Đằng sau những vụ việc này, nhiều ý kiến bày tỏ băn khoăn về các sản phẩm camera có thể quay lén đang được quản lý, mua bán và sử dụng ra sao? Các quy định và chế tài liên quan tới vấn đề này đã đủ sức răn đe?
Những ngày gần đây, liên tiếp các vụ việc phát hiện người quay lén, camera quay lén đã bị phát giác và đưa lên mạng xã hội với nhiều hoàn cảnh, đối tượng nạn nhân khác nhau. Điều này khiến rất nhiều người bức xúc và lo lắng mình cũng có thể là nạn nhân của những chiếc camera siêu nhỏ:
"Mình đọc những thông tin đấy chắc chắn là lo ngại rồi vì những khoảnh khắc ở nơi riêng tư như vậy. Mong muốn rằng là cơ quan chức năng sẽ có biện pháp xử lý mạnh tay hơn với người mà có ý đồ xấu với camera giấu kín này".
"Em nghĩ là nếu nó dùng vào mục đích xâm phạm vào quyền riêng tư của người khác thì nếu là em trong trường hợp đấy em rất hoảng hốt".
Công cụ cho các đối tượng xấu chính là các thiết bị dùng quay lén đủ thể loại rao bán tràn lan, công khai trên mạng, có giá bán vài trăm đến hàng triệu đồng. Các thiết bị này có nhiều kiểu dáng, chức năng nhưng đặc biệt là kích thước rất nhỏ. Đi kèm với thông tin rao bán là "hướng dẫn sử dụng" để camera gắn vào vật dụng thông thường nên rất khó phát hiện nếu nhìn qua bằng mắt thường.
Trong khi đó, Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhận định quy định, chế tài xử phạt với hành vi mua bán, phát tán dữ liệu cá nhân còn chưa đủ răn đe: "Chế tài hành chính hiện nay cao nhất là xử phạt 20 triệu đồng nhưng một bài phát hoặc nếu bán hình ảnh kiếm tiền thì lợi nhuận kiếm được gấp nhiều lần với mức xử phạt đó nên nhiều người chấp nhận xử phạt để vi phạm. Chế tài đó không đủ sức răn đe, giáo dục nên họ cố tình vi phạm".
Trong khi nhiều đối tượng sẵn sàng vi phạm để có thể đạt được những lợi ích kinh tế cao hơn mức xử phạt hoặc thỏa mãn nhu cầu cá nhân thì theo TS Đoàn Văn Báu - chuyên gia tâm lý tội phạm, hiện còn đang thiếu cả những cơ chế để thu thập tài liệu chứng cứ chứng nh hành vi phạm tội làm cơ sở để xử lý hình sự:
"Đang thiếu các cơ chế để bảo vệ và thu thập tài liệu chứng cứ và đặc biệt khi nạn nhân phát hiện ra cũng thiếu kỹ năng xử lý nên các thiết bị này ngày càng phổ biến hơn. Không chỉ người nổi tiếng mà cả những người bình thường cũng gặp phải rắc rối với những clip bị ghi lén như vậy".
Để khắc phục tình trạng mua bán tràn lan camera quay lén, các chuyên gia công nghệ cho rằng, cần có thêm các quy định để ngăn chặn việc rao bán, thậm chí quảng cáo công khai các sản phẩm có chức năng ghi âm, ghi hình; thậm chí đưa sản phẩm này vào danh mục hàng hóa, dịch vụ kinh doanh có điều kiện.
Ông Ngô Tuấn Anh - Phó chủ tịch Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam cho rằng, cần phải có các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn nữa việc mua bán, sử dụng các thiết bị như camera ngụy trang này: "Với các thiết bị camera có khả năng ghi hình với tính năng đặc biệt có thể bị lợi dụng vào mục đích xấu thì những thiết bị đó cần phải quản lý chặt chẽ hơn nữa, phải là sản phẩm kinh doanh có điều kiện hoặc phải được cấp phép mới được mua bán. Bởi những sản phẩm đó có thể trở thành công cụ thực hiện hành vi xấu phát tán trên mạng gây hậu quả rất lớn".
Bức xúc và lên án mạnh mẽ những hành vi lắp đặt camera quay lén, nhiều ý kiến đề xuất cần phải tăng nặng hình phạt với các hành vi vì hậu quả của nó không chỉ gây tổn hại đến danh dự, tinh thần, tâm lý của các nạn nhân mà còn có thể gây ra nhiều hậu quả khó lường khi mạng internet phát triển mạnh mẽ như hiện nay.
Trong nỗ lực chống “đại dịch” quay lén kỹ thuật số ở Hàn Quốc, nước này đã tổ chức chiến dịch quy mô lớn truy quét các camera ẩn nơi công cộng và Luật hiện hành của Hàn Quốc quy định, những người phát tán hình ảnh trái phép có thể bị phạt tiền hoặc kết án tối đa 5 năm tù.