Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Một trong số những bí ẩn hấp dẫn của La Mã cổ đại chính là các công trình kiến trúc bê tông có tuổi thọ vô cùng ấn tượng. Bị sóng biển chậm rãi tàn phá trong 2.000 năm qua, nhưng những công trình đó vẫn còn tồn tại trong khi những tác phẩm hiện đại của chúng ta lại bị ăn mòn chỉ trong vài thập kỷ ngắn ngủi.
Các nhà khoa học đã khám phá ra tính chất đáng kinh ngạc đằng sau hiện tượng này, tiến gần hơn tới việc bẻ khóa công thức bê tông cổ xưa đã biến mất lâu nay. Hóa ra bê tông la mã không chỉ cứng rắn hơn những gì chúng ta làm được ngày nay, mà theo thời gian thì nó sẽ trở nên càng ngày càng bền vững.
Bê tông hiện đại thường được làm bằng xi măng Portland, một hỗn hợp cát Silica, đá vôi, đất sét, đá phấn và các thành phần khác cùng nóng chảy với nhau ở nhiệt độ cực nóng. Hỗn hợp này kết dính đá và cát lại với nhau.
Và hỗn hợp này phải làm một hỗn hợp trơ, bởi vì bất kỳ phản ứng hóa học nào không mong muốn cũng có thể gây ra các vết rạn nứt trong khối bê tông dẫn đến xói mòn và đổ vỡ cấu trúc. Đấy chính là lý do mà tại sao bê tông không có tuổi thọ dài như đá tự nhiên, nhưng đó không phải là cách mà bê tông la mã hoạt động.
Bê tông La Mã được tạo ra bởi tro núi lửa, phôi và nước biển. Sự kết hợp này tạo ra phản ứng kích thích tinh thể hình thành trong khoảng trống của hỗn hợp tạo nên lực liên kết vững chắc. Người La Mã có thể đã lấy ý tưởng này từ loại xi măng tự nhiên được tìm thấy rải rác quanh khu vực núi lửa.
Người La Mã đã tạo ra loại bê tông giống như đá tự nhiên, chúng vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ sau khi tiếp xúc với nước biển. Làm bê tông theo cách mà người La Mã đã từng làm sẽ có lợi hơn cho ngành công nghiệp xây dựng hiện đại, đặc biệt đối với các công trình ven biển như những bến tàu liên tục bị đập vỡ bởi các con sóng. Rất tiếc là công thức la mã đã bị mai một theo thời gian!