“Hương vị” đồng quê đó có thể xuất hiện trong khung cảnh yên bình trên cánh đồng, hay trong mỗi người dân thật thà nơi đây hoặc diễn ra hằng ngày ở các khu chợ...
Xứ U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang có nhiều khu chợ lớn, nhỏ nổi tiếng với những sản vật trong tự nhiên nhiều vô kể. Trong đó có những ngôi chợ được nhiều người gần, xa biết đến bởi xưa và nay chuyên bán một loại mặt hàng, ví dụ như: chợ chuột Minh Thuận, hoặc chợ Cộng Sự chuyên bày bán rắn quanh năm...
Đến chợ Cộng Sự vào thời điểm buổi sáng của những ngày cuối năm. Trong tiết trời se lạnh, thoang thoảng mùi hương lúa tạo cho người ta cảm giác thích thú và càng đặc biệt hơn đối với những ai không phải người dân xứ này.
Nằm trên tuyến quốc lộ 63 đoạn địa bàn xã Thạnh Yên, chợ Cộng Sự là một ngôi chợ có quy mô nhỏ giống những nơi khác vì không có khu vực nhà lồng. Dù chợ nhỏ nhưng hàng hoá nơi này rất phong phú từ đồ gia dụng cho đến đồ tươi sống, đồng quê...
Điều đặc biệt ở ngôi chợ này khiến người ta ấn tượng đó là những sạp buôn bán rắn. Rắn tại chợ Cộng Sự nhiều và đa dạng, chủ yếu là những loài rắn vô hại, không có độc, được các tiểu thương bày bán trong thùng kính trước mỗi cửa hàng.
Bà Trần Thị Thảo, một tiểu thương bán rắn tại chợ Cộng Sự cho biết, việc tiểu thương buôn bán rắn tại chợ Cộng Sự đã hình thành từ lâu. Bởi xứ U Minh Thượng khi xưa cây cối rậm rạp và có rất nhiều rắn, thế nên người dân thường bắt rắn, bắt cá và nhiều loài vật khác để bán sinh sống. Trong đó có việc đem rắn ra chợ để bày bán và dần dà trở thành thói quen cho đến ngày nay.
Hiện rắn trong tự nhiên có phần ít lại, tuy nhiên không vì thế mà mặt hàng rắn đến người tiêu dùng vơi đi. Bởi lợi nhuận từ rắn là rất cao nên nhiều người đã tìm tòi và học cách nuôi rắn để bán. Giá rắn hiện nay dao động từ 200.000 đồng đến 450.000 đồng/kg tuỳ theo loại rắn.
“Rắn bông súng, rắn hổ hành, rắn vi tượng...đủ loại hết. Rắn này là từ thiên nhiên người ta đặt bẫy bắt được. Rắn thì làm nhiều món, ví dụ rắn nước thì nướng, luộc cũng được, xào sả ớt...tuỳ theo mình thích.”
Theo bà Nguyễn Ngọc Lan một người dân sinh ra lớn lên tại chợ Cộng Sự, ngôi chợ này được hình thành khoảng gần 50 năm. So với trước kia, hiện nay chợ buôn bán đã ngày một nhộn nhịp hơn, đặc biệt là loại mặt hàng rắn thu hút nhiều người đến mua. Cũng vì thế, nhờ việc buôn bán thuận lợi đã “biến” một vùng đất vốn hoang vu, sình lầy, ít người trở thành một xã phát triển đáng sống:
“Chợ này hình thành từ xưa đến giờ, giờ mở ra buôn bán rộng hơn chứ ngày đó người dân bán có một nhóm nhỏ ở tại đây. Giờ nhiều người đến bán, mở rộng hơn ra tới ngoài đường lộ. Ngày đó dân cũng ít, giờ thì đông, xây nhà cửa cũng khang trang hơn nhiều”.
Bà Lê Thị Xuân, 68 tuổi sống gần chợ cho biết, chính xác chợ Cộng Sự hình thành sau thời kỳ đất nước ta giành được độc lập và để có được sự phát triển như ngày hôm nay là sự đánh đổi rất lớn của những thế hệ cha ông đi trước. Ngày đó, khu vực chợ hiện tại là rừng tràm và có nhiều cây sậy mọc cao hơn cả đầu người. Vùng đất này gắn liền với quá khứ cách mạng hào hùng – nơi diễn ra những trận đánh đỏ lửa và là khu vực căn cứ quan trọng của dân quân ta trong thời kỳ kháng chiến:
“Ngày xưa nơi này chỉ toàn là rừng tràm và cây sậy. Khu vực này ngày đó chưa có một thứ gì, kể cả đường đi, con sông nơi này ngày xưa cũng rất nhỏ hẹp, bơi cũng không được vì rất cạn. Sau giải phóng thì ngôi chợ ngày mới được thành lập. Khi xưa địa điểm quân y đóng gần nơi này, xung quanh đây thì căn cứ của quân dân ta rất nhiều, đặc biệt là trong rừng. Cha tôi khi xưa cũng tham gia cách mạng và mất ở trong rừng”.
Vùng đất chợ Cộng Sự ngày hôm nay dù khoác lên một diện mạo mới phát triển hơn nhưng sẽ mãi còn đó những dấu tích và câu chuyện oanh liệt, tự hào của thế hệ đi trước để lại và truyền cho đến muôn đời sau.
Thời điểm cận tết làm nhịp sống của người dân nơi này trở nên hối hả và cũng vì thế mà chợ Cộng Sự lại nhộn nhịp hơn thường ngày. Về lâu dài, người dân và các tiểu thương tại chợ Cộng Sự mong rằng, địa phương sớm có kế hoạch xây dựng chợ nhà lồng để giúp việc buôn bán thêm phần ổn định, góp phần phát triển vùng đất U Minh ngày một giàu, đẹp.