Vụ lúa thu đông 2023, nông dân trong tỉnh Kiên Giang gieo sạ được gần 85.000ha, tăng 13.000ha so với kế hoạch. Trong đó, riêng 2 huyện Tân Hiệp và Giồng Riềng chiếm gần 54.000ha, còn lại là Giang Thành, Châu Thành, Hòn Đất, Gò Quao và TP Rạch Giá…Hiện nông dân đang vào vụ thu hoạch, lúa đạt năng suất khá và bán được giá cao nên rất phấn khởi.
Tương tự, thời điểm này, nhiều cánh đồng trên địa bàn thành phố Cần Thơ cũng đang bước vào cao điểm thu hoạch lúa thu đông 2023. Giá lúa gạo tăng, bà con nông dân thu được lợi nhuận cao hơn từ 2.000 - 2.500 đồng/kg so với vụ thu đông trước.
Trong khi đó, tại tỉnh Hậu Giang, nắm bắt thị trường xuất khẩu gạo thuận lợi, giá bán lúa hàng hóa ở mức cao, nông dân tại các vùng có điều kiện canh tác đã xuống giống vượt chỉ tiêu kế hoạch về diện tích. Toàn tỉnh đã xuống giống được hơn 27.100ha, tăng hơn 2.600ha so với kế hoạch. Các giống lúa được nông dân sử dụng trong vụ này gồm OM 18, OM 5451, RVT và Đài Thơm 8.
Tính đến thời điểm này, nông dân tại các huyện Châu Thành A, Phụng Hiệp, Vị Thủy, Long Mỹ và thành phố Vị Thanh đã thu hoạch được gần 11.000ha. Ngoài niềm vui vì năng suất lúa cao hơn cùng kỳ, thì giá lúa Thu Đông cũng cao khiến niềm vui của người trồng lúa như được nhân đôi. Ước tính vụ này, nông dân thu được nguồn lợi nhuận khoảng 30-35 triệu đồng/ha.
Ông Trương Phú Quốc, HTX Thuận Tiến, ở xã Vĩnh Thuận Tây, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang vừa thu hoạch xong 3ha lúa, phấn khởi cho biết: Vụ này công tầm nhỏ 600-700 ký hà, bị gì lúa hơi sập nhiều, giá thì 8.000, giá thì cao hơn vụ rồi, vụ rồi 6 ngàn mấy hà, giống 5451, diện tích thu hoạch muốn hết đồng rồi.
Tương tự HTX Thuận Tiến, nhờ canh tác lúa theo hướng thân thiện môi trường, áp dụng các quy trình canh tác mới các thành viên của HTX Gạo sạch Tân Long, huyện Vị Thủy, Hậu Giang có vụ mùa thắng lợi. Ông Nguyễn Văn Thích, HTX Gạo sạch Tân Long cho biết: Giá lúa hiện giờ nông dân rất phấn khởi, nói chung nông dân năm nay được mùa mà cũng được giá, bà con rất là mừng.
Tại Vĩnh Long, vụ lúa Thu Đông này nông dân xuống giống hơn 35.800ha, tăng khoảng 40% so với vụ thu đông năm trước với các giống phổ biến như OM5451, OM18. Ông Dương Ái Đạo - Phó Phòng NN-PTNT huyện Vũng Liêm cho biết, đến thời điểm này huyện đang thu hoạch lúa Thu Đông chính vụ và giá bán cũng rất cao so với vụ trước: Năng suất đạt từ 5,8 đến 6,2 tấn/ha. Năng suất này đạt cao hơn so với kế hoạch, những nơi đang thu hoạch già từ 8.000/kg trở lên, lợi nhuận của người dân trong vụ thu đông này thì cao so với cùng kỳ năm trước.
Dù giá cao, nhưng ngành nông nghiệp các địa phương ở ĐBSCL luôn khuyến cáo bà con tuân thủ đúng mối liên kết để tránh rủi ro, bởi giá lúa dù lên cao nhưng đến thời điểm nào đó khi thị trường bất ổn giá sẽ biến động. Đặc thù cây lúa có chu kỳ ngắn ngày, nếu mối quan hệ, uy tín trong việc liên kết không được duy trì chặt chẽ, về lâu dài sẽ không bền vững.
Ông Bạch Văn Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho hay: Năng suất bình quân của Hậu Giang là 5 tấn 6, vụ Thu Đông. Gía thương lái mua khoảng 7.800-8.200 đồng/kg. Sau khi bà con thu hoạch xong trục, nhận vệ sinh đồng ruộng, đưa nước vô ngâm để phân hủy gốc rạ, tránh ngộ độc hữu cơ cho vụ sau, thứ 2 là bà con chuẩn bị giống, trong quá trình xuống giống theo lịch thời vụ, khuyến cáo của Sở nông nghiệp, áp dụng 3 giảm, 3 tăng, 1 phải 5 giảm …nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng chất lượng lúa hàng hóa.
Dự báo những tháng cuối năm 2023, giá lúa gạo vẫn có khả năng giữ vững ở mức cao như hiện nay. Nguồn cung gạo xuất khẩu của Việt Nam không còn dồi dào do vụ lúa hè thu đã thu hoạch xong, lúa thu đông diện tích tăng không nhiều.
Nguồn cung gạo các nước trên thế giới vẫn khá hạn hẹp bởi lệnh cấm xuất khẩu từ Ấn Độ. Indonesia có nhu cầu mua số lượng lớn. Philippines có khả năng giảm thuế nhập khẩu từ 35% xuống còn 10% để tăng lượng gạo thu mua dự trữ. Đây sẽ là cơ hội cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam tiếp tục đạt được mục tiêu thắng lợi, là động lực giúp cho người trồng lúa tự tin đầu tư cho vụ mùa mới.