủ, như gói hỗ trợ về thuế hay là những cải cách về môi trường kinh doanh sẽ là động lực rất lớn".

Chính phủ quyết định giảm thuế giá trị gia tăng, chính phủ cũng hỗ trợ doanh nghiệp về lãi suất, tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào, hạ giá thành sản phẩm, thu nhập của người lao động được cải thiện, từ đó thúc đẩy tiêu dùng cá nhân, ví dụ câu chuyện 2 kg thịt ba chỉ ngắn.

Việc làm của chính phủ, thể hiện qua các chính sách điều hành kinh tế vĩ mô, đến thời điểm này của năm 2025 giúp ích rất nhiều cho doanh nghiệp cũng như người dân nhằm mục đích thúc đẩy tiêu dùng.

Tuy nhiên, thúc đẩy ở đây bao gồm hai mục tiêu, đầu tiên là cải thiện, nâng cao đời sống của người dân nói riêng cùng với phát triển kinh tế đất nước nói chung.