Vậy, với định mức các yếu tố đầu vào này, có ngăn được tình trạng tăng giá vé bất hợp lý, nhất là vào các dịp cao điểm lễ, tết, du lịch hè?
PV Ban VOV Giao thông Quốc gia có cuộc đối thoại với ông Đỗ Quốc Phong - Phó Trưởng Phòng Quản lý vận tải, Cục Đường bộ Việt Nam.
PV: Vì sao Cục Đường bộ lại đưa ra bộ khung quy định kinh tế- kỹ thuật đối với vận tải hành khách tuyến cố định?
Ông Đỗ Quốc Phong: Đối với Thông tư quy định về đặc điểm kinh tế kỹ thuật của dịch vụ vận tải hành khách cố định bằng đường bộ, thì thực hiện theo Luật Giá năm 2023 và Luật Đường bộ năm 2024.
Đối với Thông tư này, mục tiêu là đưa ra những đặc tính kinh tế kỹ thuật của xe, ví dụ như phân biệt xe ô tô bố trí ghế ngồi, hoặc ô tô giường nằm; Những nội dung liên quan đến chất lượng dịch vụ, chất lượng phương tiện, đầu tư phương tiện lớn, có giá trị cao, hoặc có những dịch vụ như: ghế massage, nước uống, tivi, hay cái khoang như cái buồng như chuyên cơ mặt đất…
Liên quan đến cả cái phần về hành trình chạy xe, rồi bến xe… đấy là tất cả những yếu tố đầu vào của giá cước vận tải. Từ những yếu tố đấy, phân tách ra những các yếu tố đầu vào liên quan đến giá cước vận tải, thì đơn vị kinh doanh vận tải tuyến cố định hình thành lên giá thành, giá cước; để ra một giá cước chuẩn để gửi đến cơ quan quản lý về việc thực hiện theo kê khai giá và đã được quy định tại Nghị định 85.
PV: Dư luận cũng băn khoăn là việc định giá thì nên để thị trường tự điều tiết, cơ quan chức năng cũng không nên can thiệp vào giá vé hoặc là giá dịch vụ. Ông có ý kiến như thế nào về điều này?
Ông Đỗ Quốc Phong: Cái này thì đã được quy định từ Luật Giá rồi. Trong Luật Giá cũng đã phân định rõ; Thứ nhất là bình ổn giá. Thứ hai là định giá. Thứ ba là kê khai giá.
Giá cước vận tải hành khách và hàng hóa thì trong đối tượng thực hiện việc kê khai giá. Việc kê khai giá là do đơn vị vận tải tự chủ động căn cứ các yếu tố giá đầu vào để xây dựng cái phương án giá cho đơn vị mình.
Cùng mức giá xăng dầu, cùng loại phương tiện nhưng các đơn vị kê khai và xây dựng mức giá cao hoặc thấp. Đấy là tùy thuộc vào đơn vị vận tải và sẽ yếu tố quyết định là đón nhận của khách hàng.
Ví dụ như cùng chạy từ Hà Nội đi Nghệ An,có nhiều mức giá khác nhau là do các đơn vị chủ động kê khai, thực hiện; và không được bất hợp lý thì sẽ được chủ động thực hiện.
Trừ trường hợp dịp lễ, tết thu lệch chiều, không phù hợp với yếu tố đầu vào thì cơ quan nhà nước mới từ chối. Bây giờ thực hiện theo Luật Giá 2023 và Nghị định 85 thì toàn bộ cước vận tải hành khách theo tuyến cố định do đơn vị chủ động kê khai và gửi thông báo đến cơ quan quản lý nhà nước để quản lý.
PV: Ông có cho rằng với quy định mới này thì có thể ngăn ngừa tình trạng tăng giá vé sai quy định vô tội vạ vào những dịp lễ tết hay không?
Ông Đỗ Quốc Phong: Đây là thông tư mới, được ban hành lần đầu. Trước đây thì theo các thông tư của Bộ Tài chính hướng dẫn và việc thực hiện kê khai giá đã thực hiện được nhiều năm rồi.
Bây giờ chỉ kế thừa và thông tư về đặc tính kinh tế - kỹ thuật chỉ quy định chung để cho đơn vị kinh doanh vận tải chủ động hơn trong cái việc tính giá.
Còn trong trường hợp mà họ kê khai cao quá, nó bất hợp lý, thì cơ quan nhà nước cũng có quyền từ chối, không chấp nhận cái phương án kê khai đấy.
Về mặt khách hàng, bây giờ nguồn cung về phương tiện cũng rất lớn; do đó, nếu kê khai cao quá thì có thể khách hàng không chấp nhận. Cạnh tranh bây giờ là tự do, cạnh tranh theo đúng kinh tế trường, anh đưa ra mức giá cao quá thì hành khách không chấp nhận thì cũng không ổn.
PV: Xin cảm ơn ông!