Chuyện Tết dọc đường

Những tấm lòng luôn hướng về nguồn cội với biết bao cảm xúc dạt dào lộ rõ những ngày giáp Tết. Khi đó, người người tay xách, nách mang, đồ đạc lỉnh kỉnh… lên những chuyến xe cuối năm để khởi hành về quê ăn Tết.

Chung chuyến hành trình ấy, mỗi người sẽ kể nhau nghe một năm làm ăn và chuẩn bị những gói quà để tặng bà con ngày Tết. Và như thế, Tết đã có sẵn trên những khoang xe, chạy dọc đường dài, rồi Tết ghé từng ngõ, gõ từng nhà.

Tiếng còi xe vang lên in ỏi, chen nhau lên đường đưa hành khách rời bến về quê ăn Tết. Trong dòng người lên xe, có người chồng trẻ “dẫn đoàn” đưa vợ con về thăm quê nội, có người mẹ hiền bế đứa con thơ vẻ mặt “dút dắt” lên đường về nhà ngoại, có những cặp đôi yêu nhau nắm tay về quê ra mắt họ hàng. Ánh mặt của họ long lanh, ngóng xe chạy thật nhanh để về tới nhà rồi sà vào lòng cha mẹ già nơi quê nhà yêu dấu.

Ngồi đợi ở một góc bến xe Cần Thơ, bà Trần Thị Cam đang đợi chuyến xe khách để về quê hương Quãng Ngãi xa xôi. Chuyến xe này chạy trong vòng 20 giờ đồng hồ và sẽ dừng bên con sông Trà Khúc, nơi bà Cam đã vẫy tay chào họ hàng để lên đường vào Nam lập nghiệp cách nay 15 năm.

Chỉ cần nhắc đến quê hương, nước mắt người mẹ già này trào dâng ướt đẫm hai bên gò má. Bà Cam kể, nhiều năm qua bà không về quê là vì việc làm ăn và nhà cửa chưa ổn định, con cái còn quá nheo nhóc. Bằng sự nỗ lực lao động, nhanh nhẹn trong mua bán mà cuối năm 2025 bà mua được nhà, con cái cưới gả có nếp - có tẻ nên bà thu xếp về quê với họ hàng.

Cha mẹ già không còn nhưng bà mong về quê để hàn huyên với anh em ngày Tết. Ở đó, bà nhớ lại tuổi thơ đã từng sinh ra và sống ở nơi này. Hành trang về quê đón Tết của bà Cam là tiền và nỗi nhớ cố hương:

“Cô vô đây làm mướn làm thuê, lúc con còn nhỏ thì gửi ngoài Trung, đến con lớn thì mang con vô đây cưới gả, lập nghiệp. Sau đó sinh con đẻ cháu thì mình phải giữ cháu. Đến nay đã 10 năm rồi cô mới về ăn Tết. Giờ mang tiền về lì xì, bánh trái thì về ngoài quê mà mua vì xe cộ chật chội. Năm nay cô chuẩn bị 20 triệu về quê ăn Tết mà còn muốn không đủ đó chứ”.

Tết truyền thống cùng với những nét riêng độc đáo vẫn còn mãi trong tiềm thức của bà Cam. Nó trở thành những ký ức tốt đẹp nhất trong tâm trí của bà, nơi bình yên sau những vất vả lo toan của cuộc sống. Bà Cam rổn rảng kể cho những người trên xe nghe phong tục đón Tết ở quê hương Quãng Ngãi xứ bà:

“Tết quê tôi nhộn nhịp lắm chứ hỏng phải như miền Tây đâu. Miền Tây thì Tết đến người ta gác lại chuyện công việc mà ăn chơi, còn quê tôi là vẫn lao động cho tới ngày 30 Tết. Mà quê tôi chuẩn bị nhiều món, nhiều thứ đón Tết lắm chứ không đón Tết đơn giản như miền Tây đâu”.

Trong khi bà Cam khơi dậy lòng tự hào khi quê hương chào Tết thì ông Trần Thái Phiến cũng chẳng chịu “chào thua”. Năm nay về quê thì gặp mưa xuân, vẻ đẹp huy hoàng của mưa xuân làm cho ông Phiến cảm thấy mình trẻ lại sau 15 năm bôn ba xứ người rồi xin kết câu chuyện ly hương 15 năm của mình nơi xứ người.

Ông từ Quãng Nam vào Cần Thơ bán trái cây: bưởi, cam, quýt, cau và có khi chở lồng đi buôn gà trống tía. Ông Phiến thường “ăn đình, ngủ chùa” bởi cái nghề buôn bán lưu động bắt buộc phải thế. Cố gắng miệt mài lao động, Tết 2024 này ông dành dụm được 80 triệu, về vê xây nhà cho cha mẹ già:

“Tết về quê để tìm dòng họ, không mất gốc dù ở nơi xa. Làm anh trong nhà phải gương mẫu để con cháu noi theo. Mong năm mới tiền bạc dồi dào hơn và sức khỏe tốt hơn năm cũ”.

Những chuyến xe Tết đầy ắp tình người

Những cung đường mùa xuân đất nước trải dài trước đầu xe, trên những chuyến xe ngày giáp Tết, lòng bác tài cũng lâng lâng cảm xúc khi đang chở khách cùng niềm vui sum họp về với gia đình. Tiếp lời ông Phiến, tài xế Hà Thanh Nhàn cũng tranh thủ kể hành khách nghe câu chuyện cầm vô lăng những ngày giáp Tết.

Kỷ niệm khó quên của anh Nhàn là cũng vào độ giáp Tết của mấy năm về trước, anh lái xe bon bon trên đường thì có một phụ nữ mang bụng bầu chuyển dạ. Rất may chuyến xe hôm đó có hành khách là nữ bác sĩ.

Cô bác sĩ đề nghị nhà xe ghé bệnh viện gần nhất. Tài xế Nhàn đã chuyển hướng về Bệnh viện cho thai phụ mổ gấp. Anh gọi điện bảo lái phụ cho xe tiếp tục hành trình, còn mình ở lại làm thủ tục nhập viện cũng như ký đơn bảo lãnh để kịp mổ cho thai phụ. Anh vét túi còn 2 triệu đồng cho cô có tiền nộp bệnh viện.

Ca mổ thành công, một bé trai ra đời khỏe mạnh, ngày xuất viện trở về, gia đình sản phụ đã đến nhà xe tìm gặp cảm ơn anh Nhàn. Cái Tết đáng nhớ của đời tài xế thấm đẫm tình người, nhờ vậy mà anh được công ty cân nhắc, tạo điều kiện làm việc rồi ổn định hơn trong mấy mùa Tết sau này. Tài xế Hà Thanh Nhàn, quê ở Cà Mau kể:

“Hằng năm sau khu phục vụ Tết xong thì ra mùng tầm ngày 12 tháng Giêng mới về quê. Công việc năm nay ổn, chế độ hậu mãi tốt, năm nay công ty làm ăn được nên thưởng cho nhân viên ổn hơn mọi năm”.

Đó là câu chuyện của những chuyến xe đường dài có mui che mưa che nắng. Bon bon trong dòng người về quê cũng có những đôi vợ chồng tự lái xe máy, vượt nắng gió về nhà. Những ngày đầu năm mới, trong tiết trời se lạnh hòa lẫn gió xuân, giữa dòng xe nhả khói lướt nhanh trên phố, nhiều đôi vợ chồng mồ hôi nhễ nhại, áo bám bụi đường nhưng miệng cười lúng liếng, chở mấy món quà Tết mua ở tận thành phố mang về quê.

Họ dừng chân ở “Trạm dừng chân nghĩa tình” trên đường Trần Phú, TP Hồng Ngự (Đồng Tháp) để nghỉ ngơi chốc lát rồi tiếp tục hành trình di chuyển về nhà, đón tết ở vùng quê biên giới xa xôi. Anh Lê Minh An rời quê đi làm công nhân ở TP.HCM, hằng năm, đều về quê bằng xe máy.

Vài năm trở lại đây có “Trạm dừng chân nghĩa tình” tặng nước suối, khăn lạnh và bánh, anh đều ghé lại để nghỉ chân, tiếp nước sau một chặng đường dài. Trên chuyến xe của anh An cũng không có tài sản gì quý giá, để tiết kiệm chi phí, anh chạy xe máy thay vì đi xe đò. Trên hành trình về quê của mình, anh nhận được tình cảm sẻ chia của xã hội như tiếp thêm động lực vững tin, đường về quê không cô độc.

Anh Lê Minh An, quê gốc tại TP. Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp nói: “Mấy chú Cảnh sát giao thông kêu ghé lại tặng nước suối với khăn lạnh tôi thấy rất là thiết thực, tình quân dân rất là ấm áp. Thậm chí mấy chú còn chỉ cách đi đường cho tiện, gần hơn, chỗ nào lượng xe khách về quê đông nhất để mình tránh kẹt xe. Nhất là khi mấy chú tặng sữa với bánh, con gái tôi lấy ra ăn tại chỗ, bé nhép nhép cái miệng, tôi nhìn thấy tôi vui và thấy thương lắm”.

Về quê ăn Tết: Vì hai chữ "gia đình"

Trong tâm thức người Việt, Tết Nguyên đán là tết lớn nhất trong năm, là một dịp rất đặc biệt và thiêng liêng. Cùng với việc thực hành những lễ nghi truyền thống thì Tết còn là thời điểm mà mọi người đều muốn về sum họp bên gia đình, cùng nhau mừng năm mới. Tết sum vầy đối với người gắn bó đời mình với quê cha đất tổ cũng chính là sự trở về của những người thân.

Họ đợi anh em, con cháu trở về để cùng hội tụ trong những nghi lễ truyền thống ở nhà thờ họ, để cùng nhau ra mộ thắp hương tưởng nhớ tổ tiên, ông bà, cha mẹ và người thân, để cùng sửa soạn, bày biện mâm cỗ cúng gia tiên, cùng đợi chờ phút giao thừa, nói với nhau những lời chúc an lành.

Không khó để mỗi chúng ta có thể trở về trong năm, vừa đỡ cảnh chen chúc lại chi phí rẻ hơn. Nhưng để gia đình đông đủ đoàn tụ với nhau, có lẽ không lúc nào bằng Tết. Ngày thường, rất hiếm khi tất cả các thành viên trong gia đình có mặt đông đủ.

Chỉ có ngày Tết, mọi người trong gia đình mới có cơ hội để quây quần bên nhau, cùng ăn cơm và cùng hàn huyên tâm sự, sẻ chia với nhau những buồn vui sau cả một năm xa cách. Do vậy, Tết là ngày của sự đoàn tụ, để mọi người trở về với gia đình của mình.

Anh Hồ Quốc Cường, trên đường chạy xe về quê Vĩnh Long ăn Tết cho biết: “Ở quê, Tết là xôm tụ lắm, chúng tôi tụ hội về vui lắm. Chuẩn bị cái Tết cũng mất 10-15 triệu đó, để mua sắm. Một ngày tôi tranh thủ về ở bên Nội rồi qua bên ngoại, hai chỗ là được rồi”.

Khi xa quê, hai chữ gia đình thiêng liêng lắm. Đối với bố mẹ, Tết chỉ thực sự bắt đầu khi con cái trở về nhà. Tết là lúc hai từ "sum họp” trọn vẹn ý nghĩa nhất. Bữa cơm gia đình ngày Tết trở thành kỷ niệm mà mỗi người luôn mang theo, trở thành hành trang trong lao động, học tập cả năm. Xuân Ất Tỵ đang đến trong sự sinh chuyển của cỏ cây, trong những cảm xúc dạt dào của con người. Tết cổ truyền đang trở về thật trọn vẹn trong những giá trị văn hóa truyền thống, trong những mong ngóng của con người…