Xăng sinh học sẽ ra sao trong kỷ nguyên điện khí hóa phương tiện?

Trước xu thế giao thông xanh hiện nay, nhiều quốc gia đã và đang phát triển xe điện nhằm từ bỏ xe chạy xăng trong tương lai. Vậy chuyện gì sẽ xảy ra với xăng sinh học? Liệu loại nhiên liệu này có bị từ bỏ hoàn toàn?

Nếu bạn chưa biết, thì xăng được tạo nên từ việc pha trộn xăng khoáng thông thường với nhiên liệu sinh học theo tỷ lệ phần trăm nhất định. Nhiên liệu sinh học được sản xuất phần lớn từ các loại lương thực như ngô, sắn, ngũ cốc và củ cải đường thông qua quá trình lên men.

Hiện trước phong trào thúc đẩy điện khí hóa phương tiện giao thông đang diễn ra trên toàn cầu, nhất là với ô tô, nhiều người lo ngại rằng xăng sinh học sẽ không còn chỗ đứng trong tương lai.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo của một trong những nhà sản xuất xăng sinh học lớn nhất thế giới, mọi người đi ô tô điện nhưng không có nghĩa xăng sinh học sẽ không còn được sử dụng.

Hãng tin Reuters dẫn lời bà Paula Kovarsky, Giám đốc chiến lược của Raízen, công ty năng lượng lớn thứ ba tại Brazil rằng: “Ít nhất trong tương lai gần, nhu cầu sử dụng xăng sinh học để giảm khí thải ở nhiều quốc gia, nhất là các quốc gia đang phát triển, vẫn sẽ còn cao. Bởi quá trình điện khí hóa phương tiện tại các quốc gia này chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian hơn các quốc gia đang phát triển. Thậm chí tại một số quốc gia, việc này còn chưa được tính tới”.

Nhiên liệu trong xăng sinh học được sản xuất phần lớn từ các loại lương thực như ngô, sắn, ngũ cốc và củ cải đường thông qua quá trình lên men. Ảnh: DW

Chưa kể, theo bà Paula, việc tiếp tục sử dụng xăng sinh học còn có ý nghĩa hỗ trợ ngành nông nghiệp: “Một nghiên cứu vào năm 2019 chỉ ra rằng, xăng cũng có loại tốt và xấu. Và xăng sinh học đã được liệt vào loại xăng tốt, thân thiện hơn với môi trường. Tôi thấy hiện tại chúng ta vẫn có thể giảm khí thải CO2 bằng việc tăng cường sử dụng xăng sinh học. Chưa kể sử dụng xăng sinh học cũng là hỗ trợ ngành nông nghiệp, hỗ trợ người nông dân”.

Trên thực tế, lựa chọn giữa sử dụng xăng sinh học hay xe chạy điện vẫn đang khiến nhiều người phân vân, dù ngay cả ở Mỹ, quốc gia đang đẩy mạnh phát triển xe điện. Đài địa phương WHO13 dẫn câu chuyện xảy ra vào năm 2020 tại bang Iowa, khi đó gặp phải– một dạng bão trên diện rộng kèm sấm sét, di chuyển nhanh và gây thiệt hại lớn.

Vào thời điểm trên, cơn bão đã gây ra mất điện diện rộng trong vài ngày trên toàn bang, gây ra không ít khó khăn cho sinh hoạt của người dân. Nhưng 2 vợ chồng Kerri và Dan Johannsen đã có thể vượt qua những ngày đó nhờ nguồn điện dự phòng từ chính chiếc ô tô điện của mình thông qua một bộ chuyển đổi: “Tuy không đủ điện để vận hành cả ngôi nhà, nhưng chí ít lượng điện từ chiếc ô tô là đủ để sử dụng một số vận dụng thiết yếu như điện thoại, tủ lạnh để giúp gia đình vượt qua những ngày đó”.

Khi đó, gia đình Johannsen là một trong số ít người sử dụng xe ô tô điện tại bang Iowa. Dù là bang đứng đầu nước Mỹ về điện gió, chiếm tới 60% sản lượng toàn quốc, nhưng đồng thời Iowa cũng là bang mạnh về nông nghiệp với tỉ lệ cứ 5 người lại có 1 người làm nông.

Một trong các sản phẩm chủ yếu của bang là ngô, một trong số các loại lương thực có thể dùng làm nhiên liệu xăng sinh học. Do đó, không ít người, trong đó có cả một số nhà lập pháp, phản đối việc đẩy mạnh phát triển xe điện vì sợ ảnh hưởng tới kế sinh nhai. Và đó là lí do khiến bang Iowa là bang có tiến độ điện khí hóa phương tiện thấp nhất tại Mỹ.

Tuy vậy, tình hình biến đổi khí hậu những năm gần đây đang khiến ngành nông nghiệp bang này chịu thiệt hại lớn. Nghiên cứu năm 2021 cho thấy một số nơi tại bang này sẽ chịu thiệt hại khoảng 90 triệu đô-la mỗi năm do doanh thu từ ngô và đậu nành giảm sút trong nửa cuối thế kỉ 22. Do đó, đẩy mạnh điện khí hóa phương tiện, kết hợp hài hòa cả xăng sinh học và xe điện là giải pháp cần thiết.

Xăng sinh học vẫn là lựa chọn khả thi tại các quốc gia đang phát triển. Ảnh: Britanica

Theo bà Paula Kovarsky, dù trong tương lai xăng sinh học sẽ ít được dùng với ô tô, thì loại nhiên liệu này vẫn có thể sử dụng đối với tàu thuyền và máy bay, những loại phương tiện vốn rất khó để điện khí hóa hoàn toàn.

Bà chia sẻ:“Tôi nghĩ rằng xe điện không phải là tương lai, mà là một phần của tương lai. Chúng ta cần đa dạng các phương pháp, không nên chỉ phụ thuộc vào một thứ duy nhất. Công nghệ xe điện trong tương lai chắc chắn sẽ còn phát triển, nhưng trên hành trình đó, chúng ta vẫn cần xăng sinh học để giảm bớt thiệt hại từ ô nhiễm môi trường”.

Trở lại với Việt Nam, trong khi xe điện vẫn còn là lĩnh vực mới, vẫn cần nhiều thời gian để phát triển, thì xăng sinh học đã được đưa vào sử dụng phổ biến. Kể từ năm 2018 đến nay, xăng sinh học E5RON92 đã chính thức được bán rộng khắp trên thị trường để thay thế hoàn toàn cho xăng khoáng RON92, trong khi E10 vẫn đang được thử nghiệm.

Tuy nhiên, theo đại diện Vụ Khoa học công nghệ, Bộ Công thương, tỉ lệ sử dụng xăng E5, E10 chưa đạt được như mong muốn. Việc này đặt ra bài toán cần phải có tác động chính sách để khuyến khích cả người sản xuất, người bán hàng và tiêu dùng thông qua cơ chế thuế, phí và có mức giá hấp dẫn để kích thích người dùng.