Cô Ngô Song Đào và cảm hứng sáng tạo cho thế hệ trẻ

Nhang sinh học vừa thơm vừa an toàn, lại xua được muỗi là một ví dụ điển hình. Chuyên mục Cảm hứng Mekong mời quý vị cùng gặp gỡ một nhân vật dành hơn 10 tâm tâm huyết cho loại nhang trên, đồng thời truyền nguồn cảm hứng vô tận cho thế hệ trẻ: Cô giáo Ngô Song Đào.

PV: Rất cảm ơn Cô đã nhận lời mời đến với chương của Kênh Mekong FM trong ngày hôm nay. Cô Ngô Song Đào thân mến, được biết, cô đã rất thành công với sản phẩm nhang sinh học. Cô có thể chia sẻ rõ hơn về thành phần và những công đoạn đặc biệt làm nên sản phẩm này?

Cô Song Đào: Nhang sinh học của mình có thành phần là lá quao. Loại lá này thầy thuốc Nam người ta sử dụng làm thuốc trị da. Trong lá quao có loại tinh dầu xua muỗi đi, quá trình làm mình kết hợp với các loại thảo dược mà bên thuốc bắc cũng sử dụng.

Mình phối trộn và trong quá trình sản xuất mình hoàn toàn không sử dụng các loại sản phẩm để tạo cháy hay chống nứt gì hết. Chỉ điều chỉnh kích thước của lưới để se tạo ra bột để nó cháy tốt, hoàn toàn không gây hại cho sức khoẻ.

Nhang truyền thống người ta bỏ hoá chất tạo cháy, sử dụng lâu dài sẽ ảnh hưởng sức khoẻ. Trong khi nhang thảo dược của mình khi thắp lên nó có mùi thơm thảo dược, hương thơm đồng quê rất là dễ chịu.

PV: Vượt qua được thời gian khó khăn nhất vì dịch bệnh, trong năm nay Cô có định hướng thế nào để tiếp tục phát triển sản phẩm này?

Cô Song Đào: Trong những ngày cuối năm, tất cả các mối trước nay đều liên hệ trở lại, đẩy nhanh tiến độ sản xuất để gửi sản phẩm đi, bán trong dịp Tết này. Ngoài ra, Cô đang kết nối gia công với các bên trung gian để xuất khẩu. Hiện đã kết nối được 2 doanh nghiệp để gia công, xuất khẩu sang Nhật.

Sắp tới, mình sẽ tạo nhang vòng để đưa sản phẩm ra thị trường nhiều hơn, tạo được thêm công ăn việc làm cho phụ nữ ở quê mình.

PV: Là người trực tiếp đứng trên bục giảng, giúp rất nhiều thế hệ học sinh đạt được các giải nghiên cứu khoa học sáng tạo; bản thân cũng có sản phẩm khởi nghiệp thành công… Cô có lời khuyên nào nhằm truyền cảm hứng, động lực cho các bạn trẻ lắng nghe chương trình?

Cô Song Đào: Trong cuộc sống, các bạn này, các bạn phải có ước mơ, có tham vọng và kiên trì thực hiện nó như một chiến binh thiện chiến. Các bạn phải rèn luyện cho mình một sức khoẻ ngoại hạng. Đặc biệt, phải xác định được mình có năng lực gì để rèn luyện, phát triển nó.

Phải luôn học hỏi kiến thức và kinh nghiệm trong cuộc sống. Khi làm việc gì từ khởi đầu đến kết thúc phải làm bằng cả nhiệt huyết, đam mê của mình. Đừng sợ thất bại, thất bại giúp chúng ta trưởng thành hơn.

Khi tìm ý tưởng khởi nghiệp, các bạn hãy lắng nghe các vấn đề, xu hướng của xã hội. Khi khởi nghiệp nó khó, cần thời gian dài, bạn muốn thành công phải làm tốt những gì mình học hỏi, được chia sẻ. Chúng ta sống một lần, cuộc đời chúng ta có giá trị bao nhiêu là chúng ta quyết định.

PV: Vâng ạ, rất ý nghĩa. Cảm ơn Cô Ngô Song Đào đã dành thời gian để trò chuyện cùng với Chương trình.

Đến huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre, hỏi về cô giáo Ngô Song Đào, rất nhiều học sinh và bà con đều biết đến. Đó là một cô giáo dạy môn Sinh học, tận tuỵ tại một trường THCS tại địa phương với nhiều thành tích đáng ngưỡng mộ trong bồi dưỡng, góp phần giúp các học sinh của mình đoạt 10 giải thưởng tại các cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, cấp vùng và cấp quốc gia trong 9 năm qua. 

Suốt nhiều năm đứng trên bục giảng, Cô giáo Đào luôn trăn trở về thói quen sử dụng nhang truyền thống làm từ mùn cưa, hoá chất của bà con. Trong đó, không ít loại đang trực tiếp ảnh hưởng sức khoẻ người dùng. Ước tính, đốt mỗi cây nhang xua muỗi, lượng khói độc tỏa ra tương đương khoảng 100 điếu thuốc lá.

Thế là năm 2013, bằng kiến thức chuyên môn, cô giáo này đã tìm tòi nghiên cứu một loại nhang sinh học từ cây quao nước mọc quanh vườn nhà, bờ mương. Sau nhiều năm nghiên cứu và thất bại, buộc cô Song Đào phải thay đổi công thức để thành công đưa sản phẩm đi kiểm định. Năm 2017, dự án khởi nghiệp này dự thi cấp quốc gia và đoạt giải khuyến khích với thương hiệu Nhang sinh học Thiên Phúc.

Vượt qua những khó khăn sau ảnh hưởng từ dịch bệnh, cô Song Đào đã nỗ lực sản xuất trở lại và tìm đầu ra cho sản phẩm. Đến nay, sản phẩm nhang sinh học đã được thị trường chấp nhận, tiêu thụ tại Hà Hội, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh xung quanh. Nhang sinh học Thiên Phúc được UBND tỉnh Bến Tre cấp giấy chứng nhận là sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) đạt hạng 4 sao. Quan trọng hơn cả là sự đón nhận tích cực từ người tiêu dùng:

"Nhang này không có hoá chất, mùi tự nhiên. Thắp lên mùi nó thoang thoảng dễ chịu lắm"

"Cái nhang mũi có hiệu quả và xua được mũi rất là đáng kể".

"Sản phẩm diệt muỗi này còn đảm bảo cái vệ sinh môi trường để đuổi muỗi một cách hiệu quả".

"Mình cũng dùng thử, thấy nó từ thiên nhiên, không độc hại, mùi thơm cũng dễ chịu".

Để có được thành công, cô Ngô Song Đào đã dũng cảm bước ra khỏi vùng an toàn của mình. Từ một giáo viên chỉ quen với việc đứng trên bục giảng, cô đã tiếp cận và học hỏi mọi thứ từ vận hành máy móc, phối trộn nguyên liệu, đóng gói thành phẩm, kiến thức thị trường, tiếp thị sản phẩm… Thành công từ sản phẩm OCOP này không chỉ giúp cô thay đổi cuộc sống của chính bản thân mà còn của nhiều phụ nữ nghèo ở nông thôn.

"Mình nhìn thấy đối tượng phụ nữ ở quê từ 40-60 tuổi ở quê vẫn có thể lao động mà không thể xin vào công ty làm việc được. Mình muốn tạo việc làm cho các chị. Công ty của mình có 9 chị thường xuyên làm việc, có cụ lên tới 70 tuổi. Thu nhập dao động từ 3-4tr/tháng. Mình sắp xếp cả khâu bán thời gian, cho các chị có công việc ở nhà, khi rảnh vẫn đến để có công việc, có thêm thu nhập để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống".

Trước đây, cây quao nước mọc tự nhiên khắp các bờ kênh, liếp dừa tại huyện Mỏ Cày Nam. Người dân xem đây là cây hoang dại, chủ yếu giữ cho đất không bị sạt lở. Giờ đây, khoảng 10 hộ dân ở địa phương có thêm thu nhập từ nghề đi hái lá quao về phơi khô bán cho sơ sở để làm nguyên liệu sản xuất nhang sinh học. Ngoài ra, cô giáo này còn cố gắng để tham gia các hoạt động thiện nguyện. Ước tính cô giáo Song Đào đã hỗ trợ hơn 600 triệu đồng để thực hiện công tác an sinh, xã hội tại địa phương.

"Trong thời gian sắp tới, mình vẫn quyết tâm có nhiều giúp đỡ cho mọi người, cho học sinh. Không chỉ là vật chất mà còn là tinh thần. Từ đây đến lúc mình già đi, mình vẫn sẽ như một kim chỉ nam để chia sẻ với mọi người, với học sinh, những cụ già… bằng mọi điều mà mình có thể làm được".

Với những thành tích đạt được, Cô giáo Ngô Song Đào trở thành tấm gương tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tấm gương phong trào “Đồng Khởi mới” do Tỉnh ủy Bến Tre phát động (giai đoạn 2016-2021). Cô còn vinh dự nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo và nhiều bằng khen của UBND tỉnh Bến Tre, các ngành…

Cô giáo vùng quê này cho hay bản thân vẫn sẽ tiếp tục nghiên cứu nhiều sản phẩm nhang sinh học mới để giúp phụ nữ nghèo tại địa phương có việc làm ổn định, mang lại thêm những giá trị cho cộng đồng, xã hội và truyền cảm hứng đến các thế hệ học sinh…