Tại Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ, bệnh nhi Trương Thanh Quý, ngụ tại thành phố Cần Thơ, được các y bác sĩ tích cực điều trị sốt xuất huyết. Trường hợp của Quý chỉ là một trong nhiều ca mắc mới được ghi nhận trong những ngày gần đây, cho thấy dịch bệnh vẫn đang có xu hướng gia tăng và lan rộng.
Bà Nguyễn Thị Hồng, bà nội của em Quý cho biết: "Cháu nó kêu khó thở quá à, sao mà quá trời tôi gờ lên thì mình mẩy đỏ hết trơn. Nóng quá trời, nóng luôn mà nó bị sảng, nó đạp. Nó nói là nó thở không nổi. Tôi mới chở vô bệnh viện. Bác sĩ cho nhập viện, nói sốt xuất huyết mà nhiễm trùng máu.
Một trường hợp khác từng trải qua một lần sốt xuất huyết, chị Đỗ Thị Bé Thi ở tỉnh Đồng Tháp không ngờ lần này con mình lại bệnh nặng hơn. Bé không chỉ sốt mà còn lừ đừ, khó ăn, khó ngủ, khô môi. Các bác sĩ cho biết, bé đang bước vào giai đoạn nặng, cần được theo dõi sát sao: Không biết dấu hiệu là sốt nặng hay nhẹ, chỉ thấy nóng thì mình mua thuốc uống, nó bớt thôi. Bác sĩ kêu là cho uống nước, truyền dịch thêm, mong mau khỏe.
Đồng Tháp, Cà Mau, Cần Thơ gia tăng số ca sốt xuất huyết
Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh Đồng Tháp ghi nhận hơn 6.000 ca mắc bệnh sốt xuất huyết Dengue. Trong đó, có 191 trường hợp nặng, chiếm 3,2%, tăng 116 % so với cùng kỳ năm 2024, không có ca tử vong. Ngoài ra, địa phương cũng ghi nhận trên 2.600 ổ dịch, tăng 160% so với cùng kỳ năm ngoái, tỷ lệ xử lý đạt 100%.
Còn tại Cà Mau, thời gian qua, tỉnh ghi nhận số ca xuất xuất huyết tăng tới gần 200% so với cùng kỳ năm 2024, với hơn 1.600 ca. Trong một tháng trở lại đây, bệnh sốt xuất huyến Dengue có xu hướng tăng mạnh với số ca mắc liên tục ghi nhận mỗi ngày, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch. Phường Hiệp Thành hiện là một điểm nóng về bệnh sốt xuất huyết Dengue của tỉnh. Chỉ trong thời gian ngắn, ghi nhận gần 30 ca mắc, trong đó có 1 trường hợp tử vong.
Còn tại TP Cần Thơ, từ đầu năm 2025 đến 22/10 địa phương ghi nhận hơn 3.400 ca mắc sốt xuất huyết Dengue. Đáng chú ý một số địa phương có số ca mắc nhiều như: Phường An Bình, phường Tân An, phường Bình Thuỷ,... Số ca sốt xuất huyết Dengue nặng năm 2025 đang gia tăng không chỉ trẻ em mà còn ở người lớn, cho thấy virus vẫn lưu hành mạnh mẽ trong cộng đồng.
BS. CKII Huỳnh Minh Trúc, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ, cho biết:
"Rất tiếc có 1 ca tử vong của 1 bé gái 11 tuổi, ở xã Trường Thành, khu vực Thới Lai cũ. Tình hình sốt xuất huyết mặc dù chúng ta thấy cũng có cao điểm những tháng cuối năm, những tháng mưa nhiều. Tuy nhiên, khảo sát về tình hình dịch tễ thì số ca mắc quanh năm. Ở Cần Thơ cao từ tháng 7 đến nay, độ tuổi sốt xuất huyết ở người lớn gia tăng, tỷ lệ mắc độ tuổi trên 15 tuổi 52%, người lớn mắc nhiều, bệnh năng tăng từ 6% lên hơn 9%".
BS.CKII Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP. HCM cho biết, hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu sốt xuất huyết Dengue và bệnh diễn tiến nhanh, nguy hiểm khó lường. Do vậy, người dân phải chú ý các dấu hiệu nghi ngờ bệnh sốt xuất huyết để nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do vi rút Dengue gây ra, do con muỗi vằn truyền bệnh. Khi nó truyền bệnh, thường sốt cao đột ngột, những đứa lớn kèm theo đau, nhức mình, đau hốc mắt, giống như cảm cúm. Trẻ nhỏ thường kèm triệu chứng ho, sổ mũi thành ra 3 ngày đầu rất là khó chịu. Điều cần lưu ý đối với bà con là có những trường hợp mình thử test nhanh vẫn âm tính, thử 3 ngày vẫn âm tính, mình nghĩ không phải sốt xuất huyết nhưng tới ngày thứ 4 em bé sốc và sốc rất nặng luôn.
"Dấu hiệu cảnh báo nặng là đau bụng bứt rứt lăn lộn, chảy máu cam, máu răng, tay chân lạnh, nằm một chỗ không chơi, ói ra máu, đi cầu phân đen chỉ cần 1 trong những dấu hiệu này thôi thì nên đưa tới bệnh viện ngay", BS, CKII Nguyễn Minh Tiến lưu ý
Còn theo BS.CKII Huỳnh Thị Kim Yến, Chi Hội trưởng Liên Chi Hội Truyền nhiễm các tỉnh ền Tây; nguyên Trưởng Bộ môn Truyền nhiễm, Giảng viên Trường Đại học Y Dược Cần Thơ lưu ý, người dân cần chú ý theo dõi sát diễn biến của bệnh, tuyệt đối không được lơ là, chủ quan:
"Đang sốt cao tự nhiên đột ngột hết sốt, đây là dấu hiệu mà chúng ta rất dễ bỏ qua, chúng ta nghĩ là có thể là hết bệnh rồi nhưng nó có thể bước sang một giai đoạn đó là cảnh báo trong sốt xuất huyết và bệnh nhân có thể rơi vào sốc. Đây là vấn đề chúng ta rất dễ chủ quan. Sốt xuất huyết điều trị trên từng cá thể không ai giống ai hết, đừng để chuyện quá muộn, như vậy rất khó khăn."
BS.CKII Huỳnh Thị Kim Yến cũng cho rằng, nhiều người thường chủ quan rằng, mỗi người chỉ nhiễm sốt xuất huyết 1 lần trong đời. Tuy nhiên, điều này là không chính xác, người bệnh vẫn có thể mắc sốt xuất huyết trở lại sau khi đã khỏi bệnh và việc tái nhiễm có thể xảy ra lần thứ hai, ba, thậm chí là lần thứ tư trong đời. Nguyên nhân của việc này là do vi-rút gây sốt xuất huyết Dengue có đến 4 tuýp huyết thanh khác nhau. Mặc khác, do cơ chế “tăng cường phụ thuộc kháng thể”, lần nhiễm sốt xuất huyết thứ hai có nguy cơ nhiễm sốt xuất huyết Dengue có triệu chứng cao gấp 9 lần và nguy cơ nhiễm nặng lên đến gần 23 lần so với lần nhiễm đầu tiên.
Mỗi hộ gia đình cần chủ động trong việc phòng bệnh SXH
Từ thực tế đang diễn ra, có thể thấy ĐBSCL đang bước vào giai đoạn đáng lo ngại của dịch sốt xuất huyết Dengue. Số ca mắc và ca nặng đều tăng nhanh trên diện rộng. Đáng chú ý, bệnh không còn theo mùa mà đang hiện hữu quanh năm. Một căn bệnh tưởng chừng quen thuộc, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu chúng ta chủ quan, lơ là trong phòng chống...
Có thể nói, bên cạnh yếu tố thời tiết, môi trường vệ sinh tạo điều kiện cho muỗi phát triển rất mạnh và truyền bệnh sốt xuất huyết. Chính tâm lý chủ quan, coi nhẹ nên khi phát hiện ra bị sốt xuất huyết thì thường đã muộn, dẫn đến điều trị khó khăn và kéo dài.
Điều đáng lo ngại nhất là người dân chưa quan tâm việc phòng bệnh. Thông qua kiểm tra, xung quanh nhà, người dân còn nhiều vật phế thải đọng nước, lăng quăng có trong các vật dụng chứa nước. Thậm chí trong quá trình xử lý ca bệnh, ổ dịch tại cộng đồng còn gặp phải khó khăn một số người dân chưa hợp tác, không đồng ý phun hóa chất trong nhà khi ngành y tế triển khai phun hóa chất diệt muỗi. Tình trạng này khiến xử lý ổ dịch chưa triệt để, nguy cơ dịch bệnh vẫn còn và có thể tiếp tục lây truyền bệnh.
Sốt xuất huyết không chỉ gây sốt cao, đau nhức hay mệt mỏi, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nặng, thậm chí tử vong. Đã từng có nhiều trường hợp nhập viện trễ do tự điều trị tại nhà hoặc hiểu sai triệu chứng. Nhiều người vẫn nghĩ rằng “hết sốt là khỏi bệnh”, trong khi thực tế, giai đoạn sau khi hạ sốt mới là thời điểm nguy hiểm nhất, có thể xảy ra sốc, xuất huyết nội, đe dọa tính mạng người bệnh.
Các chuyên gia cảnh báo, diễn biến phức tạp của dịch năm nay không chỉ do chu kỳ tự nhiên của virus Dengue, mà còn do tác động tổng hợp của nhiều yếu tố: biến đổi khí hậu, đô thị hóa nhanh, mật độ dân cư cao và giao thương gia tăng. Khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều khiến nước đọng ở khắp nơi, từ các lu, khạp đến chai lọ, can nhựa, …trở thành nơi sinh sản lý tưởng cho muỗi vằn, véc-tơ truyền bệnh chính của sốt xuất huyết.
Bệnh sốt xuất huyết hiện chưa có vắc-xin phòng bệnh và không có thuốc điều trị đặc hiệu, do muỗi truyền bệnh nên khó khống chế được. Khi bệnh nặng, chỉ có biện pháp hồi sức tổng hợp chung nên có nhiều nguy cơ đe dọa tính mạng của người bệnh. Vì thế, phòng bệnh mỗi ngày là giải pháp căn cơ để ngăn chặn sốt xuất huyết.
Để phòng, chống sốt xuất huyết, điều quan trọng là phải kiểm soát các loại muỗi truyền vi rút sốt xuất huyết. Và để làm được điều này quan trọng là phải loại trừ được môi trường nơi muỗi đẻ trứng và lăng quăng phát triển mạnh trước khi trưởng thành. Điều này có nghĩa là nếu không có những nỗ lực của từng hộ gia đình trong việc loại trừ môi trường đẻ trứng của muỗi, thì sẽ không thể ngăn chặn một cách hiệu quả sự lan tràn của dịch bệnh sốt xuất huyết.
Nói cách khác, ngoài sự vào cuộc tích cực của ngành chức năng thì sự nỗ lực từ chính mỗi người dân là lá chắn vững chắc, ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết hữu hiệu nhất. Mỗi địa phương, mỗi gia đình cần chủ động nhận thức được nguy cơ, tích cực phối hợp trong việc diệt lăng quăng, dọn dẹp vật chứa nước, ngủ mùng kể cả ban ngày.
Còn với bệnh nhân và gia đình người bệnh, khi có các triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết, người dân cần đi khám bác sĩ ngay để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh các trường hợp đáng tiếc xảy ra.
Song song đó, ngành y tế cần tăng cường công tác truyền thông, nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị tại tuyến cơ sở, đảm bảo đủ cơ số thuốc, vật tư, tránh tình trạng quá tải cho các bệnh viện tuyến trên trong mùa dịch.
Dịch bệnh có thể được kiểm soát nếu mỗi người trong cộng đồng cùng hành động, từ những việc nhỏ nhất. Sốt xuất huyết là bệnh quen, nhưng không bao giờ được phép xem thường. Chủ động phòng bệnh, phát hiện sớm, điều trị kịp thời chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.